Ya tarih farklı aksaydı?

Bazen dönüp şöyle bir tarihe bakıyorum. Yüzlerce asır, binlerce yıl hep insanlar arası mülkiyet savaşlarıyla, yani bugün kutsanan “fetihlerle” geçmiş. Aslında bildiğin gasp olayı.  Peki ya tarih  adına “fetih” denen ve yaşandığı süreçte sayısız suç içeren bu olaylarla dolu olmasaydı? İnsan doyabilen, hırssız bir canlı olsaydı, barışçı olsaydı ne olurdu? Mesela Büyük İskender taa Makedonya'dan Hindistan'a ordusuyla insanları doğraya doğraya gitmek yerine bir kültür turu düzenleyip gitseydi. Gezip görseydi, kültürleri tanısa ve Hellenizm böyle başlasaydı. Ya da Sultan Alparslan ve Diyojen 1071'de Malazgirt'te karşılaştığında savaşmak yerine selamlaşsalardı, Diyojen Alparslan'a “Anadolu'ya hoş geldiniz” deseydi, Alparslan da “hoş bulduk” deseydi. Sonra kimse ölmeden herkes yoluna gitse, Türkler de Anadolu'nun keyifli ve boş bir yerine yerleşseydi. Kimse yerinden olmasaydı. O dönemki nüfuslara bakınca o kadar olası ki bunun yaşanması. Anadolu koskoca bir yarımada. Herkese yeter de artardı.  

Ayasofya ortak değer olurdu...

Mesela Fatih Sultan Mehmet, Zeytinburnu'ndan Haliç'e ve Sarayburnu'na kadar olan sur içindeki İstanbul'u kuşatıp almak yerine Rumeli Hisarı'nı yaptırdığı Boğaz'a, Arnavutköy'e, Ortaköy'e, Beşiktaş'a, Sarıyer'e hatta isterse Silivri'ye kadar uyruğunu yerleştirseydi. Dedelerinden Beyazıt'ın yaptırdığı Anadolu Hisarı ve çevresi de zaten elinde. Hem bugün baktığında İstanbul'un en gözde yeri Boğaziçi. Belki de bir süre sonra sur içindeki Bizans da duvarları kaldırır, savaşmadan, zorlama olmadan iki taraf birlikte yaşamayı öğrenirdi. 

Bugün üzerinde gereksiz tartışmalar yürütülen Ayasofya bile bunca yıl sonra gerçekten ortak bir değer olmuş olurdu.  Anlamakta zorlandıklarımdan biri de Cengiz Han. Arkadaş, uçsuz bucaksız Orta Asya steplerinde bugünden bakıldığında belki kabileden hallice bir kalabalığın liderisin. Çadırda yaşıyor, at biniyorsun. Savaşmayı bıraksan herkes huzur içinde yaşayacak. Ama sayende Çin, tarihin bilinen en büyük duvarını yapıyor ve bölgede yıllarca bitmeyen savaşlar yaşanıyor, sürekli kan akıyor. Biz de bunları bugün tarih diye okuyoruz.  İnsan denen türün en vahşi özelliklerini gösterdiği yerlerden biri de elbette ki Amerika. Hem güneyinde hem kuzeyinde yerlileri öldürmeye doyamayan sözüm ona medeni Avrupalılar. Hindistan'a diye yola çıkıp koskoca kıtayı keşfetmişsin, ama iki tane altın görünce taş üstünde taş, baş üstünde baş bırakmamışsın. Halbuki o koskoca kıtaya dostlukla ayak bassan bugün her şey çok farklı olurdu. O nedenle bana fetih demeyin!