Vergi cennetlerinin perdesi aralandı... Ünlü isimlerin sırları ortaya döküldü

<video:860340>

Geçen yıl deprem etkisi yaratan Panama belgelerinin artçı şokları birçok ülkede devam ederken, zenginlerin şimdi de yeni sızıntılarla başı dertte. ‘Paradise Papers’ olarak adlandırılan yeni sızıntılar, 13.4 milyon belgeden oluşan bir define. Bu definenin içinden ABD Başkanı Donald Trump’ın milyarder ticaret sekreterinin Rusya ile olan bağları, Kanada Başbakanı Justin Trudeau’nun baş bağışçısının gizli ticari ilişkileri, İngiltere Kraliçesi ve farklı ülkelerden 120’den fazla politikacının off-shore hesapları başta olmak üzere dünyanın dört bir yanından sırlar ortaya dökülüyor.

Sadece Cumhuriyet’te

Paradise Papers, dünyanın en büyük off-shore hizmet sağlayıcıları olan Bermuda merkezli Appleby ve Singapur merkezli Asiaciti ile gizlilik politikası uygulayan 19 farklı vergi cenneti ve yargı yetkisi alanındaki kayıtları içeriyor. (Antigua & Barbuda, Aruba, Bahamas, Barbados, Bermuda, Cayman, Cook Islands, Dominica, Grenada, Labuan, Lebanon, Malta, Marshall, Islands, St. Kitts & Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent, Samoa, Trinidad & Tobago, Vanuatu) Belgeler Süddeutsche Zeitung tarafından elde edilip Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ) ile paylaşıldı.

Süddeutsche Zeitung, the Guardian, New York Times, Le Monde, El Confidencial, Columbia Journalism School ve BBC’nin aralarında olduğu dünyanın dört bir yanındaki 96 medya kuruluşundan 382 gazeteci bir yıl boyunca 13.4 milyonu aşkın belge üzerine çalıştı. Haberler 67 ülkede aynı anda yayımlanıyor. Sızdırılan belgeler 1.4 terabayt büyüklüğünde. Türkiye’den sadece Cumhuriyet bu ekipte yer alıyor.

Sızıntılar arasında çocuk tacizcisi olmakla suçlanan, 2008’de ölen Mesih’in Lejyonerleri tarikatının kurucusu Meksikalı peder Marcial Maciel Degollado’nun Bermuda’daki şirketi de, Birleşik Arap Emirlikleri tarafından satın alınan casus uçakların off-shore izleri de, Irak diktatörü Saddam Hüseyin’in ‘süper silah’ını tasarlayan Kanadalı mühendis Gerald Bull’un Barbados’taki patlayıcı şirketi de var.

Appleby belgelerine göre İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth’in medikal ve tüketici kredisi vermek üzerine kurulmuş bir şirkette milyonlarca dolarlık yatırımı bulunuyor. Kraliçenin denizaşırı olan bu yatırımları hiç açıklanmamıştı.

Kraliçenin şirketi

Kayıtlar, 2007 yılından itibaren Kraliçenin kişisel mülkü olan the Duchy of Lancaster’ın bir Cayman Adaları fonuna yatırım yaptığını ve bu fonun da Brighthouse adlı tartışmalı bir şirketi kontrol eden bir özel sermaye şirketine yatırım yaptığını gösteriyor. BrightHouse, nakit sıkıntısı çeken İngilizlere yüzde 99.9’a kadar çıkan yüksek faiz oranları uyguladığı için tüketici gözlemcileri ve Parlamento üyeleri tarafından eleştirilen bir İngiliz kiralama firması.

Off-shore bağlantıları ortaya çıkan politikacı ve liderler arasında, Jersey’de iki ortaklığın (tröst) hak sahibi görünen Ürdün Kraliçesi Noor, Bermuda’da ‘hayır amaçlı’ vakıf kuran Brezilya Maliye Bakanı Henrique de Campos Meirelles, kişisel servetini yönetmek için Seyşeller’de ortaklık kuran Uganda’nın Dışişleri Bakanı Sam Kutesa, ABD’de dolandırıcılık davası bulunan bir kumar imparatoruyla bir Man Adası şirketinde hisse sahibi olan Avrupa Parlamentosu’nun Litvanyalı üyesi Antonos Guoga da yer alıyor.

Kraliçe 2. Elizabeth’in sözcüsü, ICIJ ortağı The Guardian’a yaptığı açıklamada, Duchy’nin Cayman Adaları fonu için devam eden bir yatırıma sahip olduğunu, Brighthouse’daki yatırımın ise farkında olmadığını söyledi. Sözcü, Kraliçenin, gönüllü olarak yatırımlarından vergi ödediğini belirtti.

Kraliçe Noor ise ICIJ’e yaptığı açıklamada, “Kral Hüseyin tarafından kendisine ve çocuklarına kalan tüm mirasın her zaman en yüksek etik, yasal ve düzenleyici standartlara göre yönetildiğini” belirtti. Brezilyalı Bakan Meirelles, kurduğu vakfın kendisine fayda sağlamadığını, ölümünden sonra eğitim yardımlarını destekleyeceğini söylerken Guoga, Man Adası’ndaki yatırımlarını yetkililere ilan ettiğini ve 2014’te hisselerini sattığını bildirdi. Kutesa The Daily Monitor’e şirketleri kullanmadığını söyledi.

Bono ve Madonna

Belgeler politikacıların yanı sıra zenginler ve ünlülerin de mali yaşamlarının ayrıntılarını veriyor. Bunlar arasında Microsoft’un kurucu ortağı Paul Allen’in yat ve denizaltıları, eBay’in kurucusu Pierre Omidyar’ın Cayman Adası yatırım aracı ve Madonna’nın bir tıbbi malzeme şirketindeki hisseleri başı çekiyor. Pop şarkıcısı ve aktivist Bono, tam adıyla Paul Hewson ise Malta’da kayıtlı bir şirket üzerinden Litvanya’daki alışveriş merkezlerine yatırım yapmış. Bono’nun sözcüsüne göre ünlü şarkıcı alışveriş merkezinde küçük hissedar.

Sülale boyu off-shore... Paradise Papers'tan Binali Yıldırım ve oğulları çıktı

Trump ile off-shore sızıntılarında Putin'le gizli bağlar

ABD sosyal medyasında ‘Kremlin’ izleri

BAŞKA KİMLER VAR?

Beşşar Esad’ın kuzeni

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad’ın kuzeni, ülkenin en zenginlerinden Rami Makhlouf 2001-2003 yılları arasında vergi cenneti Lübnan’da 4 şirketin hissedarı görünüyor. Bu şirketlerden üçü yatırım şirketi diye kaydedilmiş.

ABD’li orgeneral

Belgeler, NATO Avrupa Müttefik Kuvvetler Komutanı emekli Orgeneral Wesley Clark’ın da off-shore iştirakleri olan bir online kumar şirketinin direktörü olduğunu gösteriyor.

CUMHURİYET’İN GÖRÜŞÜ Off-shore şirketlere sahip olmak suç değil ancak önemli bir kamusal tartışma konusu. Mevcut yasalar off-shore’u yasal kılıyor ancak bu vergi cennetlerini kullanmanın meşru olduğu anlamına gelmiyor. Yolsuzluğun, kara para aklamanın önüne geçmek, vergi adaletini sağlamak, küresel eşitsizliği azaltmak için küresel vergi yasaları yeniden gözden geçirilmeli. Vergi cennetleri ve gizlilik politikası uygulayan ülkelerin faaliyetleri kontrol altına alınarak herkesin kazancı adil şekilde vergilendirilmeli.

Off-shore sistemi nasıl çalışıyor?

<video:860364>