'Ülke masaları kuracağız'

MÜSİAD tarafından düzenlenen 13. Uluslararası İş Forumu Kongresine katılmak üzere Mısır'ın başkenti Kahire'ye gelen Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, burada gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Çağlayan bir soru üzerine, bakanlık ve dış ticaret müsteşarlığı olarak çalışma sistemini değiştirmeye yönelik yeni bir strateji üzerinde çalıştıklarını belirterek, 26-27 Ekim'de basın toplantısıyla bunu duyuracaklarını kaydetti. Dünyadaki ekonomik kuralların, rekabet şartlarının değiştiğini, dünya mal ihracatı pastasının küçüldüğünü, pay almak isteyenlerin sayısının arttığını anlatan Çağlayan, ''Dış ticaretin yeniden şekillendiği bir ortamda biz kayıtsız kalamayız. Bu çerçevede müsteşarlığımızda ülke masaları kuruyoruz, ülke uzmanları oluşturuyoruz, 'her işi yaparım abi' dönemini kapatıyoruz'' dedi.

Çağlayan ülke masalarının 14 hedef, 25 öncelikli ülke ile Çin gibi daha önce yeterince üzerine eğilinmeyen ülkeleri kapsayacağını belirterek, çalışma sistemine ilişkin Çin örneği üzerinden özetle şu bilgileri verdi: ''Çin bizden 1,5 milyar dolarlık mal alıyor, bize 15,5 milyar dolarlık mal satıyor. Çin'in 1,2 trilyon dolar ithalatı var, ben sadece 1,5 milyar dolarlık mal satıyorum. Bu, bugüne kadar Çin ile ilgili yeterli stratejiyi geliştirmemizden ve Çin'i korkulacak bir ülke, öcü gibi göstermekten kaynaklanıyor. Yeni sistemimizle Çin malı kimlerden alıyor neden ben satamıyorum, hangi alanlarda başarılı olabiliriz gibi konuları analiz edeceğiz.''

Çağlayan ''dünyadaki Türk nüfusunu, varlığını dikkate alan bir network (ağ) ortamı oluşturulması konusunda'' da bir çalışma yürüttüklerini ifade ederek, henüz bu konuda detaylı bilgi veremeyeceğini kaydetti..
 

'Karabağ meselesinin çözümü, anahtar olacak'

Çağlayan, Ermenistan ile yaşanan gelişmelerin iki ülke arasındaki ticarete etkisine yönelik soru üzerine, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın açıklamalarına atıfla bu konuda Türkiye'nin olmazsa olmaz koşulunun Karabağ meselesi olduğunun altını çizdi ve şöyle konuştu: ''Ekonomi anlamında karşılıklı sınırların açılması ve ekonomik işlerin başlamasının yolu Karabağ ile ilgili sorunun çözülmesidir. Temennimiz buradaki problemin mutlaka çözülmesi ve Türkiye Ermenistan arasında diğer komşu ülkelerle olduğu gibi önemli ticari alanlarımız, konularımız olabilir. Bu konuda öncelik Karabağ meselesi, onun çözümüne bağlı olarak diğer açılımların yapılması bu işin anahtarı olacak''
 

'İran sınırında ortak serbest bölge kuruluyor'

Bu konu kapsamında hükümetin çevre ve komşu ülkeler stratejisine de değinen Çağlayan, söz konusu ülkelerle siyasi ve ekonomik ilişkileri en fazla geliştirme noktasında yoğun çaba sarf ettiklerini anlattı. Çağlayan, 7-8 yıl önce gerilimli ilişki yaşayan Suriye ve Türkiye arasında bugün vize uygulamasının bulunmadığını, Irak ile yüksek düzeyde stratejik işbirliği yürütüldüğünü ve yarın iki ülke başbakanlarının başkanlığında kabine toplantısı yapılacağını anlatan Çağlayan, İran ile de ticari ilişkilerin çok iyi düzeyde devam ettiğini, çok kısa süre içinde İran'ı ziyaret edeceğini söyledi. Çağlayan, ''İran bize iki ülke sınırında ortak bir serbest bölge kurulmasını teklif etti. Bu konuyla ilgili çalışma devam ediyor. Orada ortak bir serbest bölge kurarak, iki ülkenin üçüncü ülkeler nezdinde işbirliği geliştirmesini sağlayacağız'' dedi. Çağlayan, 7 yılda komşu ülkelere ihracatın yaklaşık 7 kat artış gösterdiğini söyledi.

AB örneği...

''İslam Konferansı Teşkilatına üye ülkeler arasında tercihli ticaret sisteminin hayata geçirilmesi için gereken 10. ülke Mısır olabilir mi?'' sorusuna Çağayan, tercihli ticaret sisteminin 23 ülke arasında imzalandığını ancak yürürlüğe girmesi için 10 ülkede onaylanması gerektiğini anlattı. Çağlayan, Mısır'da ilgili bakanla görüştüğünü, ancak parlamentonun kapalı olduğu cevabını aldığını kaydederek, ''Ama bugün bana biraz ışık verdi'' diyerek, ''biz gerekirse parlamentoyu olağanüstü toplayıp böyle bir karar çıkarabiliriz'' dediğini aktardı. Bu sistemin biraz küllenmiş, kenarda kalmış bir konu olduğunu ifade eden Çağlayan, 10 ülkenin tamamlanmasıyla ilgili çalışmaları anlattı ve İstanbul'da Kasım ayında yapılacak İslam Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (İSADAK) toplantısına kadar yetişmesini dilediklerini kaydetti.

Çağlayan, tercihli ticaret sisteminin müslüman ülkeler arasında ticaret hacminin artırılmasına büyük katkı sağlayacağını belirterek, "Biri ben şu alanda, biri bu alanda serbest bırakıyorum diyecek, diğeri ben şu kadar süreye geçişi öngörüyorum diyecek.  AB'nin bir benzeri olmasa bile İKT içindeki ülkeler arasında tercihli ticaret sistemi oluştuğu zaman bu çıkacak ve İKT bu 1,5 milyarlık nüfus ve yüzde 28'lik kara parçası, kendi içindeki ticareti artıracak, tek bir ekonomik ortak alan ortaya çıkacak. Bugün AB ekonomik bir alan değil mi'' dedi.
 

Müteahhitler için önemli yatırım olanağı

Çağlayan başka bir soruyu yanıtlarken de Mısır'da önemli temaslar gerçekleştirdiğini kaydederek, Mısır'da yatırımlardan sorumlu bakanın kendisine altyapı yatırımlarıyla ilgili bir dosya sunduğunu, iskan bakanının da 500 bin konut yapılacağını belirttiğini aktardı. Mısır'ın Türkiye'nin bu alanlardaki tecrübelerinden faydalanmak istediğini belirten Çağlayan, bu ülkenin müteahhitlik sektörü için önemli bir potansiyel oluşturduğunu söyledi. Çağlayan, kendisine sunulan dosyada demiryolu, liman yapımı, işletmeciliği, su arıtma tesisi, yol inşası gibi toplam 18 milyar dolarlık 48 proje bulunduğunu belirterek, ''Mısırlı yatırım bakanının, Türk firmalarıyla görüşelim, konuşalım bu ihalelere girsin dediği ihaleler bunlar'' dedi. Çağlayan, Türkiye'nin daveti üzerine 27 Ekim'de Mısır'dan bir teknik heyetin Ankara'ya geleceğini ve dış ticaret müsteşarlığında meslek örgütleriyle, birlikleriyle bir araya geleceklerini söyledi.

Çağlayan çalışma sistemi değişikliği kapsamında müteahhitlik sektörünü de ele alacaklarına değindi. Çağlayan, Türk müteahhitlik sektörünün 70'den fazla ülkede 140 milyar dolardan fazla iş yapmasının önem taşıdığını ancak bu noktada inşaat malzemeleri ihracatının da artırılması ve Türk işçilerinin yurt dışındaki işlerde daha fazla çalıştırılmasının sağlanması gerektiğini anlattı. Çağlayan, bu iki noktanın hayata geçirilmesiyle ilgili çalışmalar hakkında da bilgi verdi
 

İskenderiye'ye ticaret ateşesi

Müteahhitlerin teminat mektubu sorununa yönelik soruya karşılık da konunun ekonomi koordinasyon kurulunda ele alındığını belirterek, çalışmaların devam ettiğini, kısa süre içinde bu konuda ne yapılıp yapılamayacağının ortaya konacağını söyledi. Müteahhitlik sektörünün teminat mektubu olmadan iş alabilmesinin mümkün olmadığını vurgulayan Çağlayan, alınacak her 1 dolarlık iş için ortalama 20 centlik teminat mektubu sağlanması gerektiğini söyledi. Çözüm için ilgili taraflarla da görüşmelerin sürdüğünü dile getiren Çağlayan,mutlaka bir çıkış yolu bulunacağını kaydetti. Çağlayan başka bir soru üzerine Mısır ile ticaretin artması ve daha da artacağı öngörüsü nedeniyle İskenderiye'ye bir ticaret ateşesi atadıklarını bildirdi. Çağlayan kararnamenin çıktığını, bir kaç gün içinde ateşenin göreve başlayacağını söyledi.