UAEK Suriye gündemiyle açıldı

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) yönetim kurulunun pazartesi günü Viyana'da başlayan olağan toplantısının bugünkü oturumunda, Suriye'nin nükleer programı ile İsrail'in nükleer kapasitesi ve Ortadoğu'nun nükleer silahlardan arındırılması konuları tartışmaya açıldı.

cumhuriyet.com.tr

Basına kapalı oturumda UAEK başkanı Yukiya Amano'nun hazırladığı son raporun ele alındığı ve üye ülkelerin heyet başkanlarının Suriye'nin nükleer programına ilişkin sözlü beyanlarda bulundukları belirtildi.

UAEK başkanı Amano, hazırladığı son raporunda Suriye yönetimiyle "açıklığa kavuşturulması gereken sorunları görüşmek üzere, bir yol haritası üzerinde anlaşma sağlandığına" işaret etmiş ancak Suriye yönetiminin bazı tesislere "Askeri bölge gerekçesiyle" UAEK denetçilerini sokmadığını bildirmişti.

Suriye'nin Dair Alzour bölgesindeki nükleer tesiste uranyum kalıntıları bulunduğu ve kaynağının açıklığa kavuşturulamadığı da yine Amano'nun raporunda belirtiliyor.
Dair Alzour tesisinin 2007 yılında İsrail tarafından bombalandığını belirten Suriye, "yıkıntılar arasında saptanan uranyum parçacıklarının saldırı sırasında kullanılan uranyum kaplı bombalardan bulaştığını" ileri sürüyor.

"İşbirliğine devam edilmeli''

Suriye'nin nükleer programının tartışıldığı oturumda konuşan Türkiye heyeti başkanı büyükelçi Tomur Bayer, "UAEK ile Suriye arasında eylem planı ile ilgili anlaşmaya varılmasından memnuniyet duyduğunu" ifade ederek, "Dair Alzour bölgesiyle ilgili mevcut sorunların çözülmesi için işbirliğine devam edilmesi gerektiğini" söyledi.
Doğrulama faaliyetlerinde de "şeffaf işbirliğinin önemli olduğunu" vurgulayan Tomur, "Dair Alzour tesisiyle ilgili sorunun çözümü konusunda İsrail tarafından elde edilmesi gereken bilgilerin verilmemiş olmasının olumsuz bir gelişme olduğunu" kaydetti.
UAEK kaynakları toplantının bugünkü ikinci oturumunda gündemdeki, Ortadoğu'nun nükleer silahlardan arındırılması ve İsrail'in nükleer kapasitesi başlıklı iki konunun ele alınacağını bildirdi.

İsrail'in nükleer kapasitesi konusunda geçen yılki genel kurulda kabul edilen karar tasarısında, İsrail'in, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması(NPT) ve güvence denetimleri antlaşmasına taraf olması ve nükleer tesislerini UAEK denetimlerine açması istenmişti.

Arap ülkeleri ile bağlantısız ülkelerin ortaklaşa sundukları ve geçen yılki genel kurulda oy çokluğuyla kabul edilen karar tasarısına rağmen İsrail yönetimi bugüne kadar NPT ve güvence denetimleri antlaşmalarına taraf olmadığı gibi nükleer tesislerini de UAEK denetimlerine açmadı.

Toplantının bugünkü ikinci oturumunda, İsrail'in nükleer kapasitesinin tartışmaya açılacağı ve üye ülkelerin konuya ilişkin sözlü beyanlarda bulunacağı belirtildi.
ABD'nin, toplantının başında İsrail'e arka çıkarak geçen yıl kabul edilen karar tasarısının geri çekilmesini istemesini birçok ülkenin tepkiyle karşıladığını ifade eden diplomatik kaynaklar, "İsrail'in nükleer kapasitesi başlıklı oturumun sert tartışmalara yol açacağını" belirtiyor.

Pazartesi günü başlayan yönetim kurulu olağan toplantısının, bugün akşam saatlerinde sona ermesi bekleniyor.