Tuzcul bitkiler tarıma hayat verecek

Tuz Gölü Özel Çevre Koruma Bölgesi'nde yetişen ve gen bankası niteliğinde olan tuzcul bitkiler, gelecekte tarımsal uygulamalarda kullanılacak.

cumhuriyet.com.tr

Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı yetkililerinden edinilen bilgiye göre, Avrupa Birliği Habitatları ve Türleri Koruma Yönetmeliği altında sırasıyla Özel Koruma Alan, Korunacak Özel Alan ve Topluluk için Önemli Alanların belirlenmesi gerekiyor. Bu alanların ''Natura 2000'' adı verilen ''Avrupa Korunan Alanlar Ağı''nı oluşturuyor ve söz konusu yönetmelik uyarınca AB'ye üye olan her ülke, toprakları üzerindeki hayvanlar, bitkiler ve habitatlar açısından uluslararası öneme sahip alanları koruma altına almakla yükümlü. Avrupa Konseyi'nin teknik destek ve finansal yardım sağladığı pilot projeler 1999'da hayata geçirildi ve Türkiye, ''2000 Yılı Zümrüt Ağı Pilot Proje Çalışmaları''nda pilot ülke olarak yer aldı. Bu kapsamda tespit edilen 10 ''Özel Korumaya Değer Alan'', Avrupa Konseyi'ne bildirildi. Bu alanlardan birinin de ''Tuz Gölü Özel Çevre Koruma Bölgesi''.

Tuz Gölü havzasında, yağmur sularının kayalardan çözdüğü tuzlar, şiddetli buharlaşmanın da etkisiyle zaman içerisinde yüzeyde biriktiğini anlatan kurum yetkilileri, şunları kaydetti:
''Çoraklık, kısaca toprağın fazla miktarda tuz taşıması yada tuzluluğun çeşitli nedenlerle artması sonucu arazinin tarıma elverişsiz duruma geçmesidir. Kurak ve yarı-kurak bölgelerde çoraklık önemli bir sorun olarak belirir. Türkiye'nin büyük bir kısmının yarı-kurak kuşak içinde bulunması, sulamalarda yapılan yanlışlıklar halen Anadolu da Önemli miktarda arazinin çoraklaşmasına sebep oluyor. Çorak arazilerin bitki toplulukları toprağın ve iklimsel koşulların en tipik göstergesidir. Bu ekstrem koşullarda cefakar bitki türleri yaşayabiliyor. Bu tip alanlarda yaşamaya adapte olmuş bitkilere halofit yada tuzcul bitkiler adı verilir. Küresel ısınmanın da etkisiyle kuraklığın şiddetlenerek etkisini arttırdığı ülkemizde kuraklığa ve tuza dayanıklı türleri içeren Tuz Gölü kapalı havzası bu yönüyle bir gen bankası niteliğindedir. Tuza ve kuraklığa dayanıklı türlerin içerdiği bu genlerin gelecekte tarımsal uygulamalarda kullanılması kaçınılmaz olacaktır. Bu yönüyle bu habitatların korunması, gelecekte kurak ve tuzlu alanlarda gerçekleştirilmek zorunda kalınacak tarımsal uygulamaların sürdürülebilmesi açısından son derece önemlidir. 2010 yılında başlatılan 'Habitat ve Tür İzleme ve Koruma Projesi' sonucunda 'Tuz Gölü Özel Çevre Koruma Bölgesi' sınırları içinde, aralarında tuzcul bitkilerin de yer aldığı korunma önceliği bulunan hassas türler içeren habitatların olduğu Bolluk-Tersakan, Eskil-Yenikent ve Sultanhanı-Eşmekaya bölgeleri tespit edildi. Ayrıca bu habitatlarda birçoğu tuzcul olan 41 endemik bitki türü de tespit edildi. Tuz gölü ve çevresi bu açıdan da bir gen bankası niteliğindedir. Bu son derece hassas habitatların izlenmesi ulusal bir zorunluluk olmanın ötesinde olası bir küresel ısınmanın ardından gelecekteki tarımsal uygulamaların sigortası niteliğinde bir yaklaşımdır. Bu nedenle bölgeleri titizlikle takip ediyoruz.''
 

'Tuzlu su karidesi, flamingo kolonisini Türkiye'ye çekiyor'

Yetkililer, Tuz Gölü'nün, dünya kültür balıkçılığında en yaygın olarak kullanılan canlı yem olan tuzlu su karidesi ''Artemia salina''yı doğal olarak stok halinde bulundurduğunu belirterek, Tuz Gölü'nde konaklayan ve kuluçkaya yatan kuşların beslenmesinde tuzlu su karidesinin çok önemli bir yere sahip olduğuna dikkati çekti.

Tuzlu su karideslerinin Tuz Gölü'nde bulunan dünyanın en büyük flamingo kolonisini Türkiye'ye çektiğini ifade eden yetkililer, şu bilgileri verdi: ''Tuzlu su karideslerinin yok olması durumunda, bunlarla beslenen flamingoların da Tuz Gölü'nü terk edeceği bilinmektedir. Bu nedenle artemia salina ülkemiz biyolojik çeşitliliğinin korunması ve bir çok kuş türünün neslinin devam etmesi açısından oldukça önemli bir canlıdır. Ayrıca tuzlu su karidesi bulunduğu sucul ortamda enerji geçişinde görev aldığı için besin zincirinde de önemli bir konuma sahiptir. Balık yetiştiriciliğinde canlı yem olarak kullanılırlar ve oldukça yüksek besin değerine sahiptir. Akvaryum balıklarını beslemede yaygın olarak kullanılırlar. Bulundukları sularda besin zincirinin ikinci halkasını oluştururlar ve enerji geçişinde büyük öneme sahiptirler. Özellikle flamingoların besin kaynağı olmaları bakımından dünya flamingo popülasyonunun dengede kalabilmesi için tuzlu su karidesleri büyük öneme sahiptir. Bu nedenle bu su karidesi de özel olarak izlenmektedir.''