'Tutuklama 3 yıl olmalı'

Türkiye Barolar Birliği Başkanı (TBB) Prof. Dr. Metin Feyzioğlu, TBMM Adalet Komisyonu gündeminde olan paketteki özel yetkili mahkemelerin kaldırılmasının mevcut sorunları çözmeyeceğini vurguladı. Bu nedenle “hayati öneme sahip 13 öneri”de ısrar eden Feyzioğlu, Balyoz ve Ergenekon gibi davalarda yeniden yargılama için yasa çıkartılması, gizli tanıklığın ve Terörle Mücadele Yasası’nın kaldırılmasını, 3 yıla indirilmesi gereken tutuklamanın oybirliği ile verilmesi gibi önerilerde bulundu.

Yazılı bir açıklama yapan TBB Başkanı Feyzioğlu, yargı sisteminin adalet dağıtmada zorlandığı gerçeğinden hareketle ve yaşanan devlet krizine çözüm sunmak amacıyla “Türkiye için acil çözüm önerileri” başlıklı belgeyi daha önce bir basın toplantısıyla paylaştıklarını anımsattı.

Söz konusu belgeyi Cumhurbaşkanı, Meclis Başkanı, Başbakan ve CHP Genel Başkanı’na yazılı ve sözlü olarak sunduklarını ifade eden Feyzioğlu, TBB Yönetim Kurulu tarafından kabul edilen “adil yargılama hakkının etkinleştirilmesi amacıyla ceza muhakemesine ilişkin yasa değişikliği” teklifini aynı gün Adalet Bakanlığı’na ilettiklerini belirtti.

Hal böyleyken TBMM Adalet Komisyonu gündeminde bulunan yasa teklifinin TBB önerilerinin bir kısmını içerdiği, ancak mevcut sorunların çözümü için yeterli olamayacağını vurgulayan Feyzioğlu, kendi önerilerinin demokratikleşme ve özel görevli mahkemelerce yapılan haksızlıkların giderilmesi yolunda toplumda oluşan haklı beklentinin karşılanması açısından hayati olduğunu kaydetti.

Feyzioğlu, bu hayati öneme sahip önerilerini şöyle sıraladı:

* Adalet duygusunun zedelenmesine neden olan “terörle mücadele mahkemeleri” kaldırılmalıdır. Özel görevli mahkemelerin, davalar kesin hükümle sonuçlanıncaya kadar ellerindeki işlere bakmaya devam edeceklerine dair geçici 2. madde kaldırılmalıdır. Bu mahkemelerin henüz kesinleşmemiş kararlarının, “görev yönünden bozulabilmesi” kanun hükmüne bağlanmalıdır. Bu mahkemelerce verilmiş ve kesinleşmiş mahkûmiyet hükümlerine ilişkin olarak “yeniden yargılama zorunluluğu” kanunla getirilmelidir. Bundan sonra yargılamanın tamamı, genel mahkemelerde ve söz konusu davada soruşturma evresi dahil, görev yapmamış hâkimler tarafından yapılmalıdır.

* “Gizli tanıklık” kurumu kaldırılmalıdır. Tutuklamada gerekçe gösterme zorunluluğunu hayata geçirmek için CMK md. 100/3’te yer alan “katalog suçlar” kaldırılmalıdır. “Taşınmazlara, hak ve alacaklara el koyma tedbiri” için oybirliği şartı aranırken bundan daha ağır bir tedbir olan “tutuklama tedbiri” için aynı şartın aranmaması çelişki yaratmaktadır. Eğer el koyma için oybirliği aranacaksa tutuklama tedbiri ve mahkûmiyet kararlarının oybirliğiyle alınması hükme bağlanmalıdır. “Azami tutukluluk süresi” 3 yılla (2+1) sınırlandırılmalıdır. Dijital verilerin ve ses bantlarının tek başına delil kabul edilmemesi için yasal düzenleme yapılmalıdır.

* Cumhuriyet başsavcılığına bağlı “adli kolluk teşkilatı” oluşturulmalı ve bu teşkilat mensuplarının tayin terfileri dahil, tüm özlük işlemleri güvence altına alınmalıdır. Gerekçesiz verilen mahkûmiyet ve tutuklama kararları nedeniyle AİHM ve Anayasa Mahkemesi’nce hükmedilen tazminatlar, sorumluluğu bulunan hâkimlere rücu etmelidir. Bir sonraki aşamada Terörle Mücadele Kanunu kaldırılmalıdır.