'Türkiye'deki Aleviler korkuyor'

Wall Street Journal, Suriye krizinin dünya gündeminin başlıca maddesini oluşturduğu bu dönemde Türkiye'deki Alevilerin derin kaygı yaşadığını yazdı.

cumhuriyet.com.tr

ABD'nin çok satan gazetesi Wall Street Journal, Suriye'deki şiddetli çatışmalar sürerken ve Esad Yönetiminin komşu ülkelerden daha çok yabancılaşırken, Türkiye'deki Alevilerin artan kaygılarına vurgu yaptığı Antakya kaynaklı haberinde, çoğunun Suriye sınırına yakında yaşayan, Türkiye'nin yüzbinlerce Arap Alevilerinden biri olan Ferit Kılıç'ın "kapı komşudaki mezhebi ihtilafın Türkiye'de benzer fay hatlarını açmasından korktuğu"nu yazdı.
Arap Alevilerinin, "sessiz kalmadıkları"nı, Şubat başında hükümetin Şam'a değişen tavrını protesto amacıyla binlerce kişinin katılımıyla iki yürüyüşü düzenlediklerini, katılımcıların bazılarının "açıkça" Esad'a destek ifade ettiklerini kaydeden gazete, aynı ayın sonunda Güneydoğu'da "Türkçe ve Kürtçe konuşan" Alevilere ait 20'den fazla eve esrarengiz biçimde kırmızı işaretlerin yapıldığını da anlattı.

Alevilerin Türkiye'nin toplam nüfusunun beşte birini oluşturduğunu belirten gazete, binlerce Suriyeli mültecinin Türkiye'ye sığınırken "mezhebi gerilimler" olasılığının, kaygı yarattığı yorumunu da yaptı.

"Alevlier, Ankara'nın Suriye politikasından rahatsız"

WSJ, Arap Aleviler ile Türk ve Kürt Aleviler arasındaki "farklılıklar"a rağmen "her iki gruptan insanlar, Ankara'nın Suriye politikasından artan biçimde rahatsız oldukları" savına da yer verdiği haberinde "Türk Alevilerinin temsilcileri, Esad rejiminin baskılarını defalarca kınadılar ancak Başbakan'ın (Erdoğan) giderek artan çatışmacı tutumu da onları sinirlendiriyor" görüşünü öne sürdü.

Bu bağlamda ABD'li gazete, Alevi Bektaşi Federasyonu Başkanı Selahattin Özel'in "Türk Alevileri olarak bizler, demokrasi karşıtı, insanlık karşıtı bir rejimi desteklemiyoruz ancak Başbakanın neden o kadar aniden Suriye Yönetimine düşman hale geldiğini anlayamıyoruz" sözlerini de yansıttı.

WSJ da "Komşular arasındaki ilişkilerdeki bozulma hızlı ve ciddi oldu. Ankara ve Şam, yaza kadar yakın müttefiklerdi" dedikten sonra Esad Ankara'nın çağrılarını göz ardı ederken, Başbakan Erdoğan'ın "saldırılarının giderek daha kişisel hale geldiği"ni, Esad'ın baskılarını Hitler'in taktiklerine benzeterek liderler arasında Suriye konusunda liderler arasında "en sert söylemlerden birini" kullandığını iddia etti.

"Etnik sorunlar çözülmedi"

Haberde bazı Aleviler için Erdoğan'ın söyleminin, "Türk siyaseti ve toplumun yüzeyinin altında var olan dini ayrışmayı yansıttığı" öne sürüldükten sonra bir Alevi dişçinin "Türkiye'deki bizim etnik sorunları çözmedik ve demokrasi henüz kökleşmedi. Bu nedenle ki şiddet her an patlayabilir" değerlendirmesi de aktarıldı.

Buna karşın WSJ, Erdoğan'ın "azınlık haklarını genişletmek amacıyla bazı adımlar attığı"nı belirterek Kasım ayında "Dersim katliamı için özür dileyerek elini uzattı" diye yazdı.
WSJ, Türk hükümetinin de, Alevilerin kaygılarını kabul ederken Başbakan Erdoğan'ın "Dersim Özrü"nün tarihi olduğunu, Türkiye'nin dış politikasının da hiçbir zaman dini veya mezhebi hesaplarana dayanmayacağını söylediğine dikkat çekti. Gazete, bu bağlamda bir Dışişleri Bakanlığı sözcüsünün "Bakanımız, Suriye Ulusal Konseyi ile buluşmayı, farklı din ve mezhepleri kapsayacak biçimde tabanını genişletinceye dek reddetmişti" ifadelerini de yansıttı.

"Hükümet pişman olabilir"

Bazı analistlerin ise, hükümetin "azınlıklar için daha geniş özgürlük sağlayacak yeni anayasa sözünü yerine getirmesi gerektiği" yönündeki sözlerine dikkat çeken gazete, "Türk hükümetinin, bölgede Sünni-Alevi gerilimlerinin arttığı bu dönemde Alevilere çok geniş haklar vermezse daha sonra pişman olabilir" uyarılarına da yer verdi.