Türkiye’de 10 milyon kişi aylık 2 bin 20 lira ile evine ekmek götürmeye çalışıyor

2020’deki asgari ücret için ilk görüşme 2 Aralık’ta yapılacak. Türk-İş, halen 2 bin 20 lira ile geçinmeye çalışan asgari ücretli sayısının da görünenden çok fazla olduğuna dikkat çekti.

Mustafa Çakır

Asgari Ücret Tespit Komisyonu ilk toplantısını pazartesi günü yapmaya hazırlanırken, Türk-İş, kendi araştırmasından yola çıkarak bir çalışanın aylık yaşam maliyetinin 2 bin 526 lira olduğuna dikkat çekti. Ücret belirlenirken bunun en önemli gösterge olması gerektiğini dile getiren Türk-İş, halen 2 bin 20 lira ile geçinmeye çalışan asgari ücretli sayısının da görünenden çok fazla olduğunu belirterek 14 milyon çalışanın 10 milyonunun asgari ücretli olduğunu açıkladı. 

Bu sonuca göre ülke gündemi farklı konulara odaklanırken 10 milyon kişi aylık 2 bin 20 lira ile kirasını ödemeye, evine ekmek götürmeye çalışıyor. Komisyonda işçileri en fazla üyeye sahip konfederasyon olarak Türk-İş, işverenleri de yine en fazla üyeye sahip TİSK temsil ediyor. Hükümet kanadı olarak da Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı komisyonda yer alıyor. 

Ancak İş Yasası’nın komisyonun üyelerini de düzenleyen 39. maddesinde KHK ile değişiklik yapıldı. Komisyonda kimlerin yer alacağını düzenleyen fıkra yasadan çıkarıldı. Şu anda yasada komisyonda kimlerin olacağı yer almıyor. Buna karşın Asgari Ücret Yönetmeliği’nde en fazla üyeli işçi ve işveren örgütü vurgusu devam ediyor. Hak-İş yıllardır toplantıya katılmayı talep ediyor. 

Hak-İş’in katılımı konusunda hükümetin yasa ya da yönetmelikte değişiklik yapıp yapmayacağı ise bu hafta belli olacak. Komisyonda Türk-İş adına işçileri Genel Eğitim Sekreteri, TEKSİF Genel Başkanı Nazmi Irgat temsil ediyor. 

ÖRGÜTLENME YOK

Irgat, şu anda Türkiye’de kaç kişinin asgari ücretli olduğunun bilinmediğine dikkat çekti. 7-8 milyon asgari ücretli olduğunun söylendiğini ancak gerçek rakamın ortada olmadığını belirten Irgat, “Toplam işçi sayısı 14 milyon. Bu işçilerin sadece 1 milyon 894 bini sendikalı. Yani örgütlenme yok. Bu nedenle de asgari ücret çok yaygın. İşçiler sendikal haklarını kullanamadıkları için özellikle özel sektörde asgari ücrete mahkûm oluyor. Asgari ücretli sayısı açıklanandan çok daha fazla. 14 milyon işçinin yaklaşık 10 milyonu asgari ücretli” dedi. 

BU YIL İŞÇİ OLMAYABİLİR

Nazmi Irgat, ücret zamları belirlenirken hükümetin enflasyona baktığını ancak TÜİK’in enflasyonu ile gerçek enflasyonun hiçbir zaman birbirini tutmadığına da dikkat çekti. Hükümetin gelecek yıl için enflasyon beklentisinin yüzde 8.5 olduğunu anımsatmamız üzerine Irgat, “12 aylık ortalamaya göre ise enflasyon yüzde 16. Bir TÜİK’in açıkladığı enflasyon var, bir de yaşanan enflasyon var” dedi. 

Asgari ücretteki artışın ne kadar olması gerektiği konusunda ise Irgat, bunun komisyonda belirleneceğine dikkat çekerken, Türk-İş’in son “açlık-yoksulluk sınırı” araştırmasına işaret etti. Irgat, “Bizim araştırmamıza göre bir çalışanın aylık yaşam maliyeti 2 bin 526 lira. Bu bizim 33 yıldır yaptığımız hesaplara dayalı bir araştırma. Araştırmada ortaya çıkan sonuç en önemli göstergedir” dedi. Geçen yıl komisyonda bir asgari ücretli işçi de yer almıştı. Bu yıl için ise Irgat, “Henüz karar vermedik. Ancak bu yıl olmayacak herhalde” dedi.