Türkiye-Almanya danışma günleri başladı

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Yurt Dışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanı Ataman Yılmaz, SGK ve Alman Emeklilik Sigortası Kurumu tarafından Trabzon'da organize edilen, ''Türkiye-Almanya Danışma Günü'' açılış töreninde yaptığı konuşmada, 2009 yılı verilerine göre yurtdışında yaşayan 3 milyon 684 bin 779 Türk vatandaşından 1 milyon 328 bin 933'ünün bulundukları ülkelerde çalıştıklarını belirterek, ''Vatandaşlarımızın yoğun olarak yaşadığı ülkelerin başında Almanya gelmektedir. Almanya'da 1 milyon 713 bin vatandaşımız bulunmakta ve bunlardan 564 bin 92'si bu ülkede çalışmaktadır'' dedi.

Devletin, yabancı ülkelerde çalışan Türk vatandaşlarının sosyal güvenliklerinin sağlanması için gereken tedbirleri alacağına ilişkin Anayasa'nın 'Yabancı Ülkelerde Çalışan Türk Vatandaşları' başlıklı 62. maddesi uyarısınca 22 ülke ile taraflı sosyal güvenlik sözleşmeleri imzaladığını anlatan Yılmaz, ''Ayrıca, aramızda sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkeler dahil, yabancı ülkelerde çalışma, işsizlik ve ev kadını olarak geçen sürelerin borçlanma yoluyla emeklilikte değerlendirilmesine imkan veren yasal düzenlemeler 1978 yılından beri uygulanmaktadır'' anımsatmasında bulundu.

Yılmaz, yurtdışında çalışan gurbetçilere ikili sosyal güvenlik sözleşmeleri kapsamında hem çalıştıkları ülke hem de Türkiye mevzuatının öngördüğü çerçevede her iki ülkede geçen hizmetlerle orantılı olmak üzere ayrı ayrı kısmi emeklilik aylığı bağlandığına işaret ederek, şöyle devam etti:
''Bu şekilde SGK tarafından bağlanan kısmi aylıklar ise borçlanma yoluyla tam aylığa dönüştürülmektedir. Yine ikili sözleşmelerle yabancı ülkelerde çalışan vatandaşlar ile bunların aile bireylerine, bu ülkelerde kazanılan haklardan Türkiye'de bulundukları sırada da yararlanmaları sağlanmıştır. İkili sosyal güvenlik sözlemeleri uyarınca, ülkemiz ve sözleşmeli ülke mevzuatı kapsamında hangi hakların sağlandığı, bu hakların kazanılmasında hangi şartların yerine getirileceği ve bu hakları elde etmek için hangi belgelerle nereye başvurulacağı hususları bir uzmanlık bilgisini gerektirmektedir.

Bu alanda yetersiz ve yanlış bilgi, hakların gecikmeli elde edilmesine veya hiç kullanılmamasına yol açabilmekte, haksız ve yersiz ödemeler nedeniyle telafisi imkansız sonuçlar doğurabilmektedir. Bu bağlamda, gurbetçilerimizin sosyal güvenlik hak ve yükümlülükleri konusunda bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi hususu büyük bir önem arz etmektedir.''

Bu anlayıştan hareket edilerek SGK ile Almanya emeklilik kurumları arasında 2004 yılından beri 'danışma günleri' etkinliği gerçekleştirildiğini anlatan Yılmaz, şunları söyledi:
''İkisi ülkemizde, ikisi de Almanya'da olmak üzere yılda 4 defa düzenlenmekte olan 'Türk Alman Danışma Günleri'nin 24'üncüsü 21-23 Eylül tarihleri arasında Trabzon'da yapılıyor. Daha önce Almanya'da bulunan ve geçici ya da daimi olarak Trabzon, Giresun, Gümüşhane, Rize, Bayburt, Artvin ve Ordu'da ikamet eden gurbetçilerimiz ile bunların aile bireylerinin yararlanacakları etkinlik, söz konusu kimselerin Türk ve Alman sosyal güvenlik uzmanları ile birebir yapacakları görüşmelerle gerçekleştirilecektir. Önceden randevu alınması esasına dayanan danışma hizmeti, ücretsiz olarak Türkçe ve Almanca verilecek. Bu kapsamda daha önce Almanya'da bulunduktan sonra emeklilik, kesin dönüş ve diğer nedenlerle yurda gelerek Doğu Karadeniz'de ikamet eden 9 bin 250 vatandaşımıza davet mektubu gönderildi. Danışma hizmetinden yararlanmak için bugün itibarıyla 450 kişi randevu talebinde bulunmuş olup, randevusuz gelecek olanlarla birlikte danışma hizmeti verilecek olan vatandaş sayısının bine ulaşması beklenmektedir.''


Yeni düzenlemeler

Yılmaz, yurtdışında yaşayanların, çeşitli alanlarda olduğu gibi sosyal güvenlikle ilgili de birçok sorunla karşılaştıklarına dikkati çekerek, şöyle devam etti:
''Ülkemizde sosyal güvenlik reformu kapsamında yapılan çeşitli yasal ve idari düzenlemelerle, gurbetçilerimizin bu sorunlarının çözümü ile ilgili birçok önlem hayata geçirilmiştir. İşlemlerdeki gecikmelerin en aza indirilmesine ve yurt içi sigortalılarla olan farklı uygulamaların giderilmesine yönelik önlemler arasında emeklilik müracaatlarında kuruma bizzat başvuru şartının kaldırılması, güncel tarihli belge istenmemesi, tercüme hizmetlerinde oluşan birikimlerin eritilmesi ve yurt dışı hizmet borçlanmalarına göre aylık alanların yurt içinde çalışma halinde aylıkları kesilmeksizin sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışma imkanı verilmesi gibi düzenlemeler yer almaktadır'' dedi.

Son yıllarda, özellikle gurbetçilerin memnuniyetini esas alan hizmet anlayışının egemen kılınmasına yönelik çalışmalara ivme kazandırıldığını vurgulayan Yılmaz, ''Bu kapsamda büyük bir bölümü halen merkezi bir yapı içinde sürdürülen yurt dışı borçlanma ve aylık bağlama işlemlerinin, yetki devri kapsamında önümüzdeki iki yıl içinde sosyal güvenlik il ve merkez müdürlüklerine devri planlanmıştır. Bu yıl içinde Almanya, Hollanda ve KKTC sosyal güvenlik kurumları ile yapılan görüşmeler sonucunda, gurbetçilerimizin sosyal güvenlik işlemlerinin yürütümü sırasında ihtiyaç duyulan ve halen klasik yazışma yöntemi ile yapılması nedeniyle işlemlerde gecikmelere yol açan bilgi ve belge alışverişinin bilgisayar ortamında yapılması çalışmaları başlatılmıştır'' bilgisini verdi.