"Türk tarafının önerileri, zor durumda bıraktı"

Kıbrıs Rum yönetimi lideri Dimitris Hristofyas, Kıbrıs Türk tarafının önerilerini Downer'den aldıktan sonra Ulusal Konsey'de temsil edilen siyasi parti başkanlarını, pazar günü saat 11.00'de Rum başkanlık köşkünde toplantıya çağırdı. Toplantıda, Türk tarafının önerileriyle ilgili görüş alışverişinde bulunulacak.

Rum gazeteleri, Hristofyas'ın siyasi parti başkanlarını olağanüstü toplantıya çağırmasını, Hristofyas'ın içinde bulunduğu ''zorluğun ve hatta çaresizliğin göstergesi'' olarak niteledi.

Kıbrıs Türk tarafının önerileri manşetlerde

Rum gazeteleri, Downer'in Hristofyas'a ilettiği Kıbrıs Türk tarafının önerilerinin içeriğiyle ilgili haberleri manşetlerine taşıdı.

KKTC Cumhurbaşkanı Talat'ın, önerileri, yoğunlaştırılmış müzakerelere birkaç gün kala yaptığına işaret eden gazeteler, Rum lider Hristofyas'ın zor durumda kaldığını yazıyor.
Bazı Rum gazeteleri, Kıbrıs Türk tarafının yeni önerilerini ''Talat konfederasyon istiyor'' şeklinde yorumladı.

Simerini gazetesi,, önerilere ilişkin şu yorumu yaptı:
''Mehmet Ali Talat hem oy toplama, hem de Başkan Hristofyas'ı tuzağa düşürme çabasıyla yoğunlaştırılmış müzakerelerin arifesinde konfederal tezler sundu ve bu öneriler paketiyle her şeyi alt-üst etti. İnisiyatif ve müzakerelerde ilerleme gösterme isteyerek Hristofyas'ı, 'ya benim şartlarım kabul edilir, ya Kıbrıs Rum tarafı müzakereler prosedürünü engellemekten sorumlu olur' ikilemine getirdi. Başkan Hristofyas için durum öyle zorlaştı ki, doğrudan müzakerelerin başladığı günden beri ilk kez, bundan sonra atılacak adımları belirlemek üzere siyasi parti başkanlarını önceden çağrı yapmaksızın olağanüstü toplantıya çağırdı.''

Radikal görüşleriyle bilinen Mahi gazetesi, ''Türk önerileri saatli bomba'' başlığını kullandığı haberinde, Hatay örneğini vererek, önerilerin kabul edilmesi halinde ''Kıbrıs'ın İskenderunlaşma tehlikesi olduğunu'' iddia etti.

Önerilerin içeriğinden

Rum gazetelerinde yayımlanan, Kıbrıs Türk tarafının sunduğu önerilerin bazıları şöyle:
''-Talat'ın önerilerinde, Kıbrıs Türk tarafı, başkan ve başkan yardımcısının ağırlıklı oyla seçilmesini kabul ediyor. Buna göre, Kıbrıslı Türklerin tamamı Rum aday için oy kullanacak. Kıbrıslı Türk aday için oy kullanacak olan Kıbrıslı Rumların oyları ise ilk önce Kıbrıs Türk oylarının yüzde 10'u, daha sonra da yüzde 20'si oranında hesaplanacak. Yani, Rum seçmenlerin tamamı Kıbrıslı Türk adayın seçilmesinde yüzde 10'a denk olacak, ilk seçimlerden sonra bu sınır Hristofyas'ın önerdiği gibi yüzde 20'ye getirilebilecek.
-Talat, dönüşümlü başkanlığı destekliyor, ancak önerilen görev sürelerine itiraz ediyor. Kıbrıslı Rum başkanın görev süresinin 3, Kıbrıslı Türk başkanın ise 2 yıl olmasını öneriyor.
-Bakanlar Kurulu üyelerinin 7 Rum ve 5 Kıbrıslı Türk'ten oluşmasını öneriliyor. Kıbrıs Rum tarafının önerisi 6 Rum, 3 Türk'ten oluşması yönünde.
-Dışişleri ve Avrupa Konuları bakanları aynı toplumdan olmayacak, aynı şey İçişleri ve Maliye bakanları için de geçerli olacak.
-Kıbrıslı Türkler ve Rumların, rekabet ve sigortayla ilgili federal örgütlerdeki oranı 4'e 3 olacak, karar alınması için de her bir toplumun iki temsilcisinin olumlu oyu gerekecek.
-Yeni ortaklık devletinde başkan ve başkan yardımcısının Bakanlar Kurulu kararları için veto hakları olacak.
-Türk kurucu devletinin FIR hattı Kuzey'in hava sahasını, Kıbrıs Rum kurucu devletinin FIR hattı da Güney'in hava sahasını kapsayacak. Kıbrıs Rum tarafı Ada'da tek FIR hattı olmasından yana.
-Ada'daki Türk ve Yunan dengesinin korunması için Yunan vatandaşlarının yararlandığı haklardan Türk vatandaşlarının da yararlanması gerekir. Türk vatandaşlarının yeni devlette serbest yerleşim, taşınmaz mal ve iş edinme hakkına sahip olması gerekir.''

Bu arada, KKTC Cumhurbaşkanı Talat'la dün telefonda görüşen BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, Kıbrıs Rum yönetimi lideri Dimitris Hristofyas'la da telefon görüşmesi yaptı.