Türk Lirası eriyor

Yurtiçinde başta başkanlık olmak üzere siyasi ve jeopolitik gelişmeler ile Fed’in faiz artırımı beklentisi nedeniyle dolar endeksi 14 yılın zirvesini gördü

Şehriban Kıraç

Dolar/TL, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) aralık ayında faiz artırımı yapacağı beklentisi ve dolar da global güçlenmeye paralel 3.32 seviyesini aşarak yeni tarihi zirveye çıktı. ABD’de başkanlık seçimleri sonrası başlayan satış eğiliminin devam etmesi tahvil faizlerinde yükselişe ve dolar iştahının artmasına neden olurken, dolar endeksi 100.53’e yükselerek 14 yılın zirvesini gördü. Böylece dolar, ABD’nin Irak’ı işgal edip Saddam Hüseyin’i devirdiği 2003’ten bu yana en yüksek düzeye ulaşmış oldu. 7 Nisan 2003’te dönemin Savunma Bakanı Colin Powell savaşın sonuna yaklaşıldığını ve Saddam Hüseyin’in devrileceğini açıkladığında Dolar Endeksi 101.810 düzeyine çıkmıştı. Dolar Endeksi, ABD’nin en büyük ticaret ortaklarının para birimlerinin dolara karşı değerini ölçüyor. Endeksin yükselmesi doların diğer para birimleri karşısında güçlendiğini gösteriyor. Doların küresel piyasalarda gücünü koruduğunu hatta daha da güçleneceği beklentisi olduğunu söyleyen bankacılar, aralık ayında ABD’de faiz artışına kesin gözüyle bakıldığını ancak gelecek yıl faiz artırımlarının öngörülenden fazla olma ihtimalinin artık gündemde olduğuna dikkat çekiyor. Baskı sürecek Yurtiçinde başkanlık, anayasa değişiklikleri, AB’nin Türkiye ile ilgili ilerleme raporu, referandum gibi unsurlar ile jeopolitik risklerin TL’deki kırılganlığın artmasına neden olmasıyla gelecek dönemde piyasada baskı yaratmaya devam edecek. AKP’nin MHP’ye sunduğu başkanlık sistemine ilişkin anayasa değişiklik teklifinde ilk cumhurbaşkanlığı seçiminin 2019’da yapılması öngörülürken, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın o süreye kadar düzenlemedeki bazı yetkileri kullanması da sağlanacak.

Trump’la arttı

Donald Trump’ın ABD’de başkanlık seçimlerini kazanmasının ardından geçen hafta ilk tepki olarak yeni zirve olan 3.30’u test eden dolar önceki gün 3.29 seviyesine çıktı. Dün ise dolar tarihi zirve yaparak saat 17.20’de 3.3268 seviyesinde işlem gördü. HSBC stratejistleri dün dolar için daha önce 2.95 olan yıl sonu tahminlerini 3.25’e çıkardı. Fed Başkanı Janet Yellen’ın perşembe günü senatoda yapacağı sunum piyasaların yakın takibinde olacak. Başkan Yellen’ın gelecek aya ilişkin sinyal verip vermeyeceği izlenecek. Vadeli kontratlara göre Fed’in gelecek ay faiz artırma beklentisi yüzde 94’e yükselmiş durumda. Bu yılın en yüksek seviyesi. St. Louis Fed Başkanı James Bullard, Fed’in faiz artırımına gitmesi için aralık ayının “makul” olduğunu belirtti.

Paniğe gerek yok

Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, Fed’in faiz artıracağı beklentisinin kurun artışında etkili olduğunu söyledi. Tüfenkci “Çok büyük paniğe kapılmamak lazım, piyasa şartları içerisinde dengeleneceğine inanıyoruz ama tamamen de boş bırakmak doğru değil. Bunun ihracata pozitif etkisi de olabilir ama maliyetler açısından da negatif etkisi var. Merkez Bankası kurdaki değişimleri ve yukarı gidişi dikkatle izliyor. Müdahale etmesi gereken nokta olduğunda müdahalede bulunabilir ama şu anda gözlemliyor” diye konuştu.

 

Cari açık yeniden yükselecek

HSBC dolar/TL kurunun 2016 sonunda 3.25, 2017 sonunda 3.60 olacağını tahmin ediyor. Kurda yükseliş devam ederken, HSBC stratejistleri dolar için daha önce 2.95 olan yıl sonu tahminlerini 3.25’e çıkardı. 2017 sonu için ise 2.85’ten 3.60’a çekerek gelecek yılın para birimi açısından daha zorlu geçebileceğine işaret etti. HSBC stratejistleri yayımladıkları raporda, TL’de piyasa hareketlerinin ‘artan siyasi gerilimleri’ yansıttığını ve piyasaların ‘cari açıkta yeniden artış eğilimi, özel sektörün büyük döviz ihtiyacı ve Merkez Bankası’nın politika duruşuyla elindeki cephanesi’ne daha fazla önem vermeye başladığını söyledi. HSBC, “Dolayısıyla, TL tutmanın, doğru strateji olduğuna artık inanmıyoruz” dedi. HSBC, ABD’de başkan seçilen Trump’ın gelişmekte olan ülke para birimleri için yeni zorluklar yaratacağını da açıkladı. Raporda, “Küresel ve yerel siyasi risk primlerinin daha kalıcı hale geldiğini düşünüyoruz” ifadelerine yer verildi.

Algı düzeltilmeli

DNG Danışmanlık’tan Fatih Keresteci, küresel piyasalar önceki gün bir miktar soluklanma eğilimine girse de TL’de bu hareketin görülmediğini ve kurda yükseliş olduğunu söyledi. Keresteci Türkiye’de bozulan algının yeniden düzeltilmesi için ya somut manada olumlu bir adım atılması ya da fiyat hareketlerindeki olumsuz trendin tersine dönmesi gerektiğini bu noktada Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın gerektiğinde faizlerde artırıma gidilebileceğini belirtmesinin bile yeterli olabileceğini söyledi. Destek Yatırım Menkul Değerler Araştırma Müdürü Murat Tufan, psikolojik direnç bölgesi olan 3.30 üzerinde tutunamayan dolar, yeni rekor seviyelerinde kalıcı olması durumun 3.3280 - 3.3300- 3.3500 yeni seviyeler gündeme gelebileceğini söyledi.