Turizmde ‘korona’ bahane
2020’yi “kayıp” kapatan ve umutlarını 2021’e bağlayan turizmciler, Türkiye’ye en çok turist gönderen ülke olan Rusya’nın “uçuş yasağı” kararı nedeniyle tedirgin bir bekleyiş içinde. Bu yıl altı milyon Rus turist ağırlamaya hazırlanan sektör, 15 Nisan-1 Haziran tarihleri arasındaki charter uçuşlarının durdurulmasıyla ummadığı bir darbe yedi.
Cenk BaşlamışRusya’daki mayıs ayı başındaki uzun tatili sabırsızlıkla bekleyen sadece Türk turizmciler değildi, Rus turistler de özledikleri sahillere dönebilmek için 413 milyon dolar değerinde 533 bin tur paketi satın almıştı.
Moskova kararını Türkiye’de, özellikle o dönemde korona vakalarında patlama yaşanmasına dayandırıyor. Rusya’nın dünyada koronaya karşı onaylanan ilk aşıya sahip olmasına rağmen vatandaşlarının sadece yüzde sekizine birinci dozu yapılabilmesi de düşünülünce sağlık endişeleri nedeniyle “charter yasağı” ilk anda mantıklı ve haklı görünüyor. Üstelik, Rusya kendi turizm sektörünü de geliştirmek istiyor.
Ukrayna, İdlib, S-400’ler...
1 Haziran’a çok kısa süre kala Rusya uçuşlarla ilgili sessizliğini bozmayınca Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’la Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy hafta başında Moskova’ya giderek Rus yetkilileri alınan önlemlerin yeterli olduğuna ikna etmeye çalıştı. Ancak aynı gün “uçuş yasağı”nın 30 Haziran’a kadar uzatılacağı söylentisi yayıldı, üstüne Rus Havayolları Aeroflot yaz dönemi için Türkiye biletlerinin satışını durdurdu. Şimdi gözler Rus heyetinin Türkiye’de yapacağı “inceleme” gezisinde.
Peki, Rusya’nın kararı gerçekten koronayla mı ilgili?.. Rus resmi RİA Ajansı’nın, uçuşların yasaklandığı dakikalarda yayınladığı haber-yorum gerçeğin farklı olduğunu gösteriyor. Yorumuna, “Türkiye’de salgın her gün kötüye gidiyor” diye başlayan RİA, sözü hemen Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin o günlerdeki İstanbul ziyaretine getirdi ve iki ülke arasında artan askeri işbirliğine değinerek, “Türk İHA’ları Donbass semalarında uçuyor” diye yazdı. Bu yorumdan birkaç saat önce de Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Türkiye’yi “Ukrayna’nın militarist eğilimlerini teşvik etmemesi” için uyardı.
Üstelik, Rusya’nın turizmi koz olarak kullanarak Türkiye’ye “aba altından sopa göstermesinin” tek nedeni Ukrayna hatta Ankara’nın Kırım’ın ilhakını tanımadığını yüksek sesle sık sık açıklaması da değil. Bunlara, Rusların Türkiye’nin Sputnik aşısıyla ilgili süreci hızlandırmasını istemesini, ikinci parti S-400 füzelerini satma planını, İdlib sorununun çözümü için iyice sabırsızlanmasını ve bu yıl sona erecek doğalgaz sözleşmesinin uzun süreli uzatılması ısrarını da eklemeli.
Türk-Rus ilişkilerinden söz ederken 24 Kasım 2015’e mutlaka atıfta bulunmak gerekiyor. Çünkü Türk hava sahasını ihlal eden bir Rus uçağının düşürüldüğü bu tarih aynı zamanda ilişkilerdeki göreli dengenin bozulmasının da miladı. Türkiye’nin ABD ile yaşadığı tıkanmayı kendi çıkarı için kullanmaya çalışan Rusya hep bir “açık” arıyor.
Özetle, Rusya’nın “uçuş yasağı”nı kaldırması da uzatması da siyasi bir karar olacak.