Tüketiciye Ramazan zammı
Hava koşullarındaki değişiklikler nedeniyle yaşanan kuraklık, don ve sel baskınlarının neden olduğu tarım üretimindeki düşüşe ramazan spekülasyonları da eklenince başta bakliyat olmak üzere pek çok ürüne zam göründü.
Cumhuriyet/Ekonomi ServisiBaşta kayısı ve fındık olmak üzere pek çok üründe yaşanan rekolte kaybına bir de ramazan spekülatörleri eklenince raflardaki ürünlere el uzatılamaz oldu. Kuru fasulyenin kilosu 10, baldo pirinç 6, mercimek 4 liraya yükseldi. Esnaf tarafından fiyat artışları ramazan spekülatörlerine bağlandı.
Yılbaşında rekolte kaybı nedeniyle özellikle bakliyat fiyatlarında aşırı artış gözlenmişti. Alınan önlemlerle ocakta İstanbul’da kuru fasulye 7.2, mercimek 2.4, pirinç de 3.2 liraya kadar gerilemişti. Ancak şimdi ramazan ayının yaklaşmasıyla birlikte fiyatlar tekrar yükselmeye başladı.
Şubat-mart aylarında 8 liradan satılan kuru fasulye 10, 4.5 liradan satılan baldo pirinç 6 ve 3 liradan satılan mercimek 4 - 5 lira arasında satılıyor. Al Jazeera’de yer alan habere göre, Küçükçekmece pazarı, Eminönü ve Kadıköy’deki bakliyat satıcıları fiyatların toptancılar tarafından arttırıldığını söylüyor. İki ay önce 8 liradan sattıkları fasulyeyi bugün 10 liradan verdiklerini açıklıyorlar.
Marketlerde ise bazı markalar fiyatlarına yüzde 10 ila yüzde 20 arasında zam yaptı.
Pirince TMO müdahalesi
Toprak Mahsülleri Ofisi (TMO) pirinç fiyatlarındaki dalgalanmanın önüne geçebilmek için perakende pirinç satışına başlamıştı. Ancak TMO’nun pirinç satışını bütün Türkiye’ye yaymasına rağmen pirinç fiyatları durmadı.
TMO logolu Osmancık pirincinin kilosu 2.90 liradan satılıyor. Oysa zincir marketlerde Osmancık pirincinin kilosu en ucuz 4.35 lira. Ve bu fiyat 6.90 liraya kadar çıkabiliyor.
Martta Carrefour markette satılan 1 kiloluk Reis Osmancık pirincinin fiyatı 5.70 liraydı. Reis Osmancık pirincin bugünkü fiyatı 6.90 lira. Pazar ve bakliyatçılarda kilosu ortalama 5 lira olan baldo pirinç marketlerde en ucuz 6.15 liraya satılıyor. Bu fiyat markasına göre 8.90 liraya kadar çıkabiliyor.
Birkaç ay önce kilosu ortalama 2.5 lira olan mercimeğin ise en ucuzu 3.5 liraya çıktı. Pazarda mercimek fiyatı 3.5-5 lira arasında değişiyor. Zincir marketlerde de mercimeğin kilosu markasına göre 5.90 liraya kadar çıkabiliyor.
Kendi markalarıyla ürettirdikleri mercimeği Migros kilosu 3.05, Carrefour 3.50 liradan satıyor. Türkiye’de yılda 200 bin ton kuru fasulye üretiliyor ve 30 bin ton civarında da ithalat yapılıyor.
Birçok çeşidi olan kuru fasulyenin fiyatları 8-16 lira arasında değişiyor. Ev hanımlarının daha kolay piştiği ve daha lezzetli olduğu için tercih ettikleri dermason kuru fasulyenin fiyatı ortalama 10 lira. Pazar esnafı kuru fasulyenin ortalama yüzde 20 zamlandığını, bu fasulyeyi iki ay önce 8 liradan sattıklarını söylüyor.
Zincir marketlerde ise dermason kuru fasulyenin kilosu 9.95 lira ile 13.50 lira arasında değişiyor.