Tren gelir oy gelir

Hükümet seçim öncesi AKP’li belediyelere büyük kıyak geçti. Ankara ve Antalya’da metro hatlarının yapımını devlet üstlenecek.

Mustafa Çakır/ Cumhuriyet

Hükümet seçim öncesinde AKP’li belediyeleri rahatlattı. İstanbul, Ankara ve Antalya belediyelerinin metro hatlarının inşasını devlet üstlendi. Ayrıca bundan böyle devlet, belediyeler tarafından yapımına başlanılan metro hatlarını devralıp tamamlamak yerine en baştan yapımını kendisi üstlenebilecek.

Ancak hangi kentteki hangi belediyenin projesinin üstlenileceğine ise hükümet karar verecek. Bu da iktidar partili belediyelere büyük avantaj anlamına geliyor. Ayrıca belediye Hazine’den karşılanan maliyet bedelini de hemen ödemek zorunda olmayacak. Uzun vadede metrodan para geldikçe ödeyecek. Yani yıllar yıllar sonra ödeyebilecek.

Hükümet, şehir içi raylı ulaşım sistemleri, metrolar ve bunlarla ilgili tesislerin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından devralınması ve tamamlanması, devri ile ilgili şartların belirlenmesine ilişkin kararda değişiklik yaptı. Yeni karara göre Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı şehirlerdeki metroları devralıp tamamlamanın yanı sıra yapımlarını tamamen kendisi de üstlenebilecek.

Bakanlık metronun yapımını tamamladıktan sonra maliyet bedeli üzerinden belediyelere devredecek. Devralan kuruluş yani belediye ise bütçeden karşılanan maliyetlerin karşılığı olarak metrodan sağlanan gelirleri Hazine Müsteşarlığı tarafından belirlenen banka hesabına aktaracak.

Oysa eski kararda belediyelerin tüm brüt gelirlerini proje maliyetinin karşılığı olarak Hazine’nin verdiği banka hesabına yatırması öngörülüyordu.

Böylece Hazine’nin alacağı da hemen ödeniyordu. Ancak yeni kararla belediyeler, metroyu devraldıklarında Hazine’den karşılanan bedeli hemen ödemek zorunda olmayacak.

Maliyet, sadece metrodan sağlanan gelirle ödenecek. Yani belediyeler Hazine’ye ödemeyi yıllar sonra yapabilecek. Belediyelerin metroların zarar ettiği açıklamaları dikkate alındığında, Hazine’ye bu ödemenin nasıl yapılacağı da soru işareti yaratıyor.

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı devraldığı projeler dışında kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler ve il özel idarelerinin metro ve şehir içi raylı ulaşım sistemi kurma taleplerini de değerlendirecek. Ancak “uygun gördüklerini” Bakanlar Kurulu’na sunacak.

 

İşte devletin yapacağı hatlar

Kararla birlikte İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından gerçekleştirilen İncirli-Sefaköy metro hattının yapımı da Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından devralındı. Bunun dışında bakanlık AKP’li üç belediyenin projesini de tamamen üstlendi.

Karara göre Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne ait Yenikapı-İncirli metro hattı, Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne ait AKMGar-Kızılay metro hattı ve Antalya Büyükşehir Belediyesi’ne ait Meydan-Havaalanı-EXPO raylı sistem hattının yapımlarını üstlendi.