Torbadan ‘gizli göz’ çıktı

AKP hükümeti; TBMM Genel Kurulu’nda görüşülen torba yasada yaptığı değişiklikle 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün itirazı üzerine Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’nın (TİB), “internet üzerinde hangi kullanıcının hangi adresi ziyaret ettiği, hangi kişi ile ne zaman ve ne kadar süre ile iletişim kurduğu yönündeki” önemli bilgileri içeren internet trafiğine ilişkin verilere erişmesine önkoşul olarak getirilen “mahkeme kararı” şartını kaldırdı. Buna göre TİB dilediği kişinin internet trafik bilgisine herhangi bir sınırlama olmadan erişebilecek. Ayrıca TİB’in doğrudan erişim engelleme kararı verebildiği özel hayatın gizliliğinin ihlali durumunun yanı sıra “milli güvenliğin ve kamu düzeninin korunması” gibi yoruma açık durumlar da eklenecek.

Aralık 2013 tarihinde torba yasa olarak gelen düzenleme göre TİB’e hiçbir sınırlama olmadan internet üzerindeki her türlü trafik bilgisine ulaşma yetkisi tanınıyordu. Dönemin Cumhurbaşkanı Gül düzenlemede bazı sıkıntılar olduğunu dile getirmesine karşın yasayı bu haliyle onaylamıştı. Ancak Gül’ün rahatsızlığını dile getirmesi üzerine TİB’in internet kullanıcılarının trafik bilgilerine sınırsız bir şekilde erişmesi mahkeme kararı koşuluna bağlanmıştı. AKP iktidarı ile Gül arasında yaşanan bir kriz olarak değerlendirilen söz konusu düzenleme Gül’ün cumhurbaşkanı görevinin sona ermesinin ardından dün Meclis’te tekrar değiştirildi. TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmesine devam edilen torba yasa tasarısına AKP tarafından kabul edilen önergeyle TİB’in internet trafik bilgilerine ulaşma yetkisindeki mahkeme kararı şartı kaldırıldı. Buna göre Gül’ün Cumhurbaşkanlığı koltuğundan inmesinin hemen ardından itiraz ettiği konu tekrar eski haline gelirken bu durum TİB’e sınırsız yetki tartışmalarını da tekrar gündeme getirdi. Kabul edilen başka bir önergeyle de internete erişim kararının uygulanması 24 saatten 4 saate indiriliyor. Buna göre erişim engellenmesi kararının gereği,
kararın bildirilmesi anından itibaren 4 saat içinde yerine getirilecek.

Erişim engellemede kapsam artıyor

Daha önce TİB’e verilen doğrudan erişim sengelleme yetkisinde tanımlanan özel hayatın gizliliğinin ihlali kapsamına milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması gibi durumlar da eklendi. Milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması, suç işlenmesinin önlenmesi nedenlerinden bir veya birkaçına bağlı olarak gecikmesinde sakınca bulunan hallerde, erişimin engellenmesi TİB başkanının talimatı üzerine TİB tarafından yapılacak. TİB başkanı karar vermesi durumunda herhangi bir internet sitesi 4 saat içinde erişim engellenecek ancak bu karar 24 saat içinde sulh ceza hâkiminin onayına sunulacak, hâkim kararını 48 saat içinde verecek.