Torba yasaya karşı imza kampanyası: 'Maden ve enerji şirketlerini değil doğayı savunun!'

Ekoloji Birliği ve diğer ekoloji örgütlerinin katılımıyla başlatılan imza kampanyasına aralarında 100’ü aşkın örgüt destek verdi. Bireysel olarak da imzaya açık olan kampanyaya imza vermek isteyenler change.org üzerinden başlatılan kampanya ile desteklerini sunabilecek.

AKP’li milletvekillerinin imzasıyla TBMM Başkanlığı’na sunulan torba yasa, 13 Ekim’deki alt komisyonda görüşüldükten sonra 21 Ekim tarihinde gerçekleştirilen üst komisyon toplantısında oy çokluğuyla kabul edilmişti. Değişikliklerin önümüzdeki haftalarda Meclis Genel Kurulu’nda görüşülmesi planlanıyor.

‘DAHA FAZLA EKOLOJİK YIKIM GETİRECEK’

Yapılan açıklamada "Bu kanun teklifinde halk yok, enerji demokrasisi yok, enerji tasarrufu yok, enerji verimliliği yok, ekolojik duyarlılık yok" denildi.

Bunun yerine “Teklifte, enerji ve maden şirketlerine daha fazla destek, daha fazla kıyak, kamu denetiminin ortadan kaldırılması, tüm yetkilerin tek adamda, Cumhurbaşkanı’nda toplanması, karın şirketlere, zararın halka yıkılması ve ekolojik yıkım var” ifadeleri kullanıldı.

"KANUN TEKLİFİ GERİ ÇEKİLSİN"

Halihazırda uygulamada olan kanunların bile doğayı korumada yeterli olmadığı belirtilen açıklamada, “Doğayı daha da fazla tahrip edecek, sermayenin sahip olduğu ayrıcalıklara yenilerini ekleyerek halkın omuzlarına yeni yükler bindirecek bu kanun teklifi geri çekilmelidir” talebi yükseltildi.

Söz konusu kanun teklifi, 3065 Sayılı KDV Kanunu, 3213 sayılı Maden Kanunu, 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu, 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun, 6446 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve 5686 sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu olmak üzere 7 adet kanunda değişiklik öngörüyor.

TEKLİFTE NELER VAR?

• Kampanya metninde torba yasayla birlikte getirilmek istenen değişiklikler şu şekilde sıralandı:
• Havaya çok miktarda kimyasal ve zehirli gaz salan, araba lastiği, orman ürünleri ve çöp yakarak elde edilen enerji “yenilenebilir” sayılıyor ve teşvik ediliyor. Biyokütle santrallerinin önü daha da açılıyor.
• Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destek Mekanizması (YEKDEM) kapsamı genişletilerek Karadeniz derelerinde ekolojik yıkımlara ve sel felaketlerine neden olan HES’lerin sayısının artmasın neden olunuyor.
• Cumhurbaşkanı izni ile T.C. Kanunlarından muaf enerji şirketleri kuruluyor.
• Enerji yatırımları için gereken taşınmazlar kolayca, kamu yararı kararı olmaksızın istimlak ediliyor ve halkın, köylünün toprakları sermayeye peşkeş çekiliyor.
• Dağıtım şirketlerine çeşitli kolaylıklar sağlanarak daha fazla kar elde etmeleri sağlanıyor.
• Ülkemizin her yerinde köylüleri ve halkı canından bezdiren, ekolojik yıkımlara yol açan, havayı, su kaynaklarını ve tarım alanlarını kirleten ve HES’ler, JES’ler ve RES’lere YEKDEM destekleri devam ettiriliyor.  Bu santrallerin sayısı kontrolsüz bir şekilde verilen teşviklerle daha da arttırılıyor.

TEPKİ TOPLAYAN 3 VE 5’İNCİ MADDELER DEĞİŞTİRİLDİ

Torba yasa teklifinin en çok tepki toplayan maddeleri ise 3’üncü ve 5’inci maddeleriydi. 3’üncü maddede maden ruhsatlarının uzatma (temdit) döneminde, denetlemeler ve izinler tamamlanmadan maden işletmelerine Bakanlık izniyle 12 ay daha çalışma hakkı sunuluyordu.

Bu madde komisyon görüşmesi sırasında yeniden düzenlendi ve şirketlere ruhsat süreleri bitiminden 12 ay önce başvuru yapma zorunluluğu getirildi. Buna göre sürede başvuru yapmayan şirketler 100 bin lira para cezası ödeyecek. Ayrıca şirketlerin süre bitiminden altı ay önce Bakanlık veya ilgili kurumların istediği şartları yerine getirmesi gerekecek. Aksi taktirde başvuruları yok hükmünde sayılacak.

"20 METRE SINIRI GETİRİLDİ"

Teklifin 5’inci maddesi ise, madencilik faaliyetlerinde ruhsat alanı dışına yapılan taşmaların Kanun’un Ek-15’inci maddesinde yer alan cezai düzenlemelerden istisna tutulmasını öneriyordu. Bu da komisyon toplantısında değiştirildi.

Yeni değişiklikle torba yasa kabul edilirse şirketlerin işletme ruhsatını 20 metre aşan taşmalarında cezai yaptırımla karşılaşmaları öngörülüyor.

Öte yandan son anda eklenen ve işletmelere ruhsat sahası dışında madencilik faaliyetiyle ilgili geçici tesis kurabilme imtiyazı sağlanan yeni bir madde eklendi. bu madde itirazlara rağmen oy çokluğuyla kabul edildi. Tasarı bu yeni haliyle önümüzdeki haftalarda Meclis Genel Kurulu’nda görüşülecek.