TMMOB’ye yetki tırpanı

Hükümetin Meclis’e sunduğu Türkiye’de bulunan yabancılara bazı niteliklerine göre “Turkuaz Kart” verilmesini öngören düzenlemeden, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’ne (TMMOB) yetki tırpanı da çıktı. Hükümetin Meclis’e sunduğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanan “Uluslararası İşgücü Kanunu Tasarısı”na göre bundan böyle yabancı mimar ve mühendislerin Türkiye’de çalışabilmesi için TMMOB’den görüş alınmayacak. Çalışma Bakanlığı’nın izni yeterli olacak. Böylece mesleki anlamda TMMOB’nin onay vermediği yabancı mimar, mühendisler de Türkiye’de rahatça çalışabilecek.

İstisnai durumlar

Bunun için TMMOB Yasası’nda da değişiklik yapıldı. Mevcut yasada yabancı mimar ve mühendislerin Türkiye’de çalışabilmeleri için TMMOB’nin de görüşünün alınması gerekiyordu. Ayrıca yine mevcut TMMOB Yasası’nda yabancı kuruluşlar sadece belli bir işle sınırlı kalmak kaydıyla yine TMMOB’nin de görüşlerini alarak yabancı uzman çalıştırabiliyordu.

Tasarıyla bu sınırlama da kaldırıldı. Türkiye’de bir aydan fazla kalan yabancı mimar ve mühendisler eskiden olduğu gibi yine TMMOB’ye bağlı odalara geçici üye de olabilecek. Böylece TMMOB mesleki anlamda olumlu görüş vermediği mimar ve mühendislerin bağlı odalara üye olarak kayıt yaptırmalarını kabul etmek zorunda kalacak. AKP daha önce de TMMOB’nin yetkilerini tırpanlamak için girişimlerde bulunmuştu. Ancak tepkiler üzerine geri adım atmak zorunda kalmıştı. Tasarıda yer alan diğer düzenlemeler şöyle:

-Yasalarda çalışmaları ile ilgili yer alan özel hükümler gereğince çalışma izni kurallarının farklı uygulanmasını gerektiren, özellikle ülkeye önemli katkıları bulunabilecek, ulusal ve uluslararası düzenlemelerle özel statülere sahip kılınmış ve Türk vatandaşlığı ile özel bir bağa sahip yabancılar istisna kapsamına alınacak.

-Eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı ile “stratejik önemi bulunan herhangi bir alanda öne çıkmış yüksek nitelikli insan gücünün” ülkeye kazandırılması için yeni bir çalışma sistemi olan “Turkuaz Kart” sistemi oluşturulacak.

-Kartın ilk 3 yılı geçiş süresi olacak. Kart daha sonra süresiz hale gelecek.

-Yabancılar eğitim ve sağlık hizmetlerinin yanı sıra yükseköğretim kurumlarında da çalışabilecek.

-Yükseköğretim kurumlarında çalışacak yabancılara ön izni YÖK ile Çalışma Bakanlığı verecek.

-Türkiye’de geçerli ikamet izni olan yabancılara kamu yararına çalışan dernek statüsüne sahip dernekler ile vergi muafiyeti tanınan vakıflarda karşılığında ücret veya benzeri menfaat sağlamadan çalışma izni muafiyet belgesi alarak çalışabilme olanağı getirilecek.

-Türkiye’de bulunan diplomatik ve konsüler temsilciliklere bağlı olarak faaliyet gösteren okul, kültür kurumu, din kurumu gibi birimlerde görevli yabancılara çalışma izni muafiyeti alarak çalışabilme kolaylığı sağlanacak.

Suriyelileri kapsayan düzenleme Tasarıda yer alan istisnai durumlara göre, uluslararası koruma başvurusu sahipleri, şartlı mülteci, geçici koruma sağlananlar, vatansız veya mağdur destek statüsünde olanlara çalışma izni verilebilecek. Geçici koruma belgesi sahibi kişilerin, bu belge çerçevesinde aldıkları kimliklerinin üzerinden 6 ay geçmesi halinde çalışma iznine başvurmalarına imkân sağlandı. Çalışma izninin mutlak kalış hakkı sağlamadığına dair hüküm konuldu.