TL’nin yarısı eridi

Lira, 2016’da yüzde 20.89 düşüşle dolar karşısında en fazla gerileyen para birimi olurken iki yıllık düşüş yüzde 51’i geçti.

Pelin Ünker

Türk Lirası için 2016 yılı zor bir yıl oldu. Geçen yıl dolara karşı en çok kayıp yaşayan gelişen ülke para birimi yüzde 20.89 düşüşle TL olurken, liranın iki yıllık kaybı yüzde 50’yi geçti. TL, iki seçimin olduğu ve siyasi risklerin öne çıktığı 2015’te de yüzde 24 düşmüştü. 2014 sonunda dolar/TL 2.33 seviyesindeydi. Kur, en son cuma günü 3.5287 seviyesinden günü tamamladı. Buna göre iki yılda TL yüzde 51.5 eridi. 2015’te Türkiye’nin başından geçen iki genel seçim, istikrar endişeleri, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artırımı beklentileri, Çin gibi pek çok parametre kuru etkileyen faktörlerdi. 2016’da da yılın başında gelen başbakan değişikliği, 15 Temmuz’da yaşanan darbe girişimi, kredi derecelendirme kuruluşlarının ülkenin kredi notunu düşürmesi ve AB üyeliği ilgili yaşanan gelişmelerin yanında, başkanlık tartışmaları, terör olayları, anayasa değişikliği, OHAL döneminde artan demokrasi kaygıları gibi olumsuz süreçler TL varlıklarını emsallerine oranla daha fazla zayıflattı. TL’yi olumsuz etkileyen dış faktörler yine Fed ve ABD’de başkanlık seçimleri oldu

Altın kazandırdı

TL, gelişen ülke para birimleri içinde en kötü performansı sergilerken, en çok değer yitiren ikinci para birimi yüzde 19.60 ile Meksika Pezosu oldu. Üçüncü sırada yüzde 18.81 düşüşle Arjantin Pezosu yer aldı. İç piyasada dolar çok konuşulsa da en çok kazandıran ürün gram altın oldu. 1000 TL’sini altına yatıran yıl sonunda 285 lira kazandı. Dolardaki kazanç 209 lira oldu. Öte yandan Türk Lirası, yıl boyunca Avro karşısında da yüzde 16 geriledi.

EN KÖTÜ SENARYO 3.75 TL

Commerzbank, yılsonu dolar/TL tahminini 3.75 olarak açıkladı. Bankaya göre Merkez Bankası (TCMB) reel faiz oranını kayda değer biçimde pozitif tutamazsa kurda kayda değer bir yukarı yönlü potansiyel var.

Morgan Stanley 2017 yılında doların TL karşısında 3.70 seviyesine yönelmesini bekliyor. Yılın ilk yarısından önce de 3.60 seviyesini öngördü. Morgan Stanley, söz konusu tahminlerin beklenenden hızlı gerçekleşmesi riski olduğu belirtti.

Credit Agricole’a göre 2017 sonunda kur 3.60 seviyesine gelecek. Mart ayı için ise kur tahmini 3.65. Banka TL’nin daha fazla değer kaybetme riski olduğuna da dikkat çekti.

JP Morgan, anayasa referandumu nedeniyle siyasi risklerin arttığına dikkat çekerken Türk lirasının dolar karşısında 2017 yıl sonunda 3.65 seviyesinde olacağını tahmin ediyor.

Dolar 2017’de de yükselecek

Uzmanlara göre 2017’de de TL varlıkları üzerinde Fed baskısı sürecek. ABD Merkez Bankası aralık ayında, bu yıl için üç faiz artırımı öngördüğünü açıklamıştı. Bu da gelişen ülkelere sermaye akımlarının daha da yavaşlayacağını gösteriyor. Fed politikalarıyla ilgili Donald Trump’ın 20 Ocak’ta başkanlık koltuğuna oturmasıyla birlikte daha net bir görüntü ortaya çıkacak. Avrupa’da ise seçim hareketliliği izlenecek. Fransa ve Almanya’daki genel seçimlerin yanında Avro bölgesinin bütünlüğünü koruyup koruyamayacağı ön planda olacak gelişmeler arasında yer alıyor. Brexit süreci de 2017’de devam edecek.

Referandum süreci

İçeride referandum süreci ve süren jeopolitik riskler piyasalarda hareketliliği artırıyor. OHAL’in devamı, başkanlık sistemi, referandum tartışmaları, AB ile gerilen ilişkiler, Suriye ile ilgili gelişmeler piyasaları etkileyecek unsurlar olarak öne çıkıyor. Kredi derecelendirme kuruluşlarının kararları da önem taşıyor. Darbe girişiminin ardından Türkiye’nin not görünümünü negatif’e çeviren Fitch’in, ilk not güncelleme tarihi 27 Ocak. Fitch, Türkiye’ye yatırım yapılabilir notta tutan tek kuruluş.