Tezkere gölgesinde ziyaret
Libya konusu, iki ülke ilişkilerinin öncelikli gündem maddelerinden biri haline geldi. Libya’ya asker gönderilmesine olanak sağlayan tezkerenin TBMM’de kabulüyle, Libya’da Ankara ve Rusya’nın farklı cephelere desteği su yüzüne çıktı.
Hüseyin HayatseverRusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rus gazını Türkiye ve Avrupa’ya taşıyacak yeni boru hattı Türk Akımı’nın açılış törenine katılmak üzere, 8 Ocak’ta, Türkiye’ye gelecek. Suriye ve Libya’da gerilimin arttığı ve Ankara ile Moskova’nın politikaları arasındaki makasın açıldığı bir dönemde Türkiye’yi ziyaret edecek olan Putin’in Erdoğan’la görüşmesinde öncelikli gündem maddeleri ise İdlib başta olmak üzere Suriye’deki gelişmeler ile Türkiye’nin Ulusal Uzlaşı Hükümeti’ne destek için asker gönderme kararı aldığı Libya olacak.
2019 yılında toplam 6 kez yüzyüze görüşen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Putin, 2020’nin ilk görüşmesini İstanbul’da gerçekleştirecek. Erdoğan ve Putin, Rus gazını iki ayrı hatla Türkiye ve Avrupa’ya taşıyacak olan Türk Akımı boru hattının Kırklareli’nin Kıyıköy’deki açılış törenine İstanbul Haliç Kongre Merkezi’nden video konferans yoluyla katılacak. Aynı gün ikili bir görüşme gerçekleştirecek olan Erdoğan ve Putin, ayrıca akşam yemeğinde de bir araya gelecek.
Erdoğan, Putin’le son olarak 22 Ekim’de Barış Pınarı Harekâtı’na ABD ile sağlanan uzlaşı sonucu verilen ara sürerken Soçi’de görüşmüş; 6 saat süren görüşmede harekât bölgesi dışında kalan Türkiye-Suriye sınırının 30 kilometre derinliğindeki bölgelerden YPG’nin çekilmesi için 150 saat süre tanınması üzerinde uzlaşma sağlanmıştı. Uzlaşmanın ardından Barış Pınarı Harekâtı’nın operasyonel kısmı sona ermiş, Suriye ordusu uzun bir sürenin ardından Türkiye sınırında YPG tarafından kontrol edilen bölgelere geri dönmüş, ayrıca sınır hattında Türk-Rus ortak devriyeleri başlamıştı.
FARKLI CEPHELERE DESTEK VERDİLER
Ekim ayından bu yana geçen 3 aylık sürede o dönem gündemde olmayan Libya konusu, iki ülke ilişkilerinin öncelikli gündem maddelerinden biri haline geldi. Türkiye’nin, 27 Kasım’da iç savaşın sürdüğü Libya’da BM’nin tanıdığı ve Müslüman Kardeşler destekli Ulusal Uzlaşı Hükümeti’yle (UUH) deniz yetki alanları ile askeri işbirliğini öngören iki ayrı mutabakat imzalaması ve ardından bu ülkeye asker gönderilmesine olanak tanıyan tezkerenin TBMM’de kabulüyle birlikte Libya’da Rusya ile farklı cephelere verilen destek su yüzüne çıktı. Rusya, Suriye’deki gibi resmi olarak askeri kuvvet bulundurmasa da Rus Wagner savunma şirketinin paralı askerleri aracılığıyla Libya’da UUH’ye karşı savaşan general Halife Hafter öncülüğündeki Libya Ulusal Ordusu’na destek veriyor. Rusya, Türkiye’nin Libya’da UUH’ye verdiği destekten duyduğu memnuniyetsizliği üst perdeden olmasa da zaman zaman dile getiriyor.
Erdoğan Putin görüşmesinde Libya ve İdlib konularının öncelikli gündem maddeleri olması bekleniyor. Tezkerenin kabulünün ardından Türkiye’nin Libya’ya vereceği askeri desteğin niteliği henüz netleşmezken Erdoğan-Putin görüşmesinin de bu desteğin kapsamı üzerinde etkili olacağı belirtiliyor. İki ülkenin Libya’da farklı cephelere destekleri devam etse de Erdoğan ve Putin’in ikili ilişkilerdeki yakın işbirliğini sürdürme mesajı vermeleri bekleniyor.