Teziç: Fiili güç hukuk ihlali

Erdoğan’ın ‘fiili gücü olan bir cumhurbaşkanı var' sözlerine tepki geldi.

Fırat Kozok

Anayasa profesörü Erdoğan Teziç, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “Artık ülkede sembolik değil, fiili gücü olan bir cumhurbaşkanı var” sözleriyle ilgili olarak “Cumhurbaşkanı seçilmesi, onun anayasada fiili bir güç kullanması anlamına gelmez. Fiili güç demek anayasayı ihlalle eş anlamlıdır. Bunun da ceza hukukunda yaptırımı vardır” dedi.

Erdoğan’ın “seçilmiş cumhurbaşkanı” olmasını “fiili gücü olan bir cumhurbaşkanı” olarak yorumlayıp, “sistemin değiştiği” sözleri tartışılıyor.

Teziç, şu görüşleri dile getirdi: ‘Esas olan fiili gücüm’ diyor: Cumhurbaşkanı, hem anayasadaki yetkisinden hem de fiili gücü olduğundan söz ediyor. Bu anayasadaki yetkisinin fiili gücünün gerisinde kalabileceği anlamına geliyor. Yani bir cumhurbaşkanı hem yasal yetkisinden, hem de fiili gücünden söz ettiği zaman, fiili gücünü ön plana çıkarabilir. Bu hükümetin kurulması sürecinde kendini gösterecektir. Cumhurbaşkanı ‘ileride bir anayasa yapılacak olursa, fiili gücümle yaptıklarım anayasa metni haline dönüştürülmelidir’ diyor. Cumhurbaşkanı seçilmesi, onun Anayasa’da fiili bir güç kullanması anlamına gelmez. Fiili güç demek Anayasa’yı ihlalle eş anlamlıdır. Hukuk dışı yoldan güç kullanma arzusu: Cumhurbaşkanı ‘ister kabul edilsin, ister edilmesin yönetim sistemi değiştiğine göre benim fiilen yaptığım tutum, davranış ya da benim fiili durumumdan ortaya çıkan tablo, hukuk kuralları haline getirilmelidir’ demek istiyor. Yani, ‘Anayasa’yı yazacak ve kabul edecek olanlar ancak bu çerçevede bir değişiklik yapabilirler’ demek istiyor. Bunlar, hep hukuk dışı bir yoldan güç kullanma arzusunu dile getirmekte. Nitekim bunun örneklerini seçim sonrası süreçte gördük.