TEMA mayın temizleyip tarım yapacak

Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı (TEMA) Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Lütfü Baş, Suriye sınırındaki mayınlı arazilerin temizlenmesiyle ilgili tasarı konusunda yaptığı yazılı açıklamada, son zamanlarda kamuoyunda Suriye sınırındaki mayınlı arazilerin temizlenip kullanılmasıyla ilgili yoğun tartışmalar yaşandığını belirtti.

Mayınlı arazilerin temizlenmesi işinin 2005 yılında çıkarılan kararnameyle Genelkurmay Başkanlığı'ndan alınarak GAP İdaresine, ihalesinin ise Maliye Bakanlığı'na devredildiğini ifade eden Baş, aynı yıl yürürlüğe konulan ikinci kararnameyle bu arazilerin hem temizlenme hem de ihalesinin Maliye Bakanlığı'na bırakıldığını kaydetti.

Baş, Bakanlar Kurulu kararıyla Mardin ve Şırnak'ta mayınların temizlenmesi karşılığında söz konusu arazilerin yap-işlet-devret yöntemiyle ihaleye çıkarıldığını ve ihale şartnamesi hazırlandığını belirterek, dava sonucunda Danıştay 13. Dairesi'nin ihale şartnamesinin yürütmesini durdurduğunu, bu kararla Danıştay'ın ''mayınların temizlenmesi ile arazinin işletilmesi süreçlerinin ayrı ayrı değerlendirilmesi gerektiğini'' ortaya koyduğunu bildirdi.

Son günlerde TBMM'de tartışılan yeni kanun tasarısıyla bu alandaki mayınların temizlenmesi, imha edilmesi ve sağlanacak alanda tarımsal üretim yapılmasının amaçlandığını belirten Baş, şunları kaydetti:

''Tanımlanan bu amaç için 'mayın temizleme işlerinin Devlet İhale Kanunu ve Kamu İhale Kanunu hükümleri dışında ihale edilmesi ve temizlenecek alanların tarımda kullanılmak üzere 44 yıllığına yüklenicilere bırakılması' uygulamaları öngörülmektedir. Tasarıya göre, yerli olsun yabancı olsun mayınları temizleyen firmalar o arazileri 44 yıl süreyle kullanabilecek. Ulusal güvenlik bakımından sakıncası yoksa bu arazilerin mayınlardan temizlenerek tarıma açılması, verimli kaynağımızın ekonomik kılınması bakımından yararlıdır. Verimli bir topoğrafyanın parçası olan ve uzun zamandır kullanılmadığı için yüksek tarımsal üretim potansiyeline sahip bu alanların tarımsal üretimimize dolayısıyla ekonomimize kazandırılması kesinlikle doğru bir yaklaşım tarzıdır.

Ne var ki kanımızca böylesine olumlu ve doğru bir yaklaşımla mayından arındırılması öngörülen arazilerin temizlenme işleri için verilmiş yargı kararlarını geçersiz kılan ve yerleşmiş mevzuatı devreden çıkaran bu düzenlemeyle hukukun üstünlüğü ilkesi yok sayılmaktadır. Verimli tarım arazilerimiz ulusal yararlara aykırı kullanılamaz. Mayından temizlenecek araziler ülkemizin üreticilerince değerlendirilmelidir.''

Lütfü Baş, mayınların temizlenmesi işinin, bunu yapabileceğini bildiren Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yerine getirilmesinin ulusal güvenlik ve ülke yararının gereği olduğunu ifade ederek, mülkiyeti kamuda kalacak bu arazilerin, eski sahipleri olan yöre çiftçilerine organik tarım yapmak koşuluyla uzun süreli kullandırılmasının doğru olacağını belirtti.

TBMM Genel Kurulu'nun gündeminde bulunan, gerek temizleme gerekse tarımsal amaçlı kullanım süreçlerinin yabancılara geçmesi sonucunu doğuracak tasarının derhal geri çekilmesi gerektiğini savunan Baş, ulusuna karşı toplumsal sorumluluk duyan parti ve milletvekillerinden tasarının reddedilmesini sağlamaya yönelik çaba göstermelerini beklediklerini kaydetti.