Tel Afer gerilimi

Şii milis gücü Haşdi Şabi, günlerdir hazırlandığı harekâta başladı. Türkiye’nin büyük hassasiyet gösterdiği ilçeye yönelik harekâtın Sünni-Şii çatışmasını tetiklemesinden endişe ediliyor.

Sertaç Eş

Musul operasyonu, Türkiye’nin hassas olduğu noktaya geldi. İran güdümünde olduğu değerlendirilen Şii Haşdi Şabi birliklerinin, tamamı Türkmen olan Tel Afer’e yönelik operasyon başlattı. Bu gelişme, ilçede Sünni-Şii çatışması çıkabileceği yönündeki endişeyi yeniden gündeme getirdi. Musul’a yönelik harekât düne kadar kuzeydoğu ve doğudan sürüyordu. Başika bölgesinden tamamen peşmergenin yürüttüğü harekâtın doğu bölümüne hem peşmerge hem de Irak Ordusu katılıyor. Ayrıca Musul’un güneydoğusunda Kayyare bölgesinde ise yalnızca Irak ordusuna ait birlikler yer alıyor. Irak ordusunun arkasında ise daha önce Sünni Felluce ve Ramadi kentlerindeki operasyonlarda etnik temizlik yaptığı iddia edilen Haşdi Şabi milisleri yer alıyor.

Musul’un batısında

Irak Savunma Bakanlığı, dün yaptığı açıklamada, Haşdi Şabi milislerinin Musul’un batısındaki IŞİD varlığını hedef alan operasyon başlattığını duyuruldu. Bölgeden gelen ilk haberlerde Musul’un batısındaki Tel Tiba bölgesinin Haşdi Şabi milis gücünün Asaib Ehlilhak grubu tarafından ele geçirildiği iddia edildi. Ayrıca Haşdi Şabi içindeki Bedir Hareketi ise Musul’un güneybatısındaki Ayn Nasr bölgesini ele geçirdi. Musul’un güneydoğusundan ilerleyen Şii grupların yanı sıra Sincar Şengul bölgesinde de Haşdi Şabi ile birlikte hareket eden bir grup bulunuyor. Tel Afer’e yönelik operasyona ilerleyen dönemde Haydar Şeşo liderliğindeki bu grubun kuzeyden katılabileceği dile getiriliyor.

Katliam korkusu

Irak’taki nüfus olarak homojen tek Türkmen bölgesi olan Tel Afer’e yönelen Haşdi Şabi hareketi ilçede etnik temizlik yapılacağı yönündeki kaygıları yeniden gündeme getirdi. İlçe, 2014 yılında IŞİD’in eline geçti. Nüfusunun 250 bin olduğu varsayılan Tel Afer’deki Türkmenlerin yarısına yakınının Şii olduğu ve IŞİD’in ilçeyi ele geçirmesinin ardından daha güneydeki Şii kentleri olan Kerbela ve Necef bölgesine kaçtıkları biliniyor. Şii Türkmen aşiretlerine mensup kişilerin Haşdi Şabi milisleri arasında yer aldıkları ve şimdi Tel Afer’e geri dönmek istedikleri dile getiriliyor. Daha önce Felluce ve Ramadi kentlerinin IŞİD’den temizlenmesi sırasında rol alan ve Sünni grupları bu bölgelerden sürdükleri iddia edilen Haşdi Şabi içindeki Asaib Ehlilhak Grubu’nun da Tel Afer operasyonuna katılması, Sünni Türkmenlere yönelik katliam iddiasının diğer nedenini oluşturuyor. Şii gruplar ise Tel Afer’deki Sünni Türkmenlerin IŞİD’le birlikte hareket ettiklerini, Şii Türkmenleri bölgeden çıkardıklarını iddia ediyor.

Türkiye ne yapacak?

Şii Haşdi Şabi gruplarının IŞİD’le asıl çatışmaların yaşanmasının beklendiği Musul kent merkezi yerine doğrudan Tel Afer’i hedef almaları, Türkiye’yi tedirgin ediyor. Şiilerin kontrolündeki Irak hükümeti ise bu hareketin, Musul’un batıdan da kuşatılması amacıyla yapıldığını savunuyor. Haşdi Şabi gruplarının Tel Afer’e ne zaman ulaşacağı ise henüz kestirilemiyor. Musul’un güney bölgesinin büyük oranda seyrek yerleşimli merkezler ve çöl olması ilerleme konusunda zorluk çıkarmıyor. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye’nin bölgedeki Türkmenlere yönelik bir girişime izin vermeyeceğini açıklamıştı.