Teksas’ın sığır savaşları

ABD’de, hayvancılık sektörünün önde gelen eyaleti Teksas başta olmak üzere çevreciler, hayvan hakları savunucuları, sağlıklı yaşamcılarla, sığır yetiştiren büyük çiftlik sahipleri arasında gerilim artıyor.

Tevfik DALGIÇ / ABD

Teksas’ın San Antonio şehrinde geçen şubat ayında Ulusal Etlik Sığır Yetiştiricileri Derneği toplantısına katılan 8 bin 500 çiftçi halinden pek bir memnundu. Ülke genelinde kişi başına sığır eti tüketimi son 4 yıl içinde sürekli artış gösteriyordu, tüketiciler “yüksek kaliteli” ürün reklamlarıyla birlikte giderek daha pahalı et alıyor, lokantaların şefleri değişik et yemeklerini günlük mönülere koyuyordu. Bunlara ek olarak Avrupa Birliği ve Japonya ile yapılan gümrük vergilerini indirme anlaşmaları da hayvancılık sektörüne umutlar veriyordu. Dernek Başkanı Bill Fielding, “Bizim ürünlerimize olan talep sınırsızdır” diyordu.  

Aradan geçen süreyle birlikte geçen yılki kongrede üyelere verilen “umut tablosu” dağılmaya başladı. Çevreci örgütler, büyükbaş hayvanların atmosferdeki sera etkisine yol açan gazların salımındaki sorumluluklarına daha yoğun kampanyalarla dikkat çekmeye başladı. Diğer yandan da kırmızı etin insan sağlığına olumsuz etkileri konusunda kimi çevrelerden görüşler daha yüksek sesle dillendirildi. Birleşmiş Milletlere bağlı bilimsel kuruluşlar ile İngiliz tıp dergisi Lancet, et yemeklerinde porsiyonların azaltılmasının insan sağlığına olumlu etkisini tavsiye etti. Netflix’in Game Changers isimli yapımında Hollywood aktörleri Arnold Schwarzenegger, Jackie Chan ve James Cameron vegan olmanın faydalarını öne çıkardılar.

YAPAY ET...

Tabii bu arada politikacılar fırsatı kaçırır mı, onlar da topa girdiler. Yeni bir Yeşil Anlaşma çağrısı ile halkın karşısına çıktılar ve “yellenen inekler” sorununa dikkat çektiler. Cumhuriyetçiler, Demokratlar’ı “hamburgerlerimize göz diktiler” diye suçladı. Kamuoyunda büyükbaş hayvanların daha uygun koşullarda yaşatılması, halk sağlığı ve çevresel etkileri konusunda tartışmalar arttı.

Derken beklenmedik bir şey daha oldu. Kaliforniya’da iki yeni şirket resmen hayvancılık besi, tüketimine karşı savaş açtı. Bunlardan birinin adı, İmpossible Meat-İmkânsız Et, diğerinin adı ise: Beyond Meat-Et Ötesi. Bu şirketler bitki kökenli yapay etler üreterek piyasaya çıktı. Burger King “İmkansız Whopper” ismi ile bitkisel etten yapılmış köfteyi listesine aldı. Toptancı şirket Costco, “Sekiz pişmemiş Et Ötesi” köfteyi piyasaya sundu. Bu arada Kellogg’s ve Nestle gibi dünyada ünlü şirketler de kendi “etsiz et” ürünleri üzerinde çalışmaya başladı. İsviçre’nin yatırım Bankası UBS, gelecek 10 yıl içinde etsiz et ürünlerine olan talebin yirmi kat artacağı tahminini aktardı.

Konu vegan olmaktan daha öte bir sorun, Yale Üniversitesi’nce yapılan bir ankette, ABD’de veganlar nüfusun yüzde birini oluştururken halkın yarıya yakını da daha çok bitki kökenli etsiz et yemeye başlayacakları ve giderek gerçek et yemeklerini azalacakları görüşünü dile getiriyor.

Şimdilerde kasaplık inek yetiştirciler savunmada kalmayı bırakıp hücuma geçmeyi planlıyor.. Tüm sığır üreticilerinin, kesimhanelerin, kasapların ve dağıtımcılar ile depoların büyük bir tehdit altında kaldıklarını ileri süren kimi uzman, sektörde çalışan 40 bin kişinin işlerini kaybetme tehlikesi ile karşı karşıya olduğunu belirtiyor. Şimdi beklenen bu sığır savaşlarını hangi tarafın kazanacağı: Çevreci ve sağlıklı yaşam taraftarları mı yoksa sığır etinin sofralarda kalmasını isteyenler mi? Zaman bekle gör zamanı...

tdalgic@gmail.com