Tek hane hayal

TÜFE, mart ayında yüzde 0.99 arttı. Yıllık enflasyon yüzde 10.23 oldu. Uzmanlara göre enflasyonda en iyisi geride kaldı. Nisanda kur etkisi ve enerji zamları endekse girecek.

cumhuriyet.com.tr

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) martta aylık bazda yüzde 0.99 (beklenti yüzde 0.95) artarken, yıllık bazda enflasyon yüzde 10.23 oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2018 Mart ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (YİÜFE) yüzde 1.54 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 10.23, yurtiçi üretici fiyatlarında yüzde 14.28 oldu. Mart ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 11.14, yurtiçi üretici fiyatları yüzde 15.35 arttı. Enflasyonda baz etkisi kaynaklı gözlenen düşüş sınırlı devam ederken, kurda rekor seviyelere gerçekleşen yükseliş önümüzdeki dönemde enflasyonda baskı yaratabilir. Odeabank notunda gıda fiyatlarının martta aylık bazda yüzde 2 ile mevsimsel ortalamalarının üzerinde artarken enflasyon görünümündeki iyileşmeyi sınırladığı belirtilerek “Önümüzdeki dönemde, toplam talep koşulları genel enflasyona sınırlı ölçüde aşağı yönlü baskı yapabilecek olsa da döviz kurları ve maliyet unsurlarındaki gelişmeler ve fiyatlama davranışlarındaki bozulmadan dolayı temel enflasyon dinamiklerinde belirgin bir iyileşmenin zaman alabileceğini düşünüyoruz. Ancak yıl sonuna doğru genel enflasyonun baz etkisiyle tek haneli seviyelere inebileceğini öngörüyoruz” denildi.

Gıdada büyük artış

Ana harcama grupları itibarıyla aylık en yüksek artış yüzde 2.03 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşirken, sağlıkta yüzde 1.90, giyim ve ayakkabıda yüzde 1.05, eğitimde yüzde 0.94 ve lokanta ve otellerde yüzde 0.83 artış gerçekleşti. Alkollü içecekler ve tütün grubunda aylık değişim gerçekleşmezken, martta endekste düşüş gösteren bir grup olmadı. Yıllık bazda ise en fazla artış yüzde 15.41 ile ev eşyası grubunda gerçekleşti.

Revize gelebilir

Revize gelebilir Merkez Bankası’nın 2018 enflasyon beklentileri orta noktası yüzde 7.9 seviyesinde bulunuyor. Şu anda bu hedeften oldukça uzağız. TCMB beklentilerinin üst noktası ise yüzde 9.3 seviyesinde ve üst noktanın da üzerinde bulunuyoruz. Enflasyon bu şekilde devam etmesi durumunda üst bandın çift haneli rakamlara revize edilmesi sürpriz olmayacak.

Yüzde 10’un altına inmez

CHP Ekonomiden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu, “Doğalgaz ve elektriğe nisan ayı başında yapılan zamlarla kurdaki artışın etkisiyle enflasyon rakamının tek haneye inmesi zorlaştı. AKP yönetiminde tek haneli enflasyon artık hayal” dedi. Erdoğdu, “2017 Şubatı’ndan bu yana girdiğimiz çift haneli enflasyon sürecinden çıkmamız artık zor. Çünkü asıl tehlikeli olan, çift haneli durumun on iki aylık ortalamalara göre enflasyon rakamlarında da kemikleşmiş olması. Kısa orta vadede yüzde 10’un altında enflasyon Türkiye’de artık hemen hemen imkânsız” dedi.

Yoksul daha da yoksullaştı

Birleşik Metal-İş Sendikası Sınıf Araştırmaları Merkezi (Bİ- SAM) tarafından hazırlanan Enflasyon ve Hayat Pahalılığı Mart 2018 Dönem Raporu’nun sonuçlarına göre, TÜİK tarafından bir önceki yılın aralık ayından bu yana gerçekleşen fiyat artışları yüzde 2.77’ye ulaşırken, yaptığı harcamaya göre fiyat artışlarını en çok hisseden gruplar yüzde 3.28 ile emekliler ve yüzde 3.21 ile en yoksul yüzde 20’lik dilim oldu. Nüfusun en yoksul yüzde 20’lik kesiminde enflasyon yüzde 282 oldu. En zengin yüzde 20’lik dilim için ise enflasyon yüzde 267 olarak gerçekleşti. Buna göre enflasyon hesaplaması yoksulu daha da yoksullaştırdı. Yıl başından bu yana TÜFE’deki artış, işteki duruma göre ise en çok yüzde 3.11 ile çalışmayanları etkiledi. Ücretsiz aile işçilerinin yıl başından beri hissettiği enflasyon yüzde 3.08 oldu. Mesleğe göre enflasyon ise yıl başından bu yana nitelikli tarım, ormancılık ve su ürünleri çalışanları için yüzde 3.33 olarak gerçekleşti. Enflasyon sepetinde en çok ağırlığı olan araba fiyatlarının yüzde 20’nin üzerinde artmasının etkisi ile yüksek gelir gruplarının enflasyonu arttı. En yoksul yüzde 20’lik dilim için araç alımı ve işletiminin sepetteki ağırlığı yüzde 18.1 iken, en yoksul için bu oran yüzde 7.5. En yoksul yüzde 20’lik kesim ile çalışmayanlar enflasyonu yüzde 1.01 olarak hissetti. En zengin yüzde 20’lik kesim için ise mart ayı enflasyonu 0.91 olarak hesaplandı.