TBMM’de fiili denetimsizlik: İşleme alınmıyor
Başkanlık sistemiyle parlamentonun azalan denetim yetkisi fiilen de işletilmiyor, yazılı soru önergeleri ne sistemde yer alıyor ne de Gelen Kâğıtlar listesinde yayımlanıyor.
Mahmut LıcalıBaşkanlık sisteminin hayata geçmesiyle birlikte parlamentonun denetim yetkisi kısıtlanırken, milletvekillerinin elinde kalan tek denetim aracı olan yazılı soru önergeleri de Meclis’in yeni yasama dönemine başladığı 7 Temmuz’dan bu yana fiilen işletilmiyor. Muhalefet milletvekillerinin, güncel gelişmeler başta olmak üzere pek çok konuda verdikleri 10’larca yazılı soru önergesi TBMM’nin resmi internet sitesindeki sisteme alınmazken, içtüzüğe aykırı bir şekilde ‘Gelen Kağıtlar’ listesinde bile yayımlanmıyor. Bu durum Meclis’in denetim yetkisinin fiilen işletilmediğini gösteriyor.
Parlamentoda milletvekillerinin yürütmeyi denetleme araçlarının başında yazılı ve sözlü soru önergeleri gelirken, Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin hayata geçmesiyle birlikte sözlü soru önergeleri denetim araçları arasından kaldırıldı. Ancak milletvekilleri, yeni sistemde de Cumhurbaşkanı ya da ilgili bakanlıklara yazılı soru önergesi vermeye devam edebiliyor. Bu doğrultuda 24 Haziran seçimlerinden sonra oluşan yeni parlamentoda muhalefet milletvekilleri 10’larca yazılı soru önergesi verdi. Milletvekilleri, ekonomik durum, insan hakkı ihlalleri, güncel gelişmeler, çocuk hakları, ABD ile Türkiye arasında yaşanan kriz başta olmak pek çok konuda yazılı soru önergesi verdi.
Sistemde görünmüyor!
Muhalefet milletvekillerinin yeni sistemde ilgili bakanlıklara yönelttiği soruların TBMM’nin resmi internet sisteminde yayınlanması gerekirken, dün itibarıyla hiçbir önergenin sistemde yer almaması dikkat çekiyor. TBMM’nin resmi internet sitesinde denetim başlığı altında yer alan yazılı soru önergelerine ilişkin 27. yasama döneminde hiçbir kayıt bulunmaması akılları karıştırıyor.
TBMM İçtüzüğü’ne göre Meclis Başkanlığı’na verilen yazılı soru önergelerinin Meclis’te ‘Gelen Kağıtlar’ diye tanımlanan listede yayımlanması gerekiyor. 13-25 Temmuz tarihleri arasında toplam 9 kere yayımlanan “Gelen Kağıtlar” içerisinde de hiçbir önergenin yer almaması dikkat çekiyor. Söz konusu tarihlerde CHP, HDP ve İYİ Parti’li pek çok vekil 10’larca soru önergesi vermişti. Aynı tarihlerde milletvekillerinin hazırladığı Meclis araştırma komisyonu kurulmasına ilişkin önergeler ile yasa önerileri ise ‘Genel Kağıtlar’ listesinde yayınlandı.
Yeni yönetim sistemiyle birlikte parlamentonun pek çok yetkisi tırpanlanırken, yazılı soru önergelerinin fiilen işlevsizleştirilmesi milletvekillerinin denetleme yetkisinin sınırlandırıldığı ve yeni yasama döneminin başından bu yana Meclis’in denetim yetkisinin fiilen durduğu anlamına geliyor.