TBMM komisyonunda gerginlik
Son nüfus sayımına göre iki milletvekili çıkaran illerde milletvekili sayısının 1'e düşmesiyle ortaya çıkan sorunu gidermek üzere hazırlanan teklif, TBMM Anayasa Komisyonu'nda ele alınarak bir alt komisyona havale edildi. Komisyonda teklif üzerine görüş bildiren milletvekilleri arasında tartışma yaşandı.
cumhuriyet.com.trTBMM Anayasa Komisyonu Burhan Kuzu başkanlığında toplanarak, AKP Bayburt Milletvekilleri Ülkü Gökalp Güney ve Fettani Battal'ın, bir sonraki genel seçimde TBMM'ye gönderilecek milletvekili sayısının 2 olarak korunmasını öngören yasa teklifini görüşmek üzere toplandı.
Komisyona katılan Adalet Bakanı Sadullah Ergin teklif ile ilgili bilgi verirken milletvekillerinin sorularına da yanıt verdi.
Ergin, son nüfus sayımına göre, 5 il'in milletvekili sayısının 2'den 1'e düştüğünü belirterek, bu illerin nüfus oranlarını da şöyle açıkladı:
"131 bin nüfusu ile Gümüşhane, 120 bin nüfusu ile Kilis, 112 bin nüfusu ile Ardahan, 86 bin nüfusu ile Tunceli ve 75 bin nüfusu ile Bayburt milletvekili sayısı 1'e düşen iller arasında yer alıyor. Ancak bu artım nüfus dağılımı ile Gümüşhane, Kilis, Ardahan ve Tunceli iki milletvekili sayısına ulaşıyor. Bayburt ise tek milletvekili ile kalıyor."
Bu düzenlemenin büyük partiler için bir avantaj olmadığını dile getiren Ergin, tek milletvekili ile temsilin tam bir çoğunlukçu yaklaşımın temsilini sağlayacağı görüşünü savundu.
Temsilde adaletin sağlanması için teklifin mantıklı olduğunu ifade eden Bakan Ergin, Türk demokrasisi için yerinde bir düzenleme olacağını söyledi.
Teklifi hazırlayan AKP Bayburt Milletvekili Ülkü Gökalp Güney'de, bu değişikliğin siyasi amaçla hazırlanmadığını dile getirerek, son nüfus sayımının ardından Bayburt ilinin milletvekili sayısının 2'den 1'e düşmesiyle ortaya çıkan bir ihtiyaç olduğunu söyledi.
Söz konusu yasa teklifinin sadece Bayburt'u kapsamadığını belirten Güney, aynı durumda olan; ya da olacak illeri de kapsayacak şekilde hazırlandığını kaydetti.
Ergin de komisyon üyelerinin isteği doğrultusunda yasa teklifinin bir alt komisyonda değerlendirilmesi görüşlerine katıldı. Komisyon üyelerinin oy çoğunluğuyla yasa teklifi bir alt komisyona havale edildi.
Tartışmalar
Komisyonda teklif üzerine görüş bildiren milletvekilleri konu dışına çıkınca kısa süreli bir tartışma yaşandı. Teklif üzerine söz alan MHP Mersin Milletvekili Behiç Çelik, son yerel seçimlerde Hükümetin devlet kaynaklarını seferber ettiğini, devlet kurumlarının yaptığı sosyal yardımların seçim amaçlı kullanıldığı eleştirilerini getirdi. Valiliklerin yetkisinde olan sosyal yardımların AKP Genel Merkezinden verilen talimat doğrultusunda dağıtıldığı iddiasında bulundu.
Bunun üzerine söz alan AKP Manisa Milletvekili İsmail Bilen, bu iddiaların gerçek dışı olduğunu ve MHP'li milletvekillerinin doğruyu söylemediklerini dile getirdi. Bilen, 1999 depreminde dönemin (DSP-MHP-ANAP) koalisyonunu kast ederek, ilgili bakanların konut yapım projesinde, deprem bölgesinde olmayan yandaş belediyelere de imkan verildiğini söyledi.
Bilen'in iddiaları üzerine söz alan MHP Konya Milletvekili Faruk Bal ise, o dönem bakan olduğunu ve "Deprem konut projesi ve TOKİ" den sorumlu olduğunu hatırlatarak, bu ithamları kabul etmediğini söyledi.
Bal, sert bir ifadeyle, "Ben onurlu, haysiyetli ve şerefli bir insanım. Eğer biliyorsan açıklarsın. Bu iddiaları açıklamayan şerefsiz ve onursuzdur. Devletin gücü ve parası kullanılmamıştır. AKP'nin mitingleri Ocak ayında başladı. TOKİ'nin açılışları yapıldı. Ardından seçim mitingleri yapıldı. Devletin imkanları kullanıldı" dedi.
AKP'li Bilen de, iddialarına devam ederek, "Deprem zamanında iç ve dış yardımlardan toplanan 500 trilyon memur maaşları olarak ödendi. O dönem devletin imkanları deprem bölgesi yerine yandaş belediyelere dağıtıldı" diyerek yanıt verdi.
Bal da, "Burası Anayasa komisyonu. Aklına gelen her şeyi söylemek yerine, önce iddialarını araştır. Eğer bir usulsüzlük varsa AKP niye gereğini yapmadı" karşılığını verdi.
Bunun üzerine araya giren Burhan Kuzu tartışmanın daha fazla uzamamasını sağladı.
Teklif ne getiriyor?
Son nüfus sayımına göre, iki milletvekili çıkaran illerde milletvekili sayısının 1'e düşmesiyle ortaya çıkan sorunu gidermek üzere hazırlanan teklifle, Milletvekili Seçimi Kanunu'nda değişiklik yapılması öngörülüyor. Bu çerçevede; TBMM'de her ilin en az 2 milletvekili ile temsil edilmesinin sağlanmasını amaçlayan teklifle, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre YSK'nın yaptığı hesapla Bayburt'un 2 olan milletvekili sayısı 1'e düşüyor. Teklifle; 2011'de yapılacak seçimlere kadar nüfuslarındaki azalmaya bağlı olarak milletvekili sayısı 1'e düşecek tüm illeri kapsaması amaçlanıyor.