Tarih, sonbaharla birlikte salgınların ölümcül ikinci dalgasına tanıklık etti

İkisi bir araya gelerek işleri daha da kötüleştirebilir. Ancak yeni hijyen alışkanlıklarımızı sürdürmemiz gribin yayılmasını azaltabilir.

Özlem Yüzak

Koronavirüs salgını tüm hızıyla sürüyor. Covid-19’un mevcut hızında devam edip etmeyeceğini veya insanlar arasında yakın zamanda artan etkileşimlerin daha küçük salgınlar mı yoksa daha büyük bir ikinci dalga mı doğuracağını ise kimse bilmiyor. Ancak birkaç şey net: Hastalığa neden olan virüs, bir aşı ortaya çıkana kadar ortalarda dolaşmaya devam edecek. Ve grip mevsimi kapıda. Peki, bizleri neler bekliyor?

Dünya son 100 yılda dört grip virüsü salgını ile karşı karşıya kaldı: 1918’de H1N1, 1957’de H2N2, 1968’de H3N2 ve 2009’da H1N1 - sonbahar ve kışın başlarında grip mevsimi ile birlikte ölümcül bir ikinci dalga yaşadı. Covid-19 da aynısını yapabilir. 

Ama dikkatli davranılırsa tersi de olabilir. İnsanların Covid-19’un etkisini azaltmak için benimsedikleri davranış değişiklikleri - sosyal mesafe, el yıkama ve maske takma gibi - gribin etkisini azaltabilir. 

HER YOL GRİP

Her yıl grip yüzünden dünyada milyonlarca insan can veriyor. Yeni koronavirüs ve grip virüsleri ateş, öksürük ve yorgunluk gibi aynı semptomların bazılarına neden olabilse de bu benzerlikler çoğunlukla yüzeysel. Patojenler, vücudumuza erişim sağlamak için hücrelerdeki farklı reseptörleri kullanır. 

Sonuç olarak, SARS-CoV-2 bir yoldan girebilirken bir grip virüsü başka bir yoldan içeri sızabilir. 

COVID-19’A EŞLİK EDEN VİRÜSLER VAR

Kuzey Kaliforniya’da yürütülen ve nisan ayında JAMA’da yayımlanan yaklaşık 1200 hasta üzerinde yapılan bir araştırma, Covid-19 teşhisi konan beş kişiden birinin başka bir solunum virüsü ile birlikte enfekte olduğunu ortaya koydu. Hong Kong Üniversitesi’nde epidemiyolog Ben Cowling, bu tür koenfeksiyon riskinin tipik olarak düşük olduğunu, ancak aynı bölgede iki virüs yoğun bir şekilde dolaştığında daha yüksek olabileceğini söylüyor. 

Buna karşın hem Cowling hem de diğer bazı epidemiyologlara göre, virüslerin birbirleriyle etkileşimi ve onlara müdahale etme şekli olası bir koronavirüs grip ikilisinin etkisini azaltabilir. Bilim insanları onlarca yıldır salgınları izlediler ve solunum yolu virüslerinin salgınlar ile genellikle aynı zaman aralığında zirveye ulaşmadığını keşfettiler. 

ON YILLARIN EN KÖTÜSÜ ARASINDAYDI

Lancet dergisinde yer alan çalışmada Cowling, Hong Kong’da koronavirüsü içermek için getirilen sınır kısıtlamaları, karantina ve izolasyon, sosyal mesafe, maske takma ve el yıkama gibi halk sağlığı önlemlerinin grip aktivitesinde hızlı bir düşüşe yol açtığını gösterdi. Keza ABD’de yeni grip vakaları, Covid-19’un küresel pandemi ilan edilmesinden birkaç hafta sonra düştü. Bir zamanlar on yılların en kötüleri arasına giren 2019-2020 grip sezonu altı hafta erken sona erdi.