Tanrıkulu'ndan polisin silah kullanımı teklifi

CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu'nun, TBMM Başkanlığı'na sunduğu kanun teklifi, Polis Vazife ve Salahiyetleri Kanunu'nda değişiklik yapıyor. Teklif, direnmenin mahiyeti ve derecesi göz önünde bulundurularak, ihtar yapılmadan da zor kullanılabilmesini ortadan kaldırıyor.

Polis zor kullanma yetkisi kapsamında direnmeyi etkisiz hale getirebilmek için kullanacağı araç ve gereç ile kullanacağı zorun derecesini, kişinin yaşam hakkını tehdit etmeyecek şekilde somut delillere göre kendisi belirleyecek.

Polis, güvenliğinden sorumlu olduğu vatandaşın yaşamını korumak için başka bir yol kalmamış ve silahla müdahale kesin zorunluluk halini almışsa, silah kullanabilecek. Her durumda bu yetkiyi, kendisinin veya başkasının yaşamını hedef alan şiddetin maddi unsurlarının herkesin anlayabileceği şekilde ortaya çıkması halinde, sadece yaşamı korumak için kesinlikle zorunlu olduğu zaman kullanabilecek.

Direnişte şiddet unsuru yoksa, kaçmaya çalışmak veya benzeri şekilde tezahür ediyorsa ya da kullandığı silah, sopa gibi ateşsiz silah ise polis silah kullanmayacak. Ancak bu direniş ve saldırı kendisinin veya başkasının yaşamını tehlikeye sokacak aşamaya gelmiş ve kesin zorunluluk halini almışsa, yaşamı koruyacak şekilde ölçülü ve orantılı olarak silah kullanabilecek.

Teklifin gerekçesinde, daha önce gerek suçüstü, gerekse diğer durumlarda, sadece ağır cezalık suçlardan dolayı silah kullanma yetkisi tanınırken, yapılan değişiklikle adli para cezasını gerektiren suçlar dahil, her türlü suç için kolluğa silah kullanma yetkisi verildiği belirtildi.

Polise karşı şiddet unsurlu olmayan herhangi bir direnme halinde de polisin silahını kullanabildiğinin ifade edildiği gerekçede, yapılan değişiklik üzerinden 5 yılı aşkın zamanda, bu yasal yetkiye dayanarak kolaylıkla silahına davranabilen polisin kurşunuyla 28'i gözaltında, toplam 128 kişinin hayatını kaybettiği vurgulandı.

Gerekçede, polisin yasa ile kendisine verilen bu çok geniş yetkiye dayalı takdir hakkını, orantılı ve ölçülü kullanacağı var sayıldığını ancak sonucun böyle olmadığının 5 yıllık zaman içinde açıkça ortaya çıktığı ifade edildi.

Ölümün vahameti ve geri dönülmezliği karşısında, silah kullanma yetkisinin, uluslararası standartlara uygun hale getirmek gerektiği kaydedilen gerekçede, ''Böylece hem vatandaşın yaşam hakkı korunmuş olacak, hem de ölenin yakınlarının mağduriyeti ve polis ve ailelerinin perişanlığı engellenmiş olacaktır'' denildi.