Tanrıkulu: 60 yaşında hükümlüye vegan yemeklerin verilmemesindeki gerekçe nedir?

CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, "Başka seçeneğim kalmadı çünkü. Yakında 60 yaşıma basacağım. Henüz grevin ilk haftasında nefes zorlukları ve kalp sıkışmaları yaşıyorum; ancak bu eylem benim için varoluşsaldır. İfşa etmeseydim kendime olan saygımı yitirirdim. Sonu ölümle sonuçlansa bile taleplerimin arkasındayım” diyerek 26 Mart 2018’den beri süresiz açlık grevine başladığını duyuran Osman Evcan'ın durumunu Meclis gündemine taşıdı.

CHP'li Tanrıkulu'nun Adalet Bakanı Abdülhamit Gül tarafından yanıtlanması istemiyle verdiği soru önergesi şöyle:

Şu anda Silivri Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda tutulan Osman Evcan adlı hükümlü, etik ve vicdanî sebeplerden, uzun yıllardan beri vegan (hiçbir hayvansal ürünü tüketmeyen) olarak yaşamaktadır. Evcan, nakledildiği cezaevlerinde, kendisine ısrarla vegan yemek verilmemesi üzerine birçok kez açlık grevine başlamış, 2012'de sürdürdüğü açlık grevi ve hak savunucularının uluslararası kampanyası sonucunda, Adalet Bakanlığı ilgili yönetmelikte değişikliğe giderek tüm dünyaya örnek ve ülkemiz için umut veren bir uygulamaya imza atmıştır. 28 Mart 2012'de Resmi Gazete'de "Hükümlü ve Tutuklular İle Ceza İnfaz Kurumları Personelinin İaşe Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" yayınlanmış ve ilgili yönetmeliğe "vegan-vejetaryen hükümlü ve tutukluların özel beslenme talepleri iaşe miktarıyla sınırlı kalmak üzere karşılanır" maddesi eklenmişti.

 Osman Evcan’ın son şikâyetlerine konu olan olaylar geçtiğimiz yılın Eylül ve Ekim aylarına dayanmaktadır. Osman Evcan gönderdiği bir mektupta, kurban bayramını protesto ettiğini açıkladığından beri kimi zaman etli yemeklerin kimi zaman da bulaşık suyu gibi tadı bozuk yemeklerin getirildiğini anlatmış; gardiyanların sözlü tacizlerine maruz kaldığını yazmıştır. Özellikle 11 ve 13 Ekim 2017’de yediği yemeklerin midesini on günden fazla süreyle şiddetli ağrıttığını belirten Evcan, buna rağmen cezaevi dışında bir hastaneye sevk edilmediğini, cezaevi doktorunun zehirlenmeye karşı bir hap yazmak dışında bir şey yapmadığını ve o günden beri kantinden kendi olanaklarıyla beslenmeye çalıştığını belirtmiştir. Şubat ayında birçok duyarlı yurttaş, BİMER üzerinden Adalet Bakanlığı’na bu sözlü tacizlerin ve getirilen yemeklerdeki yabancı maddelerin akıbetini sormuştur. Gelen resmî cevaplarda delil yetersizliği sebebiyle idarî personele soruşturma açılmadığı yazılmıştır.

 26 Mart 2018’den beri süresiz açlık grevine başladığını duyuran Osman Evcan, "Başka seçeneğim kalmadı çünkü. Yakında 60 yaşıma basacağım. Henüz grevin ilk haftasında nefes zorlukları ve kalp sıkışmaları yaşıyorum; ancak bu eylem benim için varoluşsaldır. İfşa etmeseydim kendime olan saygımı yitirirdim. Sonu ölümle sonuçlansa bile taleplerimin arkasındayım” demektedir.

 Konuyla ilgili olarak,

 1- 60 yaşında bir hükümlüye, yasal hakkı olan vegan yemeklerin verilmemesindeki gerekçe nedir?

 2- Bakanlığınızın yürürlükte bulunan ilgili yönetmeliğine aykırı davranan personel tespit edilerek haklarında soruşturma başlatılacak mıdır?

 3- 2012'de Bakanlığınızın değiştirmiş olduğu ilgili yönetmelik ile ilgili olarak, Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü aracılığıyla cezaevlerine bir genelge göndererek Osman Evcan ve benzer hak ihlâllerini yaşayan tutuklu ve hükümlülerin sorunlarının çözülmesini sağlayacak mısınız?

 4- Şu anda cezaevlerinde, vegan-vejetaryen olarak beslenen kaç hükümlü ve tutuklu bulunmaktadır?

 5- Bu hükümlü ve tutukluların talepleri doğrultusunda Bakanlığınızca yürütülen soruşturma sayısı kaçtır?