TANAP'ta imzalar atıldı

Beşiktaş'taki Başbakanlık Çalışma Ofisi'nde düzenlenen imza töreninde, anlaşmayı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ile Azerbaycan Sanayi ve Enerji Bakanı Natık Aliyev imzaladı. Erdoğan ve Aliyev anlaşmaya şahit olarak imza attı.

Törende Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Trans Andolu Doğalgaz Boru Hattı Şirketi arasında Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı sistemine ilişkin ev sahibi ülke anlaşması ise Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ile Socar Başkanı Rövnag Abdullayev tarafından imzalandı.

Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattına ilişkin mutabakat zaptı da Socar Başkanı Rövnag Abdullayev ile Botaş Genel Müdür Vekili Mehmet Konuk tarafından imzalandı. Anlaşma iki ülke enerji bakanlarının tanıklığında imzalandı.

TANAP Projesi

Azerbaycan devlet petrol şirketi SOCAR'ın, Türkiye'den BOTAŞ ile TPAO'nun ortaklığı ile 26 Aralık 2011 tarihinde ön mutabakatı gerçekleştirilen Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Projesi, 7 milyar dolar yatırımla hayata geçecek. Projenin ilk etabı 2018 yılında tamamlanacak.

TANAP için oluşturulan konsorsiyumda SOCAR,  BOTAŞ ve TPAO ilk ortaklar olarak yer alıyor. TANAP projesi kapsamında, Türkiye'nin BOTAŞ ve TPAO ile beraber bu konsorsiyum içeresindeki hissesi yüzde 20 olacak. Projenin yüzde 80'lik hissesi SOCAR'a ait olacak.

Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı, gazın Azerbaycan'dan çıkarak, Gürcistan'dan geçip Türkiye üzerinden satılmasını ve iletilmesini öngörüyor. Şah Deniz 2 Konsorsiyumu'nun 16 milyar metreküplük gazının, 6 milyar metreküplük kısmı Türkiye'ye satılacak, 10 milyar metreküplük kısmı da TANAP ile Avrupa'ya Bulgaristan ve/veya Yunanistan sınırında teslim edilecek.

Giriş noktası Türkiye sınırı Türkgözü girişi olan 56 inçlik hattın, Avrupa'ya çıkış noktaları Yunanistan ve/veya Bulgaristan sınırları, Türkiye içi çıkış noktaları ise Eskişehir ve Trakya bölgesi olacak. 

TANAP projesi için öngörülen 4 aşamanın ilki 2018'de ilk gaz akışıyla gerçekleşecek. 2020'de yıllık 16 milyar metreküp olacak kapasitenin, 2023'te 23'e, 2026'da ise yılda 31 milyar metreküp seviyesine kadar ulaşması hedefleniyor.

Türkiye Ulusal İletim Hattının batı girişini besleyerek, batı bölgesi arz güvenliğini kuvvetlendirecek proje, gelecekte Türkmen gazının Türkiye ve Avrupa'ya iletimi için alternatif bir hat olma özelliği de taşıyor.

İki ülke açısından çok büyük stratejik öneme sahip olan TANAP, Türkiye ve Avrupa için uygun fiyat ve tanımlanmış doğalgaz kapasitesiyle arz güvenliğini desteklerken, Azerbaycan'ın sahip olduğu doğalgaz kaynaklarının yeni pazarlara ulaştırılması gibi büyük kazanımları da beraberinde getiriyor. 

Aliyev: İki ülke arasındaki ilişkiler olmasaydı, hiç bir alanda başarılı olamazdık

Aliyev, Beşiktaş'taki Başbakanlık Çalışma Ofisi'nde Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı (TANAP) Projesi Hükümetlerarası Anlaşması imza töreninin ardından düzenlenen basın toplantısında yaptığı konuşmada, Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinin bugün en yüksek zirvede olduğunu, iki ülke ilişkilerinin gittikçe güçlenip derinleştiğini söyledi.

Bu ilişkilerin temelinde iki ülke halkları arasındaki bağlılık ve dostluğun yattığına işaret eden Aliyev, Atatürk'ün ''Azerbaycan'nın kederi kederimiz, sevinci sevincimizdir'' sözünü hatırlatarak, bu güzel günleri yaşadığı için çok mutlu olduğunu vurguladı.

Aliyev, beraber yürütülen işbirlikleri ve gerçekleştirilen projelerin, iki ülkeyi birleştirdiğini ve bu kardeşilik projelerinin gerçekleşmesine kolaylık sağladığını ifade ederek, ''Tabii ki her bir projenin ekonomik tarafı, menfaat beklentisi vardır ama sağlam temel üzerine kurulan iki ülke arasındaki ilişkiler olmasaydı, hiç bir alanda başarılı olamazdık'' dedi.

Dünyada Türkiye ve Azerbaycan arasındaki sıkı ilişki olan ikinci bir birliktelik bilmediğini dile getiren Aliyev, şunları kaydetti:
''Türkiye ile bölge sorunları üzerinde birlikte hareket ediyoruz. Siyasi istişareler yürütüyoruz. Ekonomik alandaki işbirliklerimiz, bölgede büyük önem taşıyor. Gerçekleştirdiğimiz büyük projeler dünyada ses getiriyor. Enerji alanına gelirsek, bizim birlikte gerçekleştirdiğimiz büyük projeler bugün dünya enerji haritasına yeni tanımlar getirmiştir.
Bölgeyi bizim birlikte yürüttüğümüz projeler olmaksızın tasavvur etmek imkansız. 2006 yılında Baku-Tiflis-Cehyan, 2007'de Baku-Tiflis-Erzurum, Avrupa'nın enerji haritasını büyük ölçüde değiştirdi. Bugün de tarihi öneme haiz TANAP projesine start veriyoruz.''

TANAP projesinin de başarılı olacağına inandığını vurgulayan Aliyev, ''Bildiğiniz gibi Azerbaycan gazının dünya pazarına sevkıyatı ile alakalı son yıllarda oturumlar, tartışmalar yapılıyordu. Ancak görüyoruz ki bu müzakereler devam ediyor ama sonuç çıkmıyordu. Biz de Türkiye ile Azerbaycan olarak istişareler yaptık, iki kardeş ülke olarak bu projede liderliği üzerimize alma ve beraber gerçekleştirme kararı verdik'' diye konuştu.

Projenin sadece Türkiye ve Azerbaycan'a ait olduğuna işaret eden Aliyev, ''Bu proje sadece Türkiye-Azerbaycan projesidir. Bu projeyi kendi gücümüz, paramız ve teknik imkanlarımızla yürüteceğiz. Bu projenin gerçekleşmesi sonucunda Türkiye'ye daha fazla gaz sevk edeceğiz ve Türkiye üzerinden Avrupa'nın enerji arzını karşılayacağız. Bu konuyla alakalı iki ülke arasında fikir ayrılığı yok. TANAP projesi büyük miktarda gaz sevkıyatını öngörüyor'' şeklinde konuştu.

Azerbaycan'ın gaz kaynaklarının çok yüksek olduğunu dile getiren Aliyev, Şahdeniz yatağının 1,2 trilyon metreküp gaz potansiyeline sahip olduğunu, diğer kaynaklarda onaylanan miktarın ise 2,6 milyon metreküp olduğunu söyledi.

Aliyev, ''Bugün başladığımız projen belki 10, belki 100 yıldan uzun bir sürede bizim çıkarlarımızı temin edecek. Aynı zamanda Azerbaycan için yeni pazarların açılmasına olanak sağlayacak'' dedi.