Talat ve Hristofyas görüşmesi sona erdi

KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat ve Kıbrıs Rum yönetimi lideri Dimitris Hristofyas, Kıbrıs sorununa çözüm bulmak amacıyla bugün 11. kez bir araya geldi.

Cumhurbaşkanı Talat, Lefkoşa ara bölgede yapılan görüşmenin ardından, Cumhurbaşkanlığı'na dönüşünde gazetecilerin sorularını yanıtladı. Talat, Rum tarafının Kıbrıs'taki iki halkın varlığını, ayrılıktan korkuğu için kabul etmediğini söyledi.

Talat, Rumların halkların self determinasyon hakkından ve ayrılıktan korktuğu için ''Kıbrıs'ta tek halk var'' dediğini ve bu nedenle konunun bilimsel yanını tartışmayı reddettiğini kaydetti.

''Bir miktar tartıştık"

Bir soru üzerine, bu haftaki görüşmede, geçen haftaki gibi bir gerginlik olmadığını belirten Cumhurbaşkanı Talat, şunları söyledi: ''Geçen defa, ilk defa olduğu için böyle bir olay, bir gerginlik yaşandı. Bu defa gergin bir ortam olmadı. Cevaplarını yazılı olarak okudular, bir miktar tartıştık. Tartışmak kavga değil. Tartıştık, argümanlarımızı ortaya koyduk.''

Hristofyas'ın, ''BM Güvenlik Konseyi kararlarına atıfta bulunarak Kıbrıs'ta tek halk olduğunu ispat etmeye kalkıştığını, böyle bir şey olmadığını'' vurgulayan Talat, şöyle devam etti: ''Biz de kendisine, 'Gel, istersen bilimsel olarak tartışalım' dedik, Kıbrıs'ta tek halk mı var, iki halk mı var. Biliyorsunuz onların iki halktan korkmasının nedeni aslında Kıbrıs'ta iki halk olmadığından değil, onlar da biliyorlar tabii Kıbrıs'ta iki halk var. Korktukları halkların ayrı self determinasyon hakları var ve ayrı self determinasyon hakkı ayrılmak demektir, onlar ayrılmaktan korkuyorlar. Ayrılmaktan korktukları için işin bilimsel yanını reddediyorlar ve 'Kıbrıs'ta tek halk vardır' diyorlar. Ben de sordum; tek halk varsa bu halkın dili nedir, dini nedir, bu halkın kültürel yapısı nedir, bana tarif et, bu halkın hoşlandığı ve nefret ettiği iki şey söyle, madem ki bir tek Kıbrıs halkı var. Dediğim gibi bu konuları bu şekilde tartıştık. Bir gerginlik olarak değil. Normal bir tartışma ortamında.''

Hristofyas'ın yazılı yanıtını okudu

Hristofyas'ın görüşmede, Türk tarafının 25 Kasımdaki görüşmede ortaya koyduğu, görüşmeler devam ederken Hristofyas'ın görüşme zeminini kaydırmaya yönelik çalışmasından duyduğu rahatsızlığı ve Rusya ile imzaladığı deklarasyona ilişkin tepkisine karşılık, bugün yazılı yanıtını okuduğunu belirten Talat, ''Bildiğiniz değerlendirmeleri yaptılar. Bizim kabullenmemize imkan olmayan değerlendirmelerdir bunlar'' dedi.

Rum tarafının yanıtında, kendilerinin ortaya koyduğu bazı görüşlerin düzeltilmeye çalışıldığını kaydeden Talat, ''Genel olarak, 'Kıbrıs Cumhuriyeti'nin devamını kabul etmeyeceğimizi ve oluşacak olan yeni birleşik Kıbrıs devletinin, yeni bir devlet olacağını tekrar ortaya koyduk'' diye konuştu.

''Kıbrıs sorununun çözümünde, Kıbrıs Türklerinin siyasi eşitliğinin, mutlak surette karar ve temsil mekanizmalarına yansıması'' konusundaki görüşlerini de vurguladıklarını anlatan Talat, ''daha fazla tartışmaya yol açmamak için görüşlerine karşılık görüşleri not ettiklerini'' kaydetti.

''Karşılıklı olarak kısa bir değerlendirme ve tartışmaları olduğunu'' ifade eden Talat, bugün, federal düzeyde kamu yönetimi ve kamu hizmeti komisyonu konusunu görüştüklerini, ortak ve ayrılık noktaları olduğunu belirtti. Talat, bir sonraki toplantıda ''dış ilişkilerin nasıl yürütüleceğini'' görüşeceklerini söyledi.

''Petrol çalışmalarınının durmasını talep ettik"

Cumhurbaşkanı Talat, Rum yönetiminin Norveç gemileriyle petrol aramaya devam ettiğine dair Rum basınında çıkan haberlerin hatırlatılması üzerine, bu konudaki tutumlarını tekrar ettiklerini belirterek, ''Kıbrıs sorunu çözülmeden bu çalışmanın yapılmasının iyi ortamı bozduğunu ifade ettik ve Kıbrıs sorunu çözülmeden Rum tarafının bu çabalarını, bu çalışmalarını durdurmasını talep ettik. Onun cevabı da aynı oldu'' dedi.

Hristofyas'ı protesto etti

Talat, Hristofyas'ın Atina ziyareti sırasında, ''Ben Yunanistan'dan izin almadan masaya otururum'' diyerek kendisine yönelik eleştirilerinin sorulması üzerine, Rum liderin, ''Hakaretlerinin hakaret olarak algılandığını anlamadığını'' kaydetti.

Bunu Hristofyas'a söylediğini ve bu sözlerini şiddet protesto ettiğini, buna devam ederse kendisinin de karşılık vereceğini bildiren Talat, Hristofyas'a tekrar, ''Türkiye ile uğraşmaktan vazgeç, çünkü Türkiye çözümü savunuyor'' dediğini aktardı.

Türkiye ile istişareleri olduğunu, ancak Kıbrıs sorununda söz sahibi olanın Kıbrıslı Türkler olduğunu ifade eden Talat, ''Kendisinin Yunanistan ile ilişkileriyle ilgili biz konuşmuyorsak, onun da bizim Türkiye ile ilişkilerimizde konuşmaması lazım. İzleyip göreceğim, eğer aynı tutumunu devam ettirirse, o zaman ben de gerekli karşılıkları vereceğim'' dedi.

Cumhurbaşkanı Talat, ''Türkiye ile ilgili yaptığınız açıklamadan sonra Hristofyas'ın tavrının ne olduğuna'' ilişkin bir soru üzerine de, ''Şiddetle karşı çıkmıyor. Zaten ben de ona şaşıyorum. Anlamış gibi davranıyor. Ama aradan biraz zaman geçince coşuyor. Tekrar coşuyor'' dedi.
 

Liderlerin, görüşmesine, heyetleri ve BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Taye-Brook Zerihoun da katılıyor.

"Rusya konusunu kapattığımızı düşünüyoruz"

Kıbrıs Rum yönetimi lideri Dimitris Hristofyas, KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat ile bugün yaptığı görüşmede, Rusya ziyaretine ilişkin Talat'ın eleştirilerine yönelik yazılı bir açıklama sunduğunu ve ''bu konunun kapanmasını ümit ettiğini'' söyledi.

Rum radyosunun haberine göre Hristofyas, Talat'la görüşmesinin ardından Rum Başkanlık Sarayı'na dönüşünde yaptığı açıklamada, ''(Kıbrıs Cumhuriyeti'nin) başkanının çeşitli ülkelerle ilişkileri geliştirme yönündeki görevlerinin tartışmaya açık olmadığını geçen haftadan beridir net bir şekilde söylediğini'' belirtti.

Rum lideri, ''Kıbrıs Cumhuriyeti''nin sözde ''münhasır ekonomik bölgesi'' üzerindeki egemenlik hakları konusunda da net açıklamalarda bulunduğunu kaydetti.

Cumhurbaşkanı Talat'la görüşmesinde, Kıbrıs Rum tarafının bu yöndeki tezlerine ilişkin, ''kararlı ve net bir şekilde konuştuğunu'' ifade eden Hristofyas, görüşmenin dostane bir havada geçtiğini de belirtti.

Hristofyas, Rusya ziyaretinin, BM ile belirlenen müzakerelerin ajandasına dahil olmadığını kaydederek, şunları söyledi: ''Bu konuyu kapattığımızı varsayıyoruz. 'Kıbrıs cumhuriyeti'nin uluslararası hukuktan doğan egemenlik haklarından kuşku duyulamayacağını net bir biçimde ilettiğimiz halde, umarım tartışmalar devam etmez.''

Hristofyas, bir soru üzerine, Cumhurbaşkanı Talat'ın, ''(Kıbrıs Cumhuriyeti) başkanının anlaşmalar imzalama hakkından kuşku duymadığını'' söylediğini aktararak, ''(Kıbrıs Cumhuriyeti'nin) federal, iki toplumlu, iki kesimli devlete dönüşeceğini söylememize itirazı vardı. Bunları açıkladık, herkes kendi tezlerini dile getirdi ve devam ettik'' dedi.

Hristofyas ayrıca, bugünkü görüşmede kamu hizmetleri ve kamu hizmetleri komisyonu konularını görüştüklerini, bu konularda hem fikir birliği hem de fikir ayrılıklarının bulunduğunu, bir sonraki görüşmede bu konuya devam edeceklerini sözlerine ekledi.