Suriye sınırına dev proje: Elektronik duvar

IŞİD’in Şanlıurfa Suruç’ta gerçekleştirdiği ve 32 kişinin yaşamını yitirdiği saldırının ardından Ankara, sınırda yeni önlemlere yöneldi. Bakanlar Kurulu’nun aldığı karar doğrultusunda sınırın kritik bölgelerine “elektronik duvar” olarak nitelendirilen “Fiziki Güvenlik Sistemi” kuracak. Aselsan’ın tasarımını yaptığı, bir bölümünü Güney Afrika’da Urguay ve birçok Ortadoğu ülkesine sattığı gözetleme ve koruma sistemleri Suriye sınırına uygulanacak. Bu kapsamda sınırın kritik bölgelerine elektronik sensörler, radarlar ve elektronik algılayıcıların yer aldığı tel örgüler kurulacak. Türkiye, PKK’nin Irak sınırındaki geçiş güzergâhı olarak kullandığı bazı bölgelere benzer sistemleri kurmuştu.

Suriye’de iç çatışmanın başlamasının ardından Türkiye, bu ülke ile olan 911 kilometrelik sınırının bazı bölgelerinde önlem aldı.

Yeni önlemler

Türkiye, önceki yıllarda yaptığı “Entegre Sınır Yönetim Projesi”ni aşamalı olarak gerçekleştirmeye başlamıştı. Suriye sınırındaki tehdit algısının artması üzerine geçtiğimiz yıllarda alınan önlemler kapsamında projenin bu bölgedeki diğer uygulamalarının yoğunlaştırılması gündeme geldi. Bakanlar Kurulu’nda alınan kararla İçişleri Bakanlığı’nca yürütülen proje yeniden değerlendirildi. Kara Kuvvetleri’nden yetkililerin de katılımıyla gelişen durum nedeniyle Suriye sınırındaki uygulamalara öncelik verilmesi benimsendi ve bölgede elektronik duvar olarak nitelendirilen sistemin kurulması kararı alındı. Sınırın kritik bölgelerine kurulacak sistemi Türkiye’de Aselsan üretiyor ve diğer ülkelere de satıyor.

Nasıl çalışıyor?

Sınırda uygulanacak proje kapsamında tel çit üzerine yerleştirilen elektronik algılayıcılar, sınıra yaklaşan insanları kilometrelerce uzaktan tespit edebilen radarlar, anons hoparlörleri, elektronik sensörler, 25 kilometrelik alanı gözetleyebilecek kamera taşıyan balonlar yer alıyor. Balon üzerindeki elektronik sistemler, güneş enerjisiyle uzun süreli olarak çalışabiliyor.

Sistem, gözetleme, kapatma ve koruma başlıkları altında düzenlenebiliyor. Türkiye’nin kuracağı sistemin hangi grupta olacağı henüz netleşmedi. Sistemin kapsamı genişledikçe maliyeti artıyor. Sistem, gözetleme ve koruma fonksiyonlarını ana kumanda merkezinden yapabiliyor. Merkez, insansız yer araçlarını, uzaktan kumandalı silahları gözetleme ve ateş amacıyla yönlendirebiliyor.

Maliyeti ne kadar? Entegre Sınır Yönetimi Projesi 2000’li yılların başında hazırlandı ve maliyet olarak 4 milyar TL düzeyinde bir tutar belirlendi. Ancak bu miktarı, Türkiye’nin tüm sınırlarına kurulacak sistem için geçerli olduğu dile getirildi. Bu projenin Suriye bölümü için de 2 milyar TL’lik bir bedel tahmin edildi. Ancak Suriye sınırında aşamalı olarak bazı sistemler kuruldu. Bakanlar Kurulu kararıyla sınırda kurulacak sistemlerin, bu bütçenin ne kadarına karşılık geleceği ise henüz netlik kazanmadı.