‘Sorumlu Enerji Bakanı’
Soma’daki maden faciasında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın sorumluluğuna dikkat çekiliyor.
Mustafa Çakır/ CumhuriyetEmekli İş Başmüfettişi Dr. Sabahattin Şen, madenlerde ruhsat kimde ise asıl sorumlunun da o olduğuna dikkat çekti. Kömür madenlerinde ruhsatın devlette bulunduğuna işaret eden Şen, dolayısıyla Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği’ne göre de devletin ocakta sürekli bir maden mühendisini teknik nezaretçi olarak bulundurmasının zorunlu olduğuna vurgu yaptı. Şen, “rödovans usulü” denilerek kafaların karıştırıldığına da dikkat çekti. Rödovans usulü ile devletin işletmeyi bir başkasına vermesinin sorumluluğu ortadan kaldırmadığına işaret eden Şen, Yargıtay’ın da rödovansın taşeronluk sistemi olduğunu kabul ettiğini vurguladı. Şen, Soma’daki madende İş Yasası’na göre Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın asıl işveren, Soma Holding’in de taşeron olduğunu belirtti. Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği’ne göre de Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na bağlı TKİ’nin Soma’daki madende sürekli teknik nezaretçi bulundurmasının zorunlu olduğunu ifade eden Şen, “Bu işin asıl sorumlusu TKİ’nin bağlı olduğu Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı’dır. Başından beri bu işinz başında. Kamuoyuna karşı kurtarıcı gibi gözüktü. Oysa asıl sorumlu kendisi” dedi.
Denetçinin parası patrondan!
Teknik nezaretçinin atamasını bakanlığa bağlı kuruluşlar yapıyor. Ruhsat sahibi kamu kurum ve kuruluşunca Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne (MİLGEM) başvuru yapılıyor. MİLGEM’in onayı ile atama gerçekleştiriliyor. Devlet adına denetim yapan teknik nezaretçi ücretini ise işverenden alıyor. Eski Maden Mühendisleri Odası Başkanı Mehmet Torun, “Teknik nezaretçi ücretini işverenden alıyor. Aynı işyerini denetliyor. Böyle bir çarpıklık olur mu? Devlet adına denetim yapıyor ancak ücretini işverenden alıyor. Biz buna itiraz ediyoruz” dedi.
Facianın yaşandığı madendeki işçilerin örgütlü oldukları Türkiye Maden-İş Sendikası’nın genel başkanı Nurettin Akçul da, teknik nezaretçinin işverenden maaş almasının sorunun temeli olduğunu vurguladı. Akçul, “Bu kişi o işletmeyi ne derece denetleyebilir? Ne kadar yaptırımcı olabilir? Teknik nezaretçi önce kendi iş güvencesinden emin olmalı ki, rahat çalışabilsin. Hem işverenden maaş alacak hem orayı denetleyecek. Bu nasıl olur?” dedi.