Son dakikaya kadar 'kıran kırana mücadele'
ABD başkanlık seçimlerinde, Demokrat Parti başkan adayı ve ABD Başkanı Barack Obama ile Cumhuriyetçi Parti başkan adayı Mitt Romney arasındaki yarış, son ana kadar kıran kıran geçecek gibi görünüyor.
cumhuriyet.com.trSeçim kampanyası boyunca neredeyse yüzlerce anket yapıldı ama özellikle kritik eyaletlerde ne Obama ne de Romney, rakibine belirgin bir fark atamadı. Yarışın son günlerine bu şartlarda girildi.
ABD başkanlık seçimlerine sadece bir gün kala açıklanan son anketler, beklendiği gibi, ABD Başkanı Barack Obama ile Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Mitt Romney arasında kıyasıya çekişmeye sahne olacak ve her türlü neticeye açık bir seçim gününün yaşanacağını ortaya koyuyor.
CNN/ORC International'ın bugün kamuoyuyla paylaştığı son ankette, ülke genelinde Obama ve Romney, kampanyanın son gününe, yüzde 49'ar oranla eşit durumda giriyor. Diğer bazı kuruluşların ülke genelindeki anketlerine bakıldığında da tablo bundan farklı değil.
Politico/George Washington Üniversitesi'nin anketine göre, Obama ve Romney yüzde 48 desteğe sahipken; NBC News/Wall Street Journal ve Reuters/Ipsos'un anketleri de Obama'nın desteğini yüzde 48, Romney'ninkini ise yüzde 47'de gösterdi. ABC News/Washington Post'un anketinden, Obama'nın yüzde 49, Romney'nin yüzde 48 oranında desteğe sahip olduğu sonucu çıktı.
Pew araştırma merkezinin anketine göre ise, Obama yarışı yüzde 47'ye karşı yüzde 50 oranla önde götürüyor. Ancak ankette yüzde 3'lük hata payı bulunduğundan yine beraberlik sonucu çıktığını söylemek mümkün.
Kadınlar Obama, beyaz Amerikalılar Romney diyor
Bu anketlerden CNN'in anketinin ayrıntılarına bakıldığında, ülke genelinde halkın adaylara dağılımında, kadınlar daha çok Obama derken, beyaz seçmenler daha çok Romney'yi destekliyor.
Ankete katılan kadınların yüzde 53'ü Obama'ya oy vermeyi planladıklarını belirtirken, erkeklerde ise bu oran sadece yüzde 44. Ankete göre Obama, 2008 seçimlerinde büyük destek gördüğü genç seçmenlerden bu sefer aynı oranda desteğe sahip değil ancak bir önceki seçimlerde 8 puanla kaybettiği yaşlı seçmenlerin desteğinde bu sefer Romney ile eşit görünüyor.
Ayrıca, Romney'nin beyaz seçmenler arasında Obama'ya göre yüzde 40'a karşı yüzde 57'lik üstünlüğü bulunuyor. Obama da, yılda 50 bin doların altında kazanca sahip seçmenler arasında Romney'nin yüzde 40'a karşı yüzde 56 oranla üzerinde yer alıyor. Romney ise, yılda 50 bin doların üzerinde kazananlarda yüzde 47'ye karşı yüzde 52 daha fazla desteğe sahip.
Obama kentlerde, Romney kırsalda popüler
Coğrafi açıdan bakıldığında da, Obama'nın kuzeydoğu, ortabatı ve kentsel alanlarda daha fazla destek aldığı, Romney'nin ise güney, batı ve banliyöler ile kırsal bölgelerde önde olduğu görülüyor. Ankete katılanların yüzde 52'si Obama için olumlu görüş beyan ederken, Romney için aynısını düşünenlerin oranı ise yüzde 51 oldu. Yüzde 51'lik kesim, önemli konularda Obama ile mutabık olduklarını ifade ederken, Romney için aynı şeyi söyleyenlerin oranı yüzde 50.
Obama'nın bir başkanda bulunması gereken kişisel niteliklere sahip olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 56 iken, Romney için de yüzde 55'lik kesim aynısını söyledi. Ülkede işlerin iyiye gittiğini düşünenlerin oranı Ağustos ayına göre 10 puan artarak, Nisan 2007'den bu yanaki en yüksek düzeye, yüzde 46'lık orana yükseldi. Buna karşın, ankete göre, her 10 Amerikalı'dan 7'si ekonominin kötü durumda olduğu görüşünde. Romney'nin seçilmesi halinde ekonominin düzeleceğini düşünenlerin oranı da, Obama'ya göre daha yüksek.
Kararı ekonomi etkileyecek
Anket, seçmenin oy kullanırken hesaba katacağı en önemli faktörün ekonomi olduğu tespitini de ortaya koydu. Yüzde 61'lik kesim, oy tercihlerinde ekonominin aşırı derecede önemli olduğunu ifade ederken, bütçe diyenler yüzde 55, sağlık sistemi diyenler yüzde 51, dış politika diyenler yüzde 47, yaşlı ve emekliler için devlet destekli sağlık sigortası Medicare diyenler yüzde 46'da kaldı. Ankete göre, Amerikalıların yüzde 51'i Obama'nın işini iyi yaptığı görüşünü de dile getirdi.
Çoğunluk ''Obama kazanacak'' diyor
Seçim tahminlerine ilişkin olarak da, ankete katılanların yüzde 57'si Obama'nın kazanacağı tahmininde bulunurken, sadece yüzde 36'sı ''Romney kazanır'' dedi. Anketten çıkan bir diğer sonuç da, Obama destekçilerinin yüzde 12'si, oy tercihlerinde Romney'ye olan tepkilerinin etkili olduğunu söylerken, Romney destekçilerinin ise yüzde 37'si, aynı tavrı Obama için dile getirdi.
Kritik eyaletlerde son durum
Ülkedeki eyalet bazlı seçici delege sistemi nedeniyle seçimlerin kaderini belirlemede kritik önem taşıyan ve tercihleri seçimden seçime değişiklik gösterebilmesi nedeniyle ''salıncak eyalet'' olarak adlandırılan eyaletlerdeki tabloya bakıldığında da, yine ortada benzer bir tablo var.
Anketlere göre bu eyaletlerin çoğunda Obama az da olsa Romney'nin önünde ancak bu anketlerin çoğunun hata payları hesaba katıldığında, iki adayın hemen hemen eşit oy oranına sahip olduğunu söylemek yanlış olmaz. ''Salıncak eyaletlerin'' geneline bakıldığında, USA Today/Gallup'un anketine göre Obama ve Romney yüzde 48'er oranla eşit desteğe sahipler.
Bu eyaletler arasında en kritiği olarak görülen Ohio'da ise, Reuters/Ipsos'un anketine göre, Obama'nın, yüzde 44'e karşı yüzde 48'lik üstünlüğü bulunuyor. 18 seçici delegeye sahip Ohio, hiçbir Cumhuriyetçi adayın burayı kazanamadan başkanlığı elde edememiş olmasınedeniyle önemli.
Yine aynı ankete göre, Obama ve Romney, 9 seçici delegeli Colorado'da yüzde 48'er; 29 seçici delegeyle, ''salıncak eyaletler'' arasında en yüksek delegeye sahip Florida'da da yüzde 46'şar oranla eşit durumda. Virginia'da ise, Obama'nın yüzde 46'ya karşı yüzde 47'lik üstünlüğü bulunuyor.
İki adayın, kazanmalarına kesin gözüyle bakılan eyaletlerden alacakları seçici delege sayısına bakıldığında, Obama Romney'nin yukarısında yer alıyor, dolayısıyla da Romney'nin arayı kapatıp seçimi kazanabilmek için Obama'ya göre ''salıncak eyaletlerden'' daha fazla delegeyi hanesine yazdırması gerekiyor.
Seçime ne kadar para harcandı?
Center for Responsive Politics adlı araştırma kuruluşunun tahminine göre, 2012 seçimlerinin maliyetinin 6 milyar dolara ulaşması bekleniyor ve bu miktar, ülkenin seçim tarihinde bir rekor. Kampanya boyunca iki taraf da özellikle 10 kritik eyalete odaklandı. Bu nedenle de en fazla reklam kampanyası harcaması bu eyaletlere yapıldı. Söz konusu eyaletlerde seçim boyunca 1 milyondan fazla kampanya reklamı yayımlandığı, toplam 1 milyar dolardan fazla para harcandığı belirtiliyor.
CNN'e göre Obama, kampanyası için bugüne kadar yaklaşık 307 milyon dolar, Romney ise 145 milyon dolar harcadı. En fazla reklam yapılan eyaletler sırasıyla Florida, Ohio ve Virginia oldu. Ancak, kampanya ekipleri dışında, partiler ve adayların destekçileri tarafından da yapılan reklam kampanyaları da toplandığında harcamalar çok daha yüksek rakamlara ulaşıyor. Bu noktada, aslında Romney cephesinin reklamlara çok daha fazla para yatırdığı belirtiliyor. Nitekim, AP'nin rakamlarına göre, Obama ve destekçileri reklamlara toplam 460 milyon dolar harcarken, Romney ve destekçileri 624 milyon dolar harcadı.
Yine de, erken davranan Obama'nın kampanyasının Romney kampanyasına göre reklamlarda daha iyi yer ve saatler bulabildiği ve daha ucuza reklam satın alabildiği kaydediliyor. Kampanya boyunca iki adayın da yaptığı etkinlik sayısı 200'ü geçti. Obama 208 etkinlik yaparken, Romney 277 etkinliğe imza attı.
Etkinliklerin çoğunluğu kritik eyaletlerde toplandı. Örneğin Obama, Romney için ''olmazsa olmaz'' eyalet olan Ohio'ya 20 defa gitti ve burada 27 etkinlik düzenledi. Diğer kritik eyalet olan Virginia'yı 18 defa ziyaret eden Obama, burada da 20 etkinlik düzenledi. Ayrıca Obama, Iowa'ya 11 kez gitti, 18 etkinlik düzenledi.