Sivas katliamının 20. yılında acı yolculuk

Özel yetkili mahkeme uygulaması kaldırılınca Ankara 11. Ağır Ceza, üç firari sanığın yargılandığı Madımak katliamı davasını 20 yıl sonra Sivas’a iade etti.

Alican Uludağ/Cumhuriyet

Özel yetkili mahkemeleri kaldıran düzenlemenin çok sayıda önemli davanın kent değiştirmesine neden olduğu ortaya çıktı. Özel yetkili Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen Madımak katliamı davası, bu düzenleme uyarınca “suç yeri” olan Sivas’a gönderildi. Kırmızı bültenle aranan 3 firari sanık hakkındaki dava artık Sivas’taki Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülmeye devam edecek. Davanın iki kent arasında yer değiştirmesi davanın zaman aşımı sürecini de hızlandıracakken, katledilen 33 aydının aileleri bundan sonraki duruşmalar için Sivas’a gidecek. Sivas davası, 1993 yılında güvenlik gerekçesiyle Kayseri’den Ankara’ya taşınmıştı. Mahkeme, güvenlik gerekçesi var deseydi dava Ankara’da görülmeye devam edebilecekti. Ancak, mahkeme artık güvenliğin sorun olmadığını iddia etti.

AKP iktidarının 17 Aralık rüşvet ve yolsuzluk soruşturması karşısında rahat nefes alabilmek için özel yetkili ve TMK mahkemelerini kaldıran düzenleme 6 Mart günü Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Yasa, “6352 sayılı Kanunun geçici 2’nci maddesi uyarınca görevlerine devam eden ağır ceza mahkemelerinde (ÖYM’ler) ve bu kanunla yürürlükten kaldırılan Terörle Mücadele Kanunu’nun 10’uncu maddesi uyarınca görevlendirilen ağır ceza mahkemelerinde derdest bulunan dosyalar, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte bulundukları aşamadan itibaren kovuşturmaya devam edilmek üzere yetkili ve görevli mahkemelere devredilir” düzenlemesini öngörüyordu. Bu yasa, kaldırılan mahkemelere ellerinde süren davaları, genel yetkili ağır ceza mahkemelerine devretmesi için 15 günlük süre veriyordu. Bu süre, 21 Mart günü doluyor.

Dosyalar suç yerlerine gönderildi

Bu kapsamda Ankara’daki üç özel yetkili mahkeme, ellerindeki dosyaları bulundukları illerdeki ağır ceza mahkemelerine devretmek için ayırdı. Özel yetkili mahkemelerin yargı alanına, bulunduğu ilin çevresindeki kentler de giriyordu. Ankara’daki özel yetkili savcılık ve mahkemeler örneğin Eskişehir, Konya, Kayseri, Kırıkkale gibi çevre illerdeki terör ve örgütlü suçlara da bakıyordu. Bu mahkemelerin özel yetkileri kaldırılınca, çevresindeki illere karşı sorumlulukları da ortadan kalktı. Bu nedenle Ankara 11, 12 ve 13. Ağır Ceza Mahkemeleri, “suç yeri” olarak başka kentler gösterilen davaları bu illere göndermeye başladı. 13. Ağır Ceza, elindeki 22 davayı bulundukları illere geri gönderdi.

20 yıl sonra dava Sivas’a

DGM’lerin yerine kurulan özel yetkili Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi ise çarpıcı iki davayı elinden çıkardı. Bu kapsamda 2 Temmuz 1993 yılında Madımak Oteli’nin yakılarak 33’ü aydın, 2’si otel görevlisi 35 kişinin katledilmesine ilişkin dava, Sivas Ağır Ceza Mahkemesi’ne yollandı. Sivas katliamı davası, Ankara’da buna ilişkin süren son davaydı. Bu davada firari sanıklar Murat Sonkur, Eren Ceylan ve Murat Karataş yargılanıyordu. Haklarında kırmızı bülten de çıkartılan üç sanık, 20 yıldır bir türlü yakalanamadı. Özel yetkili mahkemeler kalkmasaydı bir sonraki duruşma 28 Nisan’da görülecekti. Ancak bu mahkeme değişikliği nedeniyle Madımak aileleri bundan sonra Sivas’a gitmek zorunda kalacak.

Güvenlik sıkıntısı yokmuş

Diğer yandan Sivas davasında 20 yıllık zamanaşımı 2 Temmuz 2014’te doluyor. Bu süre sonunda dava zamanaşımından düşecek. Dosyanın Sivas’a gönderilmesi katliam davasının sürüncemede kalmasına neden olacak. Anayasal düzeni ortadan kaldırmak, silahlı örgüt gibi ağır suçlardan açılan Sivas katliamı davası, önce Sivas Ağır Ceza, Kayseri DGM’de görülmüş, ancak 1993 sonlarında güvenlik gerekçesiyle Ankara’ya taşınmıştı. Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi, davayı güvenlik gerekçesiyle başkentte tutabilirdi. Ancak mahkeme kaynakları, “20 yıl geçmiş, artık güvenlik sıkıntısı yok” gerekçesiyle Sivas’a iade etti.

Yolsuzluk dosyaları da gitti

Sivas katliamı davasının yanı sıra Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi, Kayseri Şeker Fabrikası’nda 68 milyon lira yolsuzluk yapıldığı iddiasıyla fabrika yönetim kurulu üyesi Vedat Ali Özışık ve eski Emniyet Müdürü Orhan Özdemir’in arasında bulunduğu 156 sanıklı dava ise Kayseri’ye gönderildi. Orhan Özdemir hakkındaki açılan diğer bir dava da yine Kayseri’ye yollandı. Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesi, Kayseri’de yapılan operasyon kapsamında Orhan Özdemir ile işadamları Türker Horoz, İlker Horoz ve Remzi Çapar’ın da arasında bulunduğu 78 kişi hakkında açılan suç örgütü ve ihaleye fesat karıştırma davasını da bu kente gönderdi.