SIPRI Raporu'nda Türk savunma sanayisinin durumu ele alındı: Teknolojide dışa bağımlı
ABD’nin uyguladığı S-400 yaptırımlarının Türkiye’ye olası etkileri tartışılmaya devam ederken Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI) yayımladığı raporda, Türk savunma sanayisinin gelişmiş teknolojide dışa bağımlılığına dikkat çekildi.
Hüseyin HayatseverTürkiye’nin Altay tankı, TF-X muharip savaş uçağı gibi projelerde motor gibi kritik parçaların temininde sorun yaşadığı vurgulanırken bu durumun “savunma sanayisinde tam bağımsızlığın önündeki temel engeli oluşturduğu” belirtildi.
SIPRI’nın önceki gün yayımladığı “Küresel Silah Ticaretinde Yükselen İhracatçı Ülkeler” başlıklı raporda Türkiye, Brezilya, Güney Kore ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin dünya genelinde savunma sanayisi ticaretinde oynadıkları rol incelendi. Türkiye’nin askeri teçhizat ihracatının yüzde 52’sini zırhlı muharebe aracı ve zırhlı personel taşıyıcıların, yüzde 30’unu ise askeri gemilerin oluşturduğu kaydedilen raporda, “2019 yılı sonu itibarıyla Türkiye’nin NATO ortakları ya da gelişmiş ekonomiye sahip ülkelerden hiçbiri Türkiye’den silah alımı yapmadı” denildi. Türkiye’nin Katar, Libya’da BM’nin tanıdığı Ulusal Uzlaşı Hükümeti (UUH) ve Azerbaycan’a yaptığı silah ve askeri teçhizat ihracatının arttığı, bu satışların, Türkiye’nin dış politika hedefleriyle bağlantılı olduğu belirtildi.
İÇ TALEP BÜYÜTTÜ
Raporda, 1975’teki ABD’nin silah ambargosuna kadar Türkiye’de çok küçük ölçekli olan savunma sanayisinin ambargodan sonra uygulanan politikalarla hızlı bir şekilde büyüdüğü belirtilirken son 10 yılda Türk savunma sanayisindeki büyümenin, Türkiye’nin iç talebinin artması sonucu yaşandığı kaydedildi. Türk savunma sanayisinin halen yabancı teknolojiye bağımlı olduğuna da dikkat çekilen raporda, “Türkiye, Altay isimli yeni bir tank ve TF-X isimli savaş uçağı projelerini geliştiriyor. Fakat her iki projenin de ilerlemesi için Türkiye’nin en önemli bileşenleri (motor) ithal edebilmesi ya da kendisinin üretebilmesi gerekiyor” denildi. Türkiye’deki İHA üretiminin, Türk savunma sanayisinin gelişiminin göstergesi olarak tanımlandığı belirtilirken “Buna karşın bu İHA’lar da örneğin sensör ve motor gibi parçalar bakımından dışa bağımlı. Türkiye’nin askeri teçhizatta tam bağımsızlığa erişmesinin önündeki temel engel, Türkiye’nin yabancı yardım almadan savaş uçağı ya da denizaltı gibi karmaşık silah sistemleri üretemiyor olmasıdır” tespitine yer verildi.