Sınıfsallaşan iftarlar

Sınıfsallaşan iftarlar

Süreyya Su

Bugün ramazana özgü bir gelenek haline gelmiş iftar çadırları İstanbulluların hayatına Refah Partili belediyelerle girdi. İlk iftar çadırı 1995 yılında Üsküdar’da kuruldu ve daha sonra diğer RP’li belediyelerce yaygınlaştırıldı.

O dönem halkla iletişim kurmada çok yetenekli olan RP’li siyasetçiler ramazanı “siyaseten” de bir bereket ayına çevirmeyi bildiler! Üsküdar İskele Meydanı, Taksim Meydanı, Eminönü İskele Meydanı gibi otobüs ve vapurların aktarma yerlerinde iftar çadırları kurarak hem yoksulların hem de ramazan kışa denk gelip saat 5-6 gibi oruç açıldığı için eve dönüş yolundaki çalışan insanların iftar yapmasını sağladılar.

İftar çadırlarının “PR” boyutu olduğu kadar ideolojik boyutu da vardı. RP gibi partiler, toplumda İslami değer ve gelenekleri ihya etmek gayesi gözetiyordu. Ama bu çadırlar, her kesimden insanın gündeminde ramazana yer açmak amacına da hizmet etmekteydi.

İftar çadırlarında eğlenceler tertip ediliyor, insanların ramazan coşkusunu yaşaması sağlanıyordu. Onlar, birer halk tavernası görünümü almıştı.

Çadırlar öte yandan oruçluyla oruçsuzu, zenginle fakiri, siyasetçiyle halkı iftarda aynı masada bir araya getiriyordu. Mönüler sadeydi: Çorba, etli pilav, tulumba tatlısı, su ve bir parça da pide.

İftar artık ramazan partisi

Yıllar içinde İslamcılık muhafazakâr demokrasiye evrilirken iftar çadırlarının da havası ve işlevi değişti. Tabii toplumdaki arzu ve ihtiyaçlar da değişti. Bugün ramazanda insanlar mecbur kaldıkları için değil, keyifli bir yaz akşamı için dışarda iftar yapıyor. İftar saatlerinde restoranlarda yer bulmak zor. İftar çadırlarının sadeliğinin yerini iftar mönülerinin zenginliği aldı. Öyle ki semazen gösterisi ve canlı fasıl müziği de mönülerine eklenerek iftarlar, ramazan partisi haline getirilmekte.

Ve onlar, artık sınıfsal farka göre düzenleniyor. Zenginler lüks restoranlarda, fakirler çadırlarda ağırlanıyor. Böylece toplum iftarda birbirine yaklaşmıyor, birbirinden uzaklaşıyor. Belki bunun neden olabileceği hınç ve öfkeyi azaltmak için, bazı iftar çadırları da dönüştürülmüş görünüyor. Üsküdar’da denize sıfır iftar çadırında fakir halka, pahalı iftar mönülerine alternatif sunulmakta.

Ama bu “zenginlik simülasyonu” için de her gün çocukları ve eşleriyle binlerce insan, iftara üç dört saat kala yüzlerce metre sıra oluşturarak boğaz manzarasında oruç açmayı bekliyor!..

İzmir’de engelli ve ailelerine iftar

İzmir Büyükşehir Belediyesi, en büyük iftar sofrasını, engelliler ve aileleri için kurdu. 3 bin 250 kişinin ağırlandığı gecede, çölyak ve fenilketonüri hastaları için de özel menüler hazırlandı. Başkan Kocaoğlu, konuklarıyla tek tek ilgilendi. Başkan Kocaoğlu, işitme engelliler için işaret diline çevrildiği konuşmasında, Ramazan ayının kente ve ülkeye huzur ve barış getirmesini diledi.