Sicilyalılar hesaplaşmak için neden hâlâ mafyaya başvuruyor?

150 cinayetten sorumlu ünlü Sicilyalı mafya lideri Giovanni Brusca, 25 yıl hapis yattıktan sonra geçen hafta serbest kaldı ve bu İtalya'da büyük öfke yarattı. Brusca 1992'de, organize suç örgütleri ile mücadele eden İtalya'nın efsanevi yargıcı Giovanni Falcone'u öldüren bombayı patlatmıştı.

Oxford Üniversitesi'nden kriminoloji profesörü Federico Varese, devletin son yıllarda ona karşı elde ettiği başarılara rağmen mafyanın -veya Cosa Nostra'nın- Sicilya yaşamını nasıl etkilemeye devam ettiğini BBC için kaleme aldı.

İtalya'nın 'Collaboratori di giustizia' olarak adlandırılan mafyadan ayrılanları kullanması, organize suçla mücadelede çok önemli bir araç olmaya devam ediyor. Bu aracı Yargıç Falcone düşünmüştü.

1996'da tutuklanan Brusca, Cosa Nostra'nın lideri Salvatore "Toto" Riina'nın önemli bir müttefikiydi. Fakat yargıçlar, daha sonra Brusca'nın ifadesinin mafya karşıtı kilit soruşturmalarda etkili olduğunu kaydetti.

Peki Brusca hapishane duvarlarının dışında ne bulacak? Sicilya mafyası hâlâ hesaba katılması gereken bir güç mü? Yoksa eski varlığından eser kalmadı mı? Cevap, her ikisi de.

Hesaplaşma

Sicilya mafyasının yerel toplumdaki yerini değerlendirmek için faydalı bir başlangıç noktası, Nisan 2021'de Pagliarelli mafya ailesine yönelik açılan soruşturma.

Pagliarelli, şehrin ana hapishanesi, hastanesi ve çeşitli üniversite binalarının bulunduğu Palermo'da merkezi bir bölge.

Müfettişler tarafından yayımlanan belgeler son zamanlarda tüyler ürpertici bir durumu ortaya seriyor. "Bölgenin kamu düzeni" başlığı altında, girişimcilerin çalıntı malları geri almak, ödenmemiş borçları tahsil etmek ve ekonomik rekabeti yönetmek için rutin olarak mafyaya nasıl başvurduklarını belgeliyorlar.

2019 yazında yerli mallar satan yedi dükkandan oluşan bir zincirin sahibi hırsızlar tarafından iki kez soyulur. Pagliarelli ailesinin liderinin yardımcısını arar: "Dükkana beş dakika gelebilir misiniz?" Organize suç örgütü üyesi hemen yanıtlar: "Tabii."

İş insanı ona hırsızların CCTV görüntülerini gösterir ve ona sahip olduğu tüm bilgileri verir. Bir hafta içinde örgüt suçluları buluyor ve işkence yaparak onları çalınan malları iade etmeye zorluyor. Dayak sırasında iş insanı da orada bulunuyor.

Organize suç örgütlerinin bağımsız olarak çalışan hırsızlarla temas halinde olduğuna dair hiçbir kanıt yok. Bu, mafya tarafından korunmasız olduklarını gösteriyor.

Benzer şekilde, şehir merkezindeki lüks bir barın sahibi, bir meslektaşının arabası çalındığında mafya liderini arıyor. 5 gün içinde araba iade ediliyor.

Soruşturma, organize suç örgütlerinin daha karmaşık meselelerle de başa çıkabileceğine dair kanıtlar sunuyor.

Bir olayda, bir bar, pasta ve sıcak yiyecek satarak işini genişletmeye karar veriyor. Yolun birkaç metre aşağısında başka bir işletme de hamur işi satıyor ve mal sahibi rekabet konusunda endişeleniyor. Yine mafya meseleyi çözmek üzere çağrılıyor.

Başka bir durumda, bir muhasebeci, bir bina sahibi ve kira ödemesini geciktiren bir kiracı arasındaki toplantıda bir organize suç örgütünden temsilci bulunuyor.

Covid salgınında Pagliarelli ailesine yakın bir kişi, bir paravan şirket aracılığıyla 5.000 yüz maskesi teslimatının ayarlanmasında etkili oldu. Ayrı bir soruşturmada, mafya ile bağlantılı bir kişinin gıda kolileri dağıttığı görüldü.

Mafyada "adalet" ve hayırseverlik iki ucu keskin bir kılıçtır. Kabul edersen, senden onlar için bir şey yapman istenecek.

Daha genç liderler

Mafya için her şeyin yolunda olmadığına dair işaretler var.

Tutuklamalar, Cosa Nostra dünyasında giderek daha genç veya marjinal liderleri seçmek zorunda kalan organizasyona zarar verdi.

Pagliarelli ailesinin sözde mevcut lideri Giuseppe Calvaruso, 1977'de doğdu.

Tutuklanmaktan o kadar korkuyordu ki Palermo'da kılık değiştirerek hareket etti. Covid'in ilk yılını da Brezilya'da geçirmeye karar verdi. Bu yıl döndüğünde tutuklandı.

Geç gelen adalet

Makro düzeyde, Sicilya mafyası artık uluslararası uyuşturucu kaçakçılığında bir oyuncu değil ve şimdi yerel pazar için Napolili bayilerinden uyuşturucu satın alıyor.

Üst düzey sosyal konuma ve yüksek sermayeye sahip meşru iş insanlarının devletin sağlaması gereken hizmetler için mafyaya başvurmaktan çekinmemeleri şaşırtıcı.

Hukuk sistemi yetersiz bulunuyor. İtalya'da bir hukuk uyuşmazlığında ilk derece mahkemesi kararının alınması 527 gün sürüyor ve bu, Avrupa'daki en uzun süre.

Yakın bir zamanda, Calabria bölgesinin güneyindeki şehir Vibo Valentia'da bir iş anlaşmazlığının neredeyse 12 yıldır sürdüğü ortaya çıktı.

İtalya'nın orta kesimindeki Lazio'daki bir sahil kasabası olan Sabaudia'daki benzer bir anlaşmazlığın çözülmesi 11 yıl sürdü. Bu süreçte, davacı öldü.

Anketler, 10 vatandaştan sadece üçünün ve her 10 işletmeden sadece dördünün hukuk sistemine inandığını gösteriyor.

AB'nin, koronavirüs salgınının ekonomiye etkilerini hafifletmek için onayladığı kurtarma fonu ile bağlantılı olarak mahkeme işlemlerini hızlandırmak için birkaç öneri var. Bu reformların önemli bir etkisinin olup olmayacağını zaman gösterecek.

Gelişmiş bir piyasa toplumu, kendisini ekonominin herkes için adil bir şekilde işlemesini sağlayacak araçlarla donatmak zorundadır. Aksi takdirde, boşluk Pagliarelli'den gelen gangsterler tarafından doldurulacaktır.

Federico Varese'nin 'Mafya Hayatı: Organize Suçun Kalbinde Aşk, Ölüm ve Para' isimli bir kitabı bulunuyor.