Sefalete övgü
Maliye, düşük maaşlı çalışanın gözünü boyamak için ilginç bir yol buldu
Mustafa Çakır/ CumhuriyetAsgari ücret ve en düşük memur maaşındaki artışları cazip göstermek isteyen hükümet makarna-pirinç hesabı yaptı. Ekonomik verilerin en kötü olduğu 2002 yılı ile 2014 yılını kıyaslayan hükümet, asgari ücretlinin de en düşük maaş alan memurun da kilo kilo ekmek, prinç, et, süt, şeker, litre litre mazot, yağ alabildiklerini savundu. Oysa günlüğe vurulduğunda asgari ücretin bir günlük tutarı ile 1 kg. et bile alınamıyor.
Hükümetin TBMM’ye sunduğu 2015 BütçeYasa Tasarısı ile ilgili Maliye Bakanlığı’nın yaptığı sunumda sendikaların itirazlarına karşın yine işgücü piyasasının esnekleştirileceği vurgusu yapıldı. Asgari ücrete 6 aylık dilimlerde yüzde 5-6’lık, memur maaşlarına yüzde 3+3’lük zamları haklı çıkarmak isteyen hükümet, ilginç bir yola başvurdu. Ekonomik verilerin en kötü olduğu 2002 yılı ile kıyaslama yaparak en düşük memur maaşı ve asgari ücret ile alınabilecek ürünleri sıraladı. Tablolara göre asgari ücretle 2002’de de, 2014’te de alınamayan tek bir ürün var. O da buzdolabı. Asgari ücretle 2002’de 0.21, bugün ise 0.63 buzdolabı alınabiliyor. Maliye’nin bu hesabı bir aylık asgari ücretle alınabilecekürün miktarını gösteriyor. Oysa günlüğe vurulduğunda bir günlük net asgari ücret 1 kg. et almaya bile yetmiyor. Türk-İş Eylül 2014 Açlık ve Yoksulluk Sınırı araştırmasında, “Asgari ücretin bekâr bir işçi için aylık net 891.03 lira olduğu günümüzde, tek bir kişinin yaşama maliyeti 1.410 liraya ulaşmıştır” vurgusu yapılıyor. Ayrıca asgari ücretlikira ödemesi yaptığında maaşından geriye
çok az bir miktar kalıyor.
Maliye’nin sunumunda en düşük memur maaşı ile 2002’de ve 2014’te satın alınabilecek ürünlerin listesine de yer verildi. Buna göre, 2 bin 25 lira olan en düşük memur maaşı ile 621 kg. ekmek, 307 kg. pirinç, 461 litre mazot alınıyor. Hükümetin yansıttığı bu tablo da gerçek yaşamla uyuşmuyor. Türkiye Kamu- Sen Ar-Ge Merkezi’nin araştırmasına göre 4 kişilik bir ailenin ortalama gıda ve barınma harcamaları toplamı 1560.33 lira. Ailenin aylık gıda harcaması ise 949,89 lira.
Maaşın yarısı gıdaya
Eylül 2014 itibarıyla ortalama 2 bin 185.30 TL ücret alan bir memurun ailesi için yaptığı gıda harcaması, maaşının yüzde 43.47’sini götürüyor. Memur ortalama maaşının yüzde 71.4’ünü yalnızca gıda ve barınma harcamalarına ayırmak zorunda kalıyor. Gıda ve kira harcamaları çıktığında ortalama ücretle geçinen bir memurun ailesinin ulaşım, sağlık, eğitim, haberleşme, giyim gibi diğer zorunlu ihtiyaçlarını karşılaması için Eylül 2014 maaşından geriye yalnızca 625
TL’si kalıyor.