Savaş fırsatı olmasın

TBMM Genel Kurulu, Suriye ve Irak tezkeresi için olağanüstü toplandı. Bakan Canikli tezkerenin blöf olmadığını, gerekirse kullanılacağını söyledi.

Emine Kaplan / İklim Öngel

 TBMM Genel Kurulu’nun olağanüstü toplantısında, Suriye ve Irak’a sınır ötesi operasyon yapılması konusunda hükümete verilen yetkinin 1 yıl uzatılmasına ilişkin tezkere, AKP, MHP ve CHP’nin oylarıyla kabul edildi. Milli Savunma Bakanı Nurettin Canikli, tezkerenin blöf olmadığını, gerektiği zaman kullanılacağını, bundan kimsenin kuşkusu olmaması gerektiğini söyledi. Tezkerenin görüşmeleri sırasında hükümet adına konuşan Milli Savunma Bakanı Nurettin Canikli, IKBY’deki referandumun bölgedeki fay hatlarının yeniden ve güçlü şekilde aktive olmasına, zincirleme reaksiyona yol açacağını söyledi. MHP Grup Başkanvekili Erkan Akçay genel kurul konuşmasında tezkereyle Ankara’dan Erbil’e ‘ateşle oynama yanarsın’ mesajının en güçlü şekilde verileceğini kaydederek, “Biz, bu tezkereyle, şaka yapmadığımızı, oyun oynamadığımızı Türkiye’nin bekası için her şeyi göze alabileceğimizi kesin bir şekilde söylüyoruz” dedi.

CHP: Sorumlu hükümet

CHP’li Öztürk Yılmaz, bu noktaya gelinmesinde hükümetin politikalarının etkili olduğunu kaydederek, “Birincisi, AKP’nin Irak Merkezi Hükümetini öteleyen anlayışı Barzani’yi güçlendirdi. İkincisi Habur’daki ticaret. Günde 7 bin TIR geçiyor ve bölgesel Kürt yönetimi o TIR’ları indiriyor” diye konuştu. Hükümet temsilcilerinin ‘100 yıllık proje” söylemini eleştiren Yılmaz, “O zaman Barzani’nin altına kırmızı halı serip niye karşıladınız? Bayrağını göndere neden çektiniz? Hem Irak’ın toprak bütünlüğünü savunduğunuzu söylüyorsunuz hem de Barzani’nin ofisi duruyor Ankara’da” dedi.

İç politika için kullanmayın

Tezkerenin iç politika malzemesi yapılmasından vazgeçilmesini isteyen Altay, Türkiye’nin yaptırımlarının askeri seçenek olamayacağını belirterek, “Etkili, güçlü, barışçıl ikna imkânları var Türkiye’nin, bunu kullanmalıdır. Bu hükümet, bütün enerjisini Erbil ile Bağdat’ı masaya oturtmak için kullanmalıdır. Hükümet, Katar eksenli Ortadoğu vizyonunuzu değiştirin, Ortadoğu’yu bir bütün olarak görün. Türkiye için bu referandumu Kürt karşıtlığına dönüştürecek bir algı yaratıyorsunuz, bu dili terk edin” diye konuştu.

‘Blöf yapmıyoruz’

Bunun üzerine yeniden söz alan AKP’li Canikli süresi 40 gün sonra dolan tezkerenin öne çekilmesine yönelik hamlenin referandumla doğrudan bağlantılı olduğunu belirterek, “Hiçbir blöf yapmıyoruz. Bütün dünya bunu biliyor. Gerektiği zaman tezkere kullanılacaktır. Kimsenin en ufak bir kuşkusu olmasın, şaka yapmıyoruz, blöf yapmıyoruz” dedi. Altay, tezkereye evet dediklerini, ancak hükümetin tezkereyi Barzani’nin yapacağı referanduma karşı gövde gösterisi olarak kullandığını söyledi. Altay, “Savaşa ne gerek var. HDP bunun bir savaş tezkeresi olduğunu söylüyor, siz de ısrarla bu tezkerenin savaş tezkeresi olduğunu söylüyorsunuz” dedi.

HDP-Kahraman tartışması

HDP Grup Başkanvekili Osman Baydemir ise Kürt halkının bir arada yaşam talebi karşılanmadığı sürece Ortadoğu coğrafyasının emperyal hedeflerin tahtası olmaya devam edeceğini söyledi. “Referandum gayrimeşru” söylemlerini eleştiren Baydemir, “Sandıktan çıkan irade her neyse başımız üzerine kabulümüzdür” diye konuştu. Baydemir’in konuşmasındaki sözlerine tepki gösteren TBMM Başkanı İsmail Kahraman, “Hürriyet, alabildiğine konuşmak hakkı demek değildir. Ben zaptı inceleyeceğim, ondan sonra sizden özür bekleyeceğim” dedi. Tutanakları okuyan Kahraman, Baydemir’e söz verdi. Baydemir, “Bütün sözlerimin arkasındayım. İsterseniz Meclis’ten atın, isterseniz milletvekilliğimi düşürün” dedi. Baydemir, Kürtçe slogan atarak sözünü bitirdi. Kahraman, “Böyle bir meydan okumayın. Burası Meclis çatısıdır. O kadar uzun boylu değil” dedi.

Erdoğan gelmedi

Tezkerenin görüşmelerine Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın geleceği haberleri üzerine Meclis’te yoğun bir hazırlık yapıldı. Ancak Erdoğan, tezkere görüşmelerini izlemek için Meclis’e gelmedi. Tezkerenin görüşüldüğü birleşim, içtüzük değişikliğinin ardından ilk uygulamalara da sahne oldu. TBMM Başkanı Kahraman, ilk kez frak giymeyerek takım elbiseyle birleşimi yönetti. Kavaslar da yakaları ve kol manşetleri yeşil olan siyah takım elbise ile kravattan oluşan yeni kıyafetleriyle genel kurulda görev aldı. Görüşmeler sırasında HDP’lilerin Aysel Tuğluk’un annesinin cezanesine yönelik saldırıları gündeme getirmesi üzerine söz alan İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Tuğluk’un 2 gün evinde taziyeleri kabul etmesine izin verildiğini, yaşanan olaylarla ilgili olarak gerekli önlemin alındığını, cenazenin defni için her türlü yardımın yapıldığını söyledi. HDP’li Sırrı Süreyya Önder ise Tuğluk’a verilen iznin bir lütuf değil bir hak olduğunu, o gece uzun süre Soylu’ya ulaşamadıklarını belirtti. Önder, “Güvenlik güçlerini uyardık. Ne zaman kontrolden çıktı o zaman bakanla görüşebildik. Sayın bakanı olayın vahim olduğu konusunda ikna edemedim” diye konuştu.

 Meclis'te üçlü zirve

Genel kurulda oturuma 5 dakika verilen ara sırasında Başbakan Binali Yıldırım, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ile divan arkasındaki odada biraraya geldi. Yıldırım Kılıçdaroğlu ve Bahçeli’ye tezkereye verdikleri destek için teşekkür ederken, referandumun iptali konusunda umutlu olduklarını söyledi. 

 

Tezkereden manevra çıktı

Tezkere

Türkiye'nin milli güvenliğine yönelik ayrılıkçı hareketler, terör tehdidi ve her türlü güvenlik riskine karşı uluslararası hukuk çerçevesinde gerekli her türlü tedbiri almak, Irak ve Suriye’deki tüm terör örgütlerinden ülkemize bundan sonra da yönelebilecek saldırıları bertaraf etmek ve kitlesel göç gibi diğer muhtemel risklere karşı milli güvenliğimizin idame ettirilmesini sağlamak, Türkiye'nin güney kara sınırlarına mücavir bölgelerde yaşanan ve hiçbir meşruiyeti olmayan tek taraflı bölücü girişimler ve bunlarla ilgili olabilecek gelişmeler istikametinde Türkiye’ nin menfaatlerini etkili bir şekilde korumak ve kollamak, gelişmelerin seyrine göre ileride telafisi güç bir durumla karşılaşmamak için süratli ve dinamik bir politika izlenmesine yardımcı olmak üzere hudut, şümul, miktar ve zamanı hükümetçe takdir ve tayin olunacak şekilde, Türk Silahlı Kuvvetlerinin gerektiği takdirde sınır ötesi harekat ve müdahalede bulunmak üzere yabancı ülkelere gönderilmesi ve aynı amaçlara matuf olmak üzere yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye’de Bulunması, bu kuvvetlerin hükümetin belirleyeceği esaslara göre kullanılması ile risk ve tehditlerin giderilebilmesi için her türlü tedbirin alınması ve bunlara imkan sağlayacak düzenlemelerin hükümet tarafından belirlenecek esaslara göre yapılması için 02.10.2014 Tarihli ve 1071 Sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararı ile hükümete verilen ve son Olarak 01.10.2016 Tarihli ve 1128 Sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararı ile 30.10.2017 tarihine kadar uzatılan izin süresinin 30.10.2017 tarihinden itibaren bir yıl uzatılmasına Daire Başbakanlık Tezkeresi (3/1185) (Başkanlığa geliş tarihi: 22.09.2017