Satrançta İyon hamlesi

Gözler Akdeniz’e uzanan stratejik önemdeki Libya’da Birleşmiş Milletler’in (BM) tanıdığı, Ankara destekli Ulusal Uzlaşı Hükümeti (UUH) ile Hafter cephesi arasındaki çatışmalardayken bölgedeki nüfuz, enerji mücadelesi kızışıyor. Başkent Atina’da dün İtalyan mevkidaşı Luigi Di Maio ile bir araya gelen Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, İyon Denizi’nde Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) anlaşması imzaladı. 

AA’nın Yunan basınına dayandırdığı haberine göre, anlaşmanın 3 temelde gelişmesi öngörülüyor. Buna göre, MEB anlaşmasının ardından taraflar arasında İtalyan balıkçıların Yunan kara sularındaki faaliyetlerinin devam etmesini güvence altına alacak ek bir sözleşme imzalanacak. Ardından da Yunanistan’ın İyon Denizi’nde kara sularını 12 mile çıkarması durumunda İtalyan balıkçıların kaygılarını karşılayacak bir tasarı Atina ve Roma tarafından Avrupa Konseyi’ne sunulacak.

Dendias, imza töreninin ardından düzenlenen basın toplantısında, “tarihi” olarak nitelendirdiği uzlaşının Yunanistan ile İtalya arasında kıta sahanlığı ile ilgili 1977’de imzalanan anlaşmanın devamı olduğunu belirtti. 

LİBYA’YA ATIF YAPTI

MEB alanlarındaki adaların haklarının belirlendiğini söyleyen Dendias, Ankara’yı da hedef aldı. “Bu konuda BM’nin deniz hukuku ile ilgili sözleşmesi tümüyle temel oluşturuyor. Deniz bölgelerinin belirlenmesi geçerli anlaşmalarla başarılır, Türkiye-(UUH Başkanlık Konseyi Başkanı Feyaz) Sarraj anlaşması gibi dayanağı olmayan anlaşmalarla ve tek yanlı sunulan koordinatlarla değil” dedi. Libya’da Mısır’ın ateşkes girişimini desteklediğini de belirtti. 

Türkiye’nin Libya’da UUH ile belirlediği MEB, Atina başta olmak AB’nin tepkisini çekmişti.

Libya’da başkent Trablus çevresinde yenilgiye uğrayan, ülkenin doğusundaki güçlerin lideri Halife Hafter, Mısır ile gövde gösterisine girişmişti. Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah Sisi, Libya’da ateşkes için yeni bir girişim başlattıklarını duyurmuştu. Roma ile Atina, Doğu Akdeniz’den Yunanistan, İtalya ve Güneydoğu Avrupa ülkelerine yılda 10 milyar metreküp doğal gaz taşıması öngörülen EastMed boru hattı projesinde de ortak konumunda. 

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, önceki gün Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın, Libya’da petrol arama ve üretim çalışmaları için ruhsat başvurusunda bulunduğunu, 7 ruhsat alanının belirlendiğini açıklamıştı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump’ın önceki gece görüştükleri, Libya’da “yakın işbirliklerini” sürdürecekleri açıklanmıştı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile Libya’yı görüştükleri haberleri de gündeme yansımıştı. Moskova, görüşmede Libya’da barış süreci için işbirliğinin gerekli olduğu konusunda görüş birliğine varıldığını duyurmuştu.

CARACAS BİLMECESİ

Öte yandan Venezüella’da kendini geçici devlet başkanı ilan eden muhalif lider Juan Guaido, Hafter’in geçen pazar Caracas’a geldiğini öne sürdü. Guaido’nın ekibinden yapılan açıklamada ise Hafter’in uçağının ülkeye indiği ama generalin gelip gelmediğinin teyit edilemediğini duyurdu.