Sansürün hızı 5 kat artacak

Erişim engelleme kararının çıkması ve uygulanması 17 günü bulurken, yeni düzenlemeyle bu süre 72 saate inecek.

Mahmut Lıcalı / Cumhuriyet

 

AKP, internet sitelerine erişim engellemede içerik ve yer sağlayıcılara başvuru şartı kaldırılarak doğrudan mahkemeye başvuru hakkı getiren yeni bir yasal düzenlemeyi Meclis’e getirdi. Mevcut düzenlemede başvuru ve kararın çıkmasıyla 17 günü bulan erişim engelleme tedbiri yeni düzenlemeyle 72 saate inecek.

AKP’nin TBMM’ye sunduğu yasa önerisiyle kamuoyunda “sansür yasası” olarak tanımlanan İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi Yasası’na internet özgürlüğünü kısıtlayıcı yeni düzenlemeler geliyor. Yasa önerisiyle erişim engelleme kararlarıyla uygulanan “sansürün hızı” artarken, erişim engelleme yöntemleri tanımındaki ucu açık ifadeler ise yeni yöntemleri gündeme getirecek. Öneriye göre erişimin engellenmesi yöntemi; alan adından erişimin engellenmesi, IP adresinden erişimin engellenmesi, URL erişiminin engellenmesi olarak tanımlanıyor. Erişimin engellemesi yöntemi içerisinde “benzeri yöntemler” ifadesinin yer alması yeni sansür yöntemlerine yasal dayanak sağlayacak. “Benzeri yöntemler” içerisine ne tür uygulamaların eklenebileceği de tartışmaları beraberinde getirecek.

Yer sağlayıcılara fişleme

Yurtiçindeki yer sağlayıcıların internet trafik bilgilerini kayıtlarının saklanma süresinin alt sınırı 6 aydan 1 yıla çıkarılırken, yer sağlayıcılarını fişleyecek yeni bir uygulama getiriliyor. Yasa önerisine göre yer sağlayıcıları yaptıkları işin niteliğine göre sınırlandırılarak yükümlülükleri farklılaştırılabilecek. Yükümlülükler yönetmelikle belirlenecek usul ve esaslar kapsamında belirlenecek. Yasa önerisiyle birlikte Erişim Sağlayıcıları Birliği adı altında Türkiye’de internet servis sağlayıcısı olarak hizmet veren bütün firmaların tek çatı altında toplanma zorunluluğu getiriliyor. Birliğe katılmayan servis sağlayıcılarının faaliyette bulunmasına izin verilmeyecek.

Doğrudan mahkemeye başvuru

 

Toplu kullanım sağlayıcılarına ilişkin hükümde yapılacak değişiklikle konusu suç olan içeriklere erişimi önleyici tedbirlerin ayrıca bir yönetmelikle belirlenmesi sağlanıyor. Buna göre mevcut durumda yasaya göre tedbir alınırken, değişiklikle alınacak tedbirlerin sınırı ayrıca hazırlanacak yönetmelikle belirlenecek. Mevcut yasaya göre internetteki bir içeriğin yayından çıkarılması için önce içerik sağlayıcısına ve yer sağlayıcısına başvurma şartı aranırken, yapılacak değişiklikle içeriğin çıkarılması için doğrudan mahkemelere başvuru hakkı tanınıyor. Öte yandan doğrudan mahkemeye başvuran kişi içeriğin çıkarılması talebinin yanı sıra söz konusu internet içeriğine erişimin engellenmesini de talep edebilecek.

Sansür kararı hızlanacak

Mevcut düzenlemeyle toplam 17 gün içinde başvuru sonuçlandırılarak yaptırım uygulanırken, yeni düzenlemeyle içeriğin çıkarılması ya da engellenmesi talebi 48 saat içinde verilecek ve bu talep 24 saat içinde uygulanacak. İçeriğin çıkarılmaması halinde 72 saat içinde erişim engellenecek. Başka bir deyişle erişim engelleme için yapılan başvuru, kararın alınması ve uygulanması toplam 17 günü bulan bir süreçte gerçekleşirken, yeni düzenlemeyle bu süreç 72 saate inecek. Buna göre erişim engelleme kararının hayata geçme hızı mevcut düzenlemeye göre 5- 6 kat hızlanacak. Hâkim, doğrudan erişimin engellenmesine, erişimin engellenmesi kararından önce uyarı yöntemi ile içeriğin yayından çıkarılmasına ya da içeriğin yayından çıkarılmaması halinde içeriğe erişimin engellenmesine veya erişimin engellenmesi ile birlikte içeriğin yayından çıkarılmasına karar verebilecek.