Sandıkta '142' uyarısı... İşte seçimde hile gördüğünüzde arayacağınız telefon numaraları

7 Haziran seçimlerinde sandıklarda hile yapılmaması için muhalefet partileri seçim güvenliği çalışmalarını tüm hızla sürdürürken; sivil inisiyatifler ise yüzbinlerce gönüllü ile Türkiye’nin çeşitli il ve ilçelerinde sandık güvenliğine odaklandı. Pazar günü sayıları 130 bini bulan gönüllüler, oylara sahip çıkmak için çalışmalar yapacak. Eski Türk Tabipleri Birliği (TTB) Başkanı Prof. Dr. Gençay Gürsoy, seçim günü yaşanabilecek seçim hilelerine karşı bazı endişeler taşıdığını belirterek, “142 belgesi” uyarısı yaptı.

Gönüllüler işbaşında

Vatandaşlarca farklı şehirlerde bir araya gelinerek 7 bin gönüllüsü olan “Türkiye’nin Oyları Platformu” ile 60 bine yakın gönüllüsü olan “Oy ve Ötesi” seçimlerde sandık güvenliği sağlayacak. Oy ve Ötesi, 45 il ve 171 ilçede sandık başında olarak, oylara sahip çıkacak, toplamda 50 milyon oyun yaklaşık 30 milyonuna sahip çıkmayı hedefleyecek. Bin kadar gönüllüsüyle 10 ülkede çalışan “Gurbetin Oyları” oluşumu da Avrupa’da kullanılan 1 milyon gurbetçinin oyunu takip etti.

Türkiye Barolar Birliği de seçimler için “Seçim Güvenliği Merkezi” kurdu. Merkez’de görevli gönüllü avukatlar, seçim günü boyunca yurttaşların seçime ilişkin sorularını yanıtlayarak, oy verme ve oy sayım sürecinde sandık müşahitlerine hukuki destekte bulunacak. Türkiye’nin her yerinden 0312 988 16 70 (6 hat) numaralı telefondan ulaşılabilecek. İnsan Hakları Derneği de seçimlerdeki usulsüzlükleri önlemek adına bir çalışma yapacak.

İHD, Bağımsız Seçim İzleme Platformu ile birlikte 48 kentte ve dört ilçede seçim gözlemciliği yapacak. İHD, bu gözlemler için 2 bin 500 kişi görevlendirdi.

Mükerrer oy endişesi

Prof. Dr. Gençay Gürsoy ise seçimlerde görevli memurların kullandığı “142 belgesi” ile ilgili ciddi endişelerin olduğunu söyledi. Gürsoy özetle şunları dile getirdi:

“İlçe seçim kurullarından seçimlerde sandık görevlileri ile güvenlik görevlilerine verilen ‘142 adlı’ belge var. Bu belgeye sahip olan güvenlik görevlisi herhangi bir insan istediği sandıkta oy kullanabiliyor. Yani kendisine ait olmayan bir sandıkta oy kullanabiliyor. Geçmiş seçimlerden tecrübeli gözlemcilerin ifadelerinden anlıyorum ki böyle oy kullanan çok sayıda güvenlik görevlisi olmuş. Yani mükerrer oy kullanabiliyorlar. 142 adlı belgeden sahte yapıp bir tane daha elinde olduğu taktirde gidip başka sandıkta da oy kullanabilir. Fotokopi makinası ve ıslak imza taklidi ile bu belgeyi üretmek mümkün. Kaldı ki sandık kurulu başkanı bunun sahte mi değil mi anlaması da mümkün değil. Ancak çok sonra mükerrer oy kullanılmıştır diye bir araştırma yapılırsa ortaya çıkabilecek birşey. Binlerce güvenlik görevlileri olacak. Her sandıkta böyle 3 tane oy kullanılsa yüzde 1 genel herhangi bir partiye yüzde 1 puan kazandırabiliyor. Diyelim ki HDP’nin yüzde 10 oyu yüzde 9’a düşürülebiliyor kolaylıkla.”

Öte yandan HDP de “Sandık Takip Sistemi” ile seçimleri izleyeceklerini açıkladı. HDP tüm akıllı telefonlara kaydedilen bir uygulama ile hem sandık görevlisinin hem de YSK verisini anında karşılaştırma imkanı sunacak. Eğer bu iki veri birbirine uymazsa sistemin alarm vereceği kaydedildi.

Pusulalar evlerde saklanacak Genel seçimde görevli olan sandık başkanları eğitimden geçerek oy pusulalarını teslim aldı. Boş oy pusulalarını teslim alan başkanlar, çuvalları evlerine kendi araçlarıyla ve servislerle taşıdı. Ankara’da iki gündür etkili olan yağıştan çuvallarını korumaları için başkanlara siyah torbalar da dağıtıldı. Sandık başkanları, 7 Haziran’da özellikle imza konusuna dikkat etmeleri gerektiğinin kendilerine anlatıldığını belirtti.