Sahte zafer

Türkiye, kendi toprakları dışındaki tek alanı olan Süleyman Şah Türbesi’ni eşzamanlı düzenlenen bir operasyonla, IŞİD’in kontrolünden PYD kontrolündeki bölgeye taşıdı. Önceki gün akşam 21:00’de başlayan operasyon 9 saat sürdü. Operasyondan önce Türkiye, bölgedeki tüm güçlere bilgi verdi. Esad rejimine ise bilgi operasyon başladıktan sonra iletildi.

Ancak bölgedeki güçlere bil-ginin ne zaman ve kimler tarafından iletildiği tartışma yarattı. PYD Türkiye Sözcüsü İbrahim Müslim, “Bize bilgi 19 Şubat’ta verildi” derken PYD Eşbaşkanı Enver Müslim’in de geçtiğimiz hafta Ankara’ya geldiği öğrenildi. Müslim’in yanı sıra Kobane Kantonu’ndan Halid Berkel ve Afrin Kantonundan Hevy İbrahim’in Türkiye’ye geldiğini söyledi. Öte yandan PYD Eşbaşkanlarından Salih Müslim’in de Türkiye’ye geldiği iddia edildi. Ancak hem hükümet, hem de bölgedeki askeri kaynaklar, gruplara bilgilendirmenin operasyon başlamadan önce yapıldığını belirtti. Hükümet kaynakları operasyon sırasında ise taraflara ikinci bir mesajın iletildiğini dile getirdi. İkinci mesajda Türkiye’nin amacının “türbeyi taşımak olduğu, işgal olmadığı” ve sivillerin zarar görmemesi için gerekli tedbirlerin alınması istendi.

 

Davutoğlu: Başarılı

Bölgede, aralarında IŞİD’in de bulunduğu taraflara mesajın iletildiğini Başbakan Ahmet Davutoğlu “son derece başarılı” olarak nitelendirdiği operasyonla ilgili özetle şunları söyledi:

“Operasyon anından itibaren 21.00 itibarıyla bütün taraflar biliyorlardı ki bu operasyona yönelik her hangi bir müdahale en sert şekilde karşılık görür. Türkiye’nin caydırıcı gücünden herkesin haberdar olduğu için çatışma söz konusu olmadı. Bu bizim kararımızdır, önümüze kim çıkmış olsaydı da bu karar uygulanacaktı. Bu konuda milletimizin, bundan sonra da ne zaman her hangi bir emanete sahip çıkmak gerekirse ve ne zaman ülkemizin istiklali ülkemizin bekası için her hangi bir adım atmak gerektiğinde, hiçbir tereddüde mahal verilmeyeceğinin de bilinmesini isterim.”

Başbakanlık kaynaklarına göre IŞİD ve YPG, operasyon bilgisinin aktarılmasının ardından Türkiye’den Şûra ve konseylerine danışmak için 24 saat süre istedi ancak bu süre verilmedi. Resmi kaynakların bu bilgisine karşın, özellikle PYD’den gelen açıklamalar ise operasyonla ilgili bilgilendirmenin uzun süredir devam ettiğini ortaya koydu. Üst düzey bir hükümet yetkilisi, YPG ve IŞİD’in talebi üzerine operasyonun bekletildiği iddialarına, “Operasyon bir yıldır bekleniyordu. Son 3 haftada 3-4 defa günler değişti. Bizim için operasyonun zamanlamasında belirleyici unsurlar; hava durumu, bilgilendirme süreçleri ve değişen dinamiklerdi” dedi.

 

Dinamitler yüzünden yol uzadı

IŞİD’in türbeye giden yola dinamit döşemesi nedeniyle tankların güzergâhı da zikzaklarla ilerledi. 37 kilometre uzaklıktaki türbeye zikzaklarla ve dur kalklarla 44 kilometrede ulaşıldı. TSK’nin, Kobani üzerinden geçerek gittiği Karakozak Köyü yakınlarında ise IŞİD militanları barikatlar kurdu, yollara dinamit döşedikleri iddia edildi. Operasyon planlanırken tankların ve birliklerin yaklaşık 2 saatlik sürede Süleyman Şah’a ulaşması hedeflendi. Ancak IŞİD’in tuzaklaması nedeniyle asfalt yollar kullanılamadı ve toprak yol seçildi.

 

IŞİD’den sloganlı protesto

Bazı IŞİD gruplarının da sloganlar atarak Türk askerini protesto ettiği belirtildi. Operasyon sırasında IŞİD’cilerin silahlarıyla Türbeye yaklaşması üzerine uyarı atışı yapıldığı iddia edildi ancak bölgedeki güvenilir askeri kaynaklar bunu yalanladı ve “Tek bir silah atılmadı” dedi. PYD’nin Türk askeri ile Karakozak Köyü’ne gittiği iddialarını da askeri kaynaklar net bir dille yalanladı ve “Peşimize takılmaları dahi mümkün değildi. Çünkü olağanüstü tedbir alındı” dedi.

 

Türbe yıkıldı Şah Fırat operasyonunu kapsamında Süleyman Şah Türbesi’ndeki emanetler ve personel tahliye edildikten sonra binalar yıkıldı.

 

Operasyonun analizi

Türkiye geri çekildi

Türkiye, Haziran ayından bu yana Türbedeki askerlerini tahliye edemiyordu. Normalde 6 aylığına gönderilen bordo berelilerden son dönemde çevrelerinde kuşatmanın arttığı bilgisi Ankara’ya sık sık iletiliyordu. IŞİD de Türbenin bulunduğu bölgedeki militan sayısını artırmıştı. Türkiye için risklerin arttığı uzun süredir bilinirken, Türkiye IŞİD ile doğrudan çatışmaya girmeme kararı aldı. Türbeyi kendi sınırına en yakın noktaya çekti. İşte Türkiye’yi Türbe taşımaya götüren nedenler:

Türbe, IŞİD’e kalkan oldu: Bölgede PYD ve IŞİD arasında artan çatışmalar sırasında Türbe adeta IŞİD için dokunulmazlık yaratmaya başlamıştı. IŞİD’in türbeyi kalkan olarak kullanması kaygıları artırdı. ABD de IŞİD’e karşı yürüttüğü operasyonda Rakka’yı bile bombalamasına karşın, türbenin olduğu bölgeye dokunmuyordu.

Kobane düştü: IŞİD, Kobane’yi kaybetmesinin sorumlusu olarak Türkiye’yi gördü. Kobane’nin PYD kontrolüne geçmesiyle birlikte IŞİD’den Türkiye’ye yönelik tehditler arttı.

Eğit-donat tehdidi: ABD ile Türkiye arasında imzalanan ve Suriyeli muhaliflerin eğitilmesini öngören mutabakat, IŞİD’in Türkiye’ye tehditlerini artırmasına neden oldu. Şura’dan yapılan açıklamalarda Türkiye düşmanlıoğı dile getirildi.

Sırada ne var? Türkiye’nin türbesine yönelik operasyon tehdidinin ortadan kalkmasının ardından şimdi ABD’nin başını çektiği koalisyonun IŞİD’e karşı geniş kapsamlı operasyon yapması bekleniyor. Ancak özellikle Müslüman Kardeşler nedeniyle Türkiye ile Suudi Arabistan arasında yaşanan gerilimde son dönemde bir yumuşama gözlendi. Bunun ilk işaretini Genelkurmay Başkanı Özel’in 19 Şubatta Suudi Arabistan’a IŞİD ile mücadele konusunu görüşmek üzere düzenlenen toplantıya katılması oluşturdu. Katar’ın, Türkiye ile Suudi Arabistan arasında arabuluculuk yaptığı belirtilirken , Katar Emiri’nin de Salı günü ABD Başkanı Barack Obama ile yapacağı görüşmede IŞİD’e karşı ortak harekat mesajı vermesi bekleniyor.

 

8 AYLIK KUŞATMA

Yaklaşık 8 aydır IŞİD kuşatmasında olan Süleyman Şah Saygı Karakolu’na yönelik tehdidin artması üzerine TSK geçtiğimiz Eylül ayında, karakoldaki personel sayısını ve niteliğini arttırdı. Mürşitpınar Sınır Kapısı’na yaklaşık 37 kilomete uzaktaki Süleyman Şah Saygı Karakolu, bordo bereli 38 asker tarafından korunurken, güvenlik önlemleri en üst düzeye çıkarıldı. Şanlıurfa’nın Akçakale ilçesinde, olası bir durumda buradaki Özel Kuvvetler’in devreye girebilmesi için izleme ve takip merkezi kuruldu.

 

KARAR 10 GÜN ÖNCE

Özel Kuvvetler, 10 gün önce operasyon için hazırlıklara başladı. Şanlıurfa Valiliği, 19 Şubat’ta Tekçe ile Ziyaret Hudut karakolu arasında kalan Suriye sınırındaki bölgeyi can güvenliği nedeniyle 5 günlüğüne yasak bölge ilan etti. Türk istihbaratı bazı yabancı uyruklu kişilerin ülkelerinin istihbarat birimleri adına Telabyad ve Cerablus’a kaçak yollardan giriş yaptığı ve bu kişilerin telsiz konuşmalarında sık sık Süleyman Şah Saygı Karakolu’ndan söz ettiğini belirledi. Kara Kuvvetleri Komutanı Hulisi Akar ve MİT Müsteşar Vekili İsmail Hakkı Musa, operasyon planının son şeklini geçtiğimiz perşembe günü Başbakan Ahmet Davutoğlu’na sundu. Davutoğlu da operasyon planını Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a iletti.

 

SINIRDA HAREKET

YPG Sözcüsü Polat Can’ın cuma gecesi “Türkiye, YPG’den Süleyman Şah Türbesi’ndeki askerlerini kurtarmasını ve Türkiye’ye getirmesini rica etti” tweetinin ardından gözler sınıra çevrilirken, önceki akşam sınırda askeri hareketlilik başladı. Şanlıurfa’nın Mürşitpınar Sınır Kapısı’na 10 kadar tank konuşlandırılırken, 6-7 kilometre ilerisindeki Oğan köyü ve Karaca köyünde de tanklar konuşlandırıldı. Akşamüstü yaşanan askeri harekeklilikle ilgili haberler kısa süre sonra geri çekilince operasyon hazırlığına ilişkin şüpheler arttı.

 

EŞZAMANLI BAŞLADI

20. Zırhlı Tugay Komutanlığı’ndan çıkan askerler Şanlıurfa’nın Suruç ilçesinin Mürşitpınar sınır kapısından saat 21.00 sıralarında geçerek 39 tank, 57 zırhlı araç, 100 araç ve 572 personelle operasyonu başlattı. 21.02’de bir başka birlik 200 metre ilerideki Suriye’nin Eşme köyüne giderek Suriye topraklarında Süleyman Şah türbesinin taşınacağı toprak parçasını kontrol altına alarak buraya Türk bayrağı dikti. Operasyonla eş zamanlı olarak Diyarbakır’dan kalkan bomba yüklü F- 16 savaş uçakları sınır hattı boyunca keşif uçuşu yaptı. Savaş uçaklarına, herhangi bir çatışma ihtimaline karşı vur emri verildi. Uçaklar operasyon boyunca hava kaldı. Operasyon İHA’larla da dakika dakika izlendi. Sınırda konuşlandırılan fırtına obüslerini yönü topçu kalkanı oluşturabilmek için bölgeye çevrildi.

 

ArAÇLARA KOD: ş-1, Ş-2

Süleyman Şah Türbesi’ne gece yarısı ulaşan askeri birlikler emanetleri aldıktan sonra geride kalan yapıları imha etti. Operasyon sırasında 1 askerin kaza sonucu şehit olduğu, operasyon sırasında herhangi bir çatışma yaşanmadığı bildirildi. Son askeri birlik saat 04.45’te türbeden ayrıldı. Saat 06.03 civarında ilk kol askeri birlik Mürşitpınar Sınır Kapısı’ndan Türkiye’ye girdi. Askerler 4 kol halinde saat 07.30’a kadar Türkiye’ye giriş yaptı. Tank ve bazı zırhlı araçların Mürşitpınar Sınır Kapısı’ndan Türkiye’ye giriş yaptı. Tanklar daha sonra sınır birliğindeki alana konuşlandı. Operasyonda kullanılan araçların üzerine Süleyman Şah operasyonunu simgeleyen “Ş-1”, “Ş -2” diye numaralar yazıldı.

 

YPG: Biz de katıldık

YPG, Süleyman Şah Türbesi’ne yönelik olarak Türkiye tarafından yapılan operasyonla ilgili, “Bu operasyon YPG Komutanlığımızın bilgisi dahilinde ve YPG Kobani güçlerimizin katılımıyla gerçekleştirilmiştir” dedi.

YPG Basın Merkezi’ninyaptığı yazılı açıklamada şu bilgiler aktarıldı:

“Türk ordusuna bağlı zırhlı araçlar ve askerlerin katılımıyla dün gece Süleyman Şah Türbesi’ne yönelik bir operasyon düzenlenmiştir. Bu operasyon YPG Komutanlığımızın bilgisi dahilinde ve YPG Kobani güçlerimizin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Türk devletinin talebi ve koalisyon güçlerinin isteğini değerlendiren komutanlığımız insani boyutları ön planda olan operasyonda bir sakınca görmemiş ve onay vermiştir. YPG Kobani Komutanlığımızca belirlenen yetkili arkadaşlarımızla Türk devlet yetkilileri arasında yürütülen 4 günlük tartışmaların ardından operasyon planlaması somutlaştırılmıştır. Bu çerçevede dün gece saat 21.00’de Türk ordusuna bağlı zırhlı araçlar ve belli sayıda asker Mürşitpınar kapısından Kobani kantonu sınırları içine girmiştir. Türk ordusu, daha önce belirlenen yol hattı üzerinden güçlerimize ait araçlar eşliğinde ilerleyerek Süleyman Şah Türbesi’ne ulaşmıştır. Güçlerimizin denetiminde bulunan alanlar içinde Türk askerlerinin mevziilendirilmesi ve ikmalinde sorumluluk alan güçlerimiz geri çekilme esnasında da bu görevini eksiksiz yerine getirmiştir. Güçlerimizin aktif katıldığı operasyon tamamlanmıştır.”