Riskli KOBİ'ye teminat verilecek

Borç seviyesi önemli oranlara ulaşan KOBİ’lerin iflasının önüne geçmek için hükümet düğmeye bastı. Yüksek risk nedeniyle alacak sigortası yaptıramayan KOBİ’ler için devlet desteği devreye girecek. Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, KOBİ’leri alacaklarını tahsil edememe riskine karşı koruyacak alacak sigortasında devlet destekli yeni modeli hayata geçireceklerini duyurdu. Şimşek, konuyla ilgili açıklamasında, sigorta şirketlerinin riski yüksek KOBİ’lere teminat vermediğini, sorunun devlet desteğiyle çözüleceğini belirtti. Şimşek, “Mevcut durumda, prim tutarlarının yüksekliği, riski yüksek alıcılardan olan alacaklara teminat verilmemesi veya poliçe süresince yapılan incelemelerde başta riskli olmayan ve limit tahsis edilen alıcıların daha sonra riskli hale gelmesi halinde bunlara teminat verilmemesi KOBİ’lerde kredi sigortası ürünü nezdinde memnuniyetsizlik yaratmaktadır” dedi.

25.9 milyar lira batık

KOBİ ölçeğinde bir şirket için artan riskler adeta domino taşı gibi diğer şirketleri de etkiliyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre mart ayı itibarıyla takipteki KOBİ kredileri 25.9 milyar liraya ulaştı. Toplam 311 bin 730 KOBİ kredi borcunu ödemediği için yasal takibe alındı. Bunun 238 bin 476’sini mikro, 55 bin 779’unu küçük, 17 bin 475’ini orta ölçekli işletmeler oluşturdu.

Borçluluk oranlarına bakıldığında mikro işletmelerin daha fazla ödeme zorluğu çektiği görülüyor. Verilere göre mikro işletmelerin ödeyemediği kredi borcu 9.8 milyar lirayı buluyor. KOBİ kredisi kullanan işletme sayısı da 4.1 milyona ulaştı. Mart 2014’te bu rakam 2.6 milyondu. KOBİ’lerin kullandığı toplam kredi Mart 2018’de, Mart 2014’teki 371.5 milyardan 680 milyar liraya çıktı.

Son verilere göre mart ayında KOBİ’lere ait takipteki krediler 25 milyar 888 milyon TL’yi bulurken bu rakam Aralık 2017’de 25 milyar 350 milyon TL, Aralık 2016’da 21 milyar 653 milyon TL, Aralık 2015’te 15 milyar 872 milyon TL, Aralık 2014’te 11 milyar 272 milyon TL olarak kaydedilmişti. Bu rakam Mart 2014’te 9 milyar 141 milyon TL idi. Yani son beş yılda takipteki KOBİ kredileri yüzde 177 artarak neredeyse üçe katlandı.

Halkbank devrede

Karar taslağı Başbakanlığa sunuldu. Şimşek, modelin işlemeye başlamasıyla hem KOBİ’lerin uygun koşullarla alacak sigortasına erişiminin sağlanacağını hem de sektöre yeni imkânlar yaratılacağını söyledi. Şimşek, vade süresi, bilanço dışı varlıkların risk değerlendirmesinde dikkate alınamaması gibi bazı sorunların da yeni model çerçevesinde aşılabileceğini belirtti.

Şimşek’in verdiği bilgiye göre sigortacılık mevzuatı, teminat bulunamayan risklere yönelik olağandışı riskler yönetim merkezlerinin (ORYM) oluşumuna imkân tanıyor. KOBİ ölçeğindeki risklerin ticari alacak sigortası ile güvence altına alınabilmesi için Halkbank’ın iştiraki Halk Sigorta AŞ, ORYM olarak görevlendirildi. ORYM’nin, sigorta ve reasürans piyasalarından sağladığı korumanın görev alanı kapsamında sunması gereken teminat tutarından az olması halinde, eksik kalan kısım için devlet tarafından reasürans koruması sağlanacak. Koruma tutarı, prim üretimine bağlı olarak yıllar itibarıyla değişecek. Yani ORYM’ye devlet tarafından reasürans koruması sağlanacak.