Reuters’tan moral bozan Türkiye anketi
Lirada gözlenen sert değer kaybının ardından Türkiye ekonomisinde 2018 yılının son çeyreğinde başlayan daralmanın 2019 üçüncü çeyreğe kadar devam etmesi ve uzun yıllar süren güçlü büyümenin ardından bu yılın daralmayla tamamlanması bekleniyor.
cumhuriyet.com.trReuters’ın 43 kurumun katılımı ile yaptığı ankete göre büyüme 2021 yılına kadar hükümetin tahminlerinin altında kalacak. Enflasyonda beklenen düşüş de sınırlı kalacak. Bir zamanlar yakından takip edilen cari açık ise milli gelire oran olarak yüzde 6’lı seviyelerden yıl sonunda yüzde 2.4’e kadar gerileyecek.
Enflasyonun 2019’da yüzde 15.5 ile Yeni Ekonomi Programı (YEP) hedefinin sınırlı altında kalması beklenirken, büyümede beklentiler ocak ayındaki bir önceki anketteki tahminlere göre daha karamsar bir görünüme işaret ediyor.
‘Resmen resesyon’
Bu yılın ilk çeyreğinde daralma beklentisi bir önceki anketteki yüzde 2.1 daralmadan yüzde 3.4 daralmaya, ikinci çeyrek için ise yüzde 1 daralmadan yüzde 1.2 daralmaya revize edildi.
Bu beklentilere göre Türkiye ekonomisi ilk çeyrek itibariyle resmi olarak resesyona girecek ve resesyon üçüncü çeyrekte beklenen yüzde 2.1’lik büyümeye kadar sürecek.
Öte yandan 2019 yılı için bir önceki anketteki yüzde 0.2 büyüme beklentisi yüzde 0.3 daralmaya revize edilmiş durumda.
Türkiye ekonomisi en son yüzde 4.7 ile 2009 yılında daralmıştı.
Ekonomistler ne diyor?
Ekonomistler başta 2019’un ilk yarısında olmak üzere beklentilerde yapılan aşağı yönlü revizyonlara liradaki değer kaybının enflasyona ve ithal girdi kaynaklı üretime negatif etkisini, yavaşlayan iç talebi, Türkiye ekonomisinin ihracatının yarısını yaptığı AB ekonomilerindeki yavaşlama trendini ve yüksek faizleri neden olarak gösteriyor.
Büyümenin 2020 yılında ise yüzde 2.7 ile bir önceki anketteki yüzde 3’ten aşağı revize edildi. 2021 tahminleri ise yüzde 4 seviyesinde yatay kaldı.
Yeni Ekonomi Programı’nda (YEP) büyüme hedefi 2018 için yüzde 3.8, 2019 için yüzde 2.3, 2020’de yüzde 3.5, 2021’de ise yüzde 5 olarak öngörüldü.
Enflasyonda iyileşme görülmüyor
Enflasyonda beklenen düşüşe ilişkin beklentilerde ise bir önceki ankete göre iyileşme görülmüyor. Bir önceki ankette yüzde 15.5 olan 2019 sonu TÜFE beklentisi bu ankette de değişmeyerek yüzde 15.5’te kaldı.
Geçen yıl dolar karşısında yüzde 30’a yakın değer kaybeden lira gıdadan yakıta neredeyse bütün kalemlerde fiyat artışına neden olarak yıllık enflasyonun ekimde yüzde 25.24 ile 15 yılın zirvesine yükselmesine neden oldu.
Ancak hükümetin enflasyonla mücadele kapsamında aldığı vergi indirimleri ve perakende başta pek çok sektördeki fiyat indirimleri gibi önlemlerin etkisiyle TÜFE 2018 yılını yüzde 20.3 seviyesine gerileyerek tamamladı.
Tüm tahminler ‘Merkez’in hedefine uzak
Yılın ilk çeyreğinde yıllık tüketici enflasyonu sınırlı da olsa düşüşünü sürdürdü ve mart ayı itibariyle yüzde 19.71’e geriledi.
Ankette 2020 için enflasyon beklentisi bir önceki anketteki yüzde 11.3’ten yüzde 11.8’e yükseldi. 2021 tahmini ise yüzde 11’den yüzde 9.1’e gerilese de tüm tahminler Merkez Bankası’nın yüzde 5 hedefine oldukça uzak durumda.
YEP’te enflasyonun 2019’da yüzde 15.9, 2020’de ise yüzde 9.8 olması öngörülüyor.