'Referandumdan başkanlık çıkmaz'

1 Kasım seçimlerinde yüzde 49’luk oranı en yakın tahmin eden isim olan A.G. araştırma kuruluşu sahibi Adil Gür, “Başkanlık sistemine sadece muhalefetin değil AKP seçmeninin önemli bölümü de karşı. Referandumdan başkanlık çıkmaz. Başkanlık bölünme olarak algılandığı için Kürt sorunu çözülmeden başkanlığa geçilemez” dedi. Adil Gür, AKP’den gelen başkanlık sistemi sinyalini ve seçimlerdeki başarının nedenlerini Cumhuriyet’e değerlendirdi:

Erdoğan karşıtlığı: Yüzde 49 oy otomatikman başkanlık için de destek anlamına gelmez. Çünkü benim geriye doğru da yaptığım tüm anket ve araştırmalarda başkanlık sistemi halktan yeterli destek bulmuyor. Muhalefet partilerinin CHP, MHP ve HDP’nin seçmeni ağırlıkla Erdoğan karşıtlığı nedeniyle başkanlığa karşılar. Karşı oluşlarında başka nedenler elbetteki var ama asıl muhalefet seçmeninin karşıtlığında asıl ve ortak etken Erdoğan karşıtlığı. Erdoğan’ın tek adam yönetimi olarak gördükleri için bir başkanlık oylamasında bu partilerin seçmenleri oy vermeyecektir.

Başkanlık bölünme getirir: Başkanlık sistemi AKP seçmeninden de yeterli oyu alamaz. Çünkü AKP seçmeninin önemli bir bölümü de başkanlığa karşı. AKP seçmeninin başkanlığa karşı oluşu muhalefet seçmeniyle farklı nedenlere dayanıyor. AKP seçmeni tabi ki Erdoğan’ı her koşulda destekliyor ama başkanlığı tehlikeli buluyor. Çünkü başkanlıkla ilgili bölünme kaygısı taşıyor. AKP seçmeninin başkanlığa karşı olan kesimi MHP seçmeniyle aynı düşünce içinde. Başkanlık eşittir federasyon, federasyon eşittir bölünme olarak görüyor. Bu nedenle tehlikeli buluyor ve destek vermiyor.

Sandıktan çıkmaz: Bu tabloda gidilecek bir referandumda başkanlık sandıktan çıkmayacaktır. Başkanlığın önündeki engel Kürt sorununun çözülmeyişidir. Kürt sorunu çözülmeden başkanlığı geçirmek çok zor olur. Anketler ve seçmen eğilimleri araştırmaları, bugünkü tabloda Kürt sorunu çözülmeden başkanlık için halktan destek alınamayacağını gösteriyor.

Yüzde 49’da Erdoğan damgası: Rakamlar ve bulgular gösteriyor ki AKP’nin aldığı yüzde 49’luk oyun büyük bölümü Erdoğan için veriliyor. Cumhurbaşkanlığından bağımsız olarak Erdoğan’ın şahsına oy veriliyor. AKP’nin oylarında Erdoğan’ın kesin olarak büyük etkinliği var. Davutoğlu’nun yüzde 49’daki payı ise Erdoğan’a göre daha düşük. Bir polemik başlatmamak için bunun oranları hakkında bir şey söylemek istemem ama rakamlar üzerinde çalışıyoruz, bunu önümüzdeki günlerde açıklayacağız.

1 KASIM’I NASIL BİLDİ? Türkiye’de artık partililik futbol taraftarlığı gibi açıkça ifade edilen bir kimlik haline geldi. Bunun nedeni de toplumun yaşadığı büyük kamplaşma ve kutuplaşma. O yüzden seçmenin hangi partilere oy vereceğini çok kolay bulabiliyorsunuz. Normalde HDP seçmeninin tercihini ifade etmesinin zor olacağını düşünmek mümkün. Ama öyle olmadı. HDP’nin anketlerdeki oranı seçimde aldığı orandan daha yüksekti. Örneğin CHP’nin kalesi konumundaki İzmir’de AKP’lilerin, AKP’nin kalesi konumundaki Konya’da ise CHP’lilerin kimliklerini ifadeleri mahalle baskısı nedeniyle zor gibi görünebilir ama kutuplaşma nedeniyle anketlerle partili tercihini saptamak kolaylaştı.