Plastik atıkların yeni adresi Türkiye

Greenpeace Doğu Asya, 2016-2018 yılları arasında en fazla plastik atık ithal ve ihraç eden 21 ülkenin ithalat ve ihracat rakamlarının yer aldığı raporu bugün yayımladı. Raporda Çin’in 2018’de plastik ithalat yasağının etkilerine de yer verildi.

Rapora göre plastik atık ihracatı, 2016 yılında 12,5 milyon tondan 2018'de 5,8 milyon tona düşerek yaklaşık yüzde 50 oranında azaldı. Plastik üretiminin artacağı tahmin edildiğinden, ihracattaki bu düşüş plastiklerin ülkelerde stoklanmaya ya da yanlış yöntemlerle bertaraf edilmeye başlanacağı anlamına geliyor.

Greenpeace Doğu Asya Kampanya Sorumlusu Kate Lin şöyle konuştu:

"Bir ülke plastik atık ithalatını düzenlediği zaman, ithalat akışı bir sonraki ülkeye geçer. O da düzenleyince, bir sonrakine geçer. Ancak giderek daha yetersiz hale gelen bu sistemin yıkıcı bir etkisi var. Çünkü bu plastiklerin akibetini göremiyoruz. Bunu kabul etmek mümkün değil. Geri dönüşüm sistemleri plastik üretimine hiçbir zaman çözüm olamaz. Bugüne kadar üretilen plastiğin sadece yüzde 9'u geri dönüştürüldü. Plastik kirliliğinin tek bir çözümü var, o da daha az plastik üretmek."

Tablo: Türkiye’ye plastik atık ihraç eden ilk 10 ülke (ton cinsinden): İngiltere, Belçika, Almanya, ABD, Hollanda, İspanya, İtalya, Slovenya, Fransa, Japonya

Türkiye’nin plastik atık ithalatı beşe katlandı

Raporun Türkiye bölümünde şu noktalara dikkat çekildi:

Türkiye’nin ithalatı 2016 yılının başında aylık 4.000 tondan, 2018'in başında aylık 33.000 tona yükseldi. İthalat, 2018 yılının ortalarında aylık 20.000 tona geriledi ve sabit kaldı.

İngiltere’den ithalat Ekim 2018’den itibaren 10.000 tona ulaşarak keskin bir artış gösterdi.

Hükümet, plastik atık ithalatı konusunda herhangi bir kısıtlama getirmedi.

Greenpeace Akdeniz Projeler Sorumlusu Deniz Bayram şöyle konuştu:

“Atık yönetimi ciddi bir konudur, kapsamlı altyapı ve denetim mekanizmaları gerektirir. Çin’in plastik atık ithalatı yasağının ardından Türkiye birdenbire gelişmiş ülkelerin çöplerinin yeni adresi oldu. Peki bu çöplerin geri dönüşümünde %100 hedefe ulaşılıyor mu? Atık ithalatının çevresel etkileri değerlendiriliyor mu? Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bir denetim uyguluyor mu? Bu soruların cevabı şimdilik yok. Türkiye henüz kendi çöpüyle baş edemeyen bir ülke. Bu yüzden kontrolsüz çöp ithalatı Türkiye'nin kendi geri dönüşüm sisteminde varolan sorunların daha da artmasına neden olabilir. Türkiye başka ülkelerin çöpünde boğulmadan Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın, plastik atık ithalatıyla ilgili politikalarını gözden geçirmesini talep ediyoruz.”