Piyasalarda deprem
Piyasalar Brexit’e işaret eden sonuçlara sert tepki verdi. Dolar 2.84’ten 3 TL’nin üzerine kadar çıktı. Dünya borsaları çakıldı.
Şehriban Kıraçİngiltere, Brexit referandumunda ‘AB’den çıkalım’ dedi, piyasalar sarsıldı. Borsalar ve sterlinde tarihi düşüşler yaşandı. Piyasa analistlerinin Brexit ile ilgili ilk yorumu “Durum korku verici. Önümüzü göremiyoruz. Dönemsel varlıkların her çeşidinden çıkışlar göreceğiz” oldu. Dolar/TL, İngiltere’deki referandumda ayrılıkçıların önde gittiğine işaret eden sonuçların ardından dün sabah erken saatlerde 3 seviyesinin üzerini test ederek bir ayın en yüksek seviyesini gördü, sterlin/TL ise Nisan 2015’ten beri en düşük seviyeye geriledi. Dolar/TL’deki yükselişi yerel yatırımcıların 1 milyar doları aşan döviz satışları frenledi. Borsa İstanbul güne yüzde 5.02 düşüşle başladı. Bu da son 10 ayın en düşük seviyesi. Altının gramı ise 130.4 lira ile tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü. Dolar, 3 lirayı görmesinin ardından günü 2.91 seviyesinde kapatırken, Borsa İstanbul ise yüzde 3.36 düşüşle 75.366 puandan günü tamamladı. Avrupa borsalarındaki temel eğilimi gösteren FTSEurofirst 300 yüzde 5.68, gelişmekte olan ülkeler endeksi MSCIEF yüzde 3.43 ekside günü bitirdi. ABD borsalarda da yüzde 2’lik kayıpla güne başladı.
En düşük seviye Küresel piyasalarda Brexit’in ilk saatlerdeki yansımaları şöyle gelişti;
* Sterlin yüzde 11 kadar düşüşle 1.3229 dolara kadar geriledi ve 1985’ten bu yana en düşük seviyesini gördü.
* FTSE 100 Endeksi yüzde 8.7 kadar düşerek 2008’den bu yana en hızlı güniçi düşüşünü yaptı.
* Standard & Poor’s 500 (S&P 500) endeks vadelileri yüzde 5.1 ile izin verilen en yüksek düşüşü gerçekleştirdi ve bu düşüş sonucu işlemler geçici durduruldu.
* Altın yüzde 8.1 ralli yaparak ons başına 1.358 dolara çıktı ve Mart 2014’ten bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.
* Standard & Poor’s 500 (S&P 500) endeks vadelileri yüzde 5.1 ile izin verilen en yüksek düşüşü gerçekleştirdi.
* ABD’nin 10 yıl vadeli tahvillerinin faizi 25 baz puan düşerek yüzde 1.50’ye indi.
Bankalar çöktü
İngiltere’nin en büyük bankalarından Barclays ve Lloyds Banking Group hisse senetleri en ağır darbeyi yerken, her iki bankanın hisse senedi de yüzde 25 kadar değer kaybettikten sonra hafif toparlanarak kayıplarını sırasıyla yüzde 17 ve yüzde 19’a kadar düşürebildi. Almanya bankası Deutsche Bank hisse senetleri yüzde 12 düşerken, Fransız BNP Paribas hisseleri yüzde 14 geriledi.
Binler işsiz kalacak
Ancak, birçok yatırımcı İngiltere bankaları için daha korkunç bir sonuç olabileceği endişesine sahip. Daha ziyade bankalara odaklanan Algebris yatırım fonunun başında bulunan Davide Serra, “İngiltere GSYİH’sinde yüzde 6 boyutunda bir resesyon olacak. Dolayısıyla çok kötü bir şeyden bahsediyoruz. Yakında İngiltere’deki takipteki kredilerden bahsedeceğiz” dedi. Bankaların sert bir ekonomik yavaşlama karşısında maliyet azaltıcı önlemler alması ve küresel yatırım bankalarının İngiltere’nin AB’den çıkış şartlarına ilişkin belirsizlik nedeniyle merkezlerini kıta Avrupasına taşımasıyla, Londra’da binlerce çalışanın işinden olabileceğine dair korkular hakim. BBC’de yer alan habere göre, Morgan Stanley Londra merkezli yatırım bankacılığı görevlerinde çalışan 2 bin çalışanını başka bölgelerde görevlendirme sürecini başlattı. İngiltere Merkez Bankası (BOE) finansal sistemi ve ekonomiyi korumak için ‘gerekli tüm adımları atabileceğini’ ve bundan sonrası için bir plana sahip olduklarını bildirdi.
Fed: İzliyoruz
ABD Merkez Bankası (Fed) kendi internet sitesi üzerinden Brexit’e ilişkin yaptığı açıklamada, küresel piyasalardaki gelişmelerin ‘dikkatle izlendiği’ ve swap kanalları vasıtasıyla dolar likiditesi sağlanmaya hazır olunduğu ifadesini kullandı. Avrupa Merkez Bankası da, Brexit kararı sonrasında ‘Avro ya da farkı para birimlerinde ek likidite sağlamaya hazırız’ mesajı verdi.
Not tehlikede
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, ve Fitch ise İngiltere’nin AB’den ayrılma kararının ülkenin kredi notu için negatif olduğunu açıkladı. Fitch, İngiltere’nin notunu yakın zamanda gözden geçirecek. Standard & Poor’s’tan yapılan açıklamada ise İngiltere’nin “AAA” olan kredi notunu kaybedebileceği belirtildi.