Piyasalar altüst... Ufukta kriz var

Portföyündeki tüm Türk varlıklarından çıkan varlık yönetim şirketi GAM’e göre, Türkiye’de yüksek enflasyon ve bankaların dış borçlanmasındaki artış ülkeyi 2018’de krize sürükleyebilir.

Global olarak 186 milyar doları yöneten şirketin yatırım direktörü Paul McNamara, Türkiye’nin gelişmekte olan piyasalardaki cari açığın azaldığı ve döviz rezervlerinin arttığı trend içinde bir istisna olduğunu belirtti. McNamara, 2018 Reuters Yatırım Görünümü Zirvesi’nde “Türkiye, en çok endişelendiğimiz ülke ve Türkiye’nin bir kazaya uğrama ihtimali bize yüksek görünüyor” dedi.

McNamara “Enerji ithalatçısı olan Türkiye’nin çift haneli enflasyonu, iki yılın en yükseğinde olan petrolün de etkisiyle daha da artabilir. İnşaat sektöründeki patlama da istikrarı bozan bir diğer faktör” diye konuştu.

Piyasa yangın yeri

Döviz kuru TL karşısında zirveye oturdu. ABD’de faiz artışına ilişkin beklentiler ve Türkiye’de enflasyonun yüksek düzeyini korumasının etkisiyle dolar 3.91 liraya çıkarken, Almanya’da önceki gün beklentilerden güçlü gelen ekonomik büyümenin Avro’da küresel güçlenmeye neden olmasıyla Avro/TL dün 4.61’e kadar yükselerek rekor tazeledi. Avro/dolar 1.1836 ile 4 haftanın en yüksek seviyesine çıktı.

ABD para birimi geçen hafta yükseldiği 3.90 lira düzeyinden, yeni haftaya 3.86-3.87 lira aralığına çekilerek başladıktan sonra yeniden tırmanışa geçti. Dün dolar 3.91 ile 1.5 ayın en yüksek seviyesine çıktı.

Sert önlem şart

Nurol Yatırım Bankası Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Akkurt, döviz artışı bu şekilde sürerse Merkez Bankası’nın faizler konusunda adım atması gerekebileceğini belirtti. Akkurt “Türkiye ekonomisinin trendlerine bakan biri her yıl son çeyrekte döviz ve enflasyonun arttığını biliyor. Ona göre önlem almak bence elzemdi. Merkez Bankaları daha hazırlıklı gitmek zorunda kalacaklar. İçeride de biraz daha sert önlemler gerekiyor. Çünkü bir tarafta enflasyon, bir yanda kur canımızı acıtıyor” diye konuştu.

4.20’yi bulur

QNB Finansinvest Başekonomisti Burak Kanlı da “Gelişmekte olan ülke para birimlerine dair olumsuz seyir devam ederse ve kasım enflasyonunda bir yükseliş daha görürsek -ki bu olası- piyasalarda spekülatif haberin başlangıcı olabilir, o zaman kurda 3.90’dan değil, belki 4.20’lerden bahsediyor olabiliriz” dedi.

Merkez’den döviz önlemi Merkez Bankası (TCMB), Türk Lirası uzlaşmalı vadeli döviz alım işlemlerine ilişkin ayrıntıları içeren bir yazıyı bankalara gönderdi. Merkez’in test dokümanı yazısında şu bilgiler verildi: * İşlemlerin vadesinde Türk Lirası ve döviz tutarlarının karşılıklı değişimi yapılmayacak, bunun yerine tutarlar Türk Lirası olarak netleştirilecek, netleştirme işlemi bankalara/bankalardan vade tarihinde kur farkından doğacak farkın ödenmesi/tahsil edilmesi şeklinde yapılacak.  * İşlemler, çoklu fiyat ihale yöntemi ile gerçekleştirilecektir. n Bankalar, vade süresince TCMB nezdinde, ihalede kazandıkları döviz tutarının yüzde 2.5’i oranında teminat bulunduracaklar. * İşlemlerin ve teminatların değerleri TCMB gösterge niteliğindeki döviz satış kuru kullanılarak günlük olarak belirlenecek. n İhalelere Döviz Piyasalarında işlem yapmaya yetkili bankalar katılabilecek.  * Her bir bankanın ihalede verebileceği maksimum teklif tutarı toplam ihale tutarının yüzde 20’si ile sınırlı olacak. Bir bankacı, “Merkez Bankası, bankalara piyasadan talebi topla, Londra’ya gitme, bana gel diyor” ifadesini kullanarak bankaların her durumda aracı olduğuna değindi.

‘Sıkıntılı dönemin sonundayız’

Kur ve faizler rekor kırarken hükümet kanadından ise ‘Sıkıntılı dönemin sonundayız’ açıklaması geldi. Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, “Spekülasyonlar Türkiye”de döviz kurunu vurdu. Türkiye’ye güvenin. Türkiye şoklara karşı büyük direnç göstermiş büyüyor. Türkiye hızla normalleşiyor. Türkiye reformlarla direncini artıracak. Sıkıntılı dönemin sonlarındayız. 2018’in ilk çeyreğinde çok kapsamlı bir reform paketiyle iş ortamını iyileştirecek önemli adım atacağız” diye konuştu.

Faizde rekor

Türkiye’de 10 yıllık tahvillerin faizi, liranın Avro karşısında yeni düşük seviyesine inmesiyle dün yüzde 12.49 ile rekor seviyeye çıktı. Hazine’nin borçlanma tutarını artırması, getirileri belirleyen enflasyonda yükselişin yanı sıra Türkiye’nin risk primini artıran jeopolitik gelişmeler TL cinsi varlıkları son dönemde baskılarken, TL ’deki değer kaybı ve faizlerdeki yükselişte ana unsurlar olarak öne çıkıyor. TL varlıklara ilişkin düşen risk iştahının etkisiyle faizlerde yükselişin devam etmesi bekleniyor.